Trả lời kiến nghị của cử tri

Cử tri kiến nghị:

Điều 5, Điều 37 Nghị định số 43 ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai về việc sáp nhập Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện trực thuộc Văn phòng đăng ký đất đai của Sở Tài nguyên và Môi trường hiện bộc lộ nhiều khó khăn, gây phiền hà cho nhân dân.

Người dân đến làm thủ tục về đất đai tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Châu Thành A.

Cụ thể đối với thủ tục cấp giấy đất lần đầu sẽ thuộc thẩm quyền xử lý của UBND cấp huyện; còn đối với thủ tục về cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký biến động sau khi cấp giấy chứng nhận sẽ chuyển đến Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh giải quyết; trong đó nhiều hồ sơ phải chuyển cho tỉnh nhưng được trả về nhiều lần vì còn sai sót. Tốn thời gian, trễ hẹn hồ sơ chính là nguyên nhân khiến người dân không hài lòng.

Theo quy định, thời gian phải gửi hồ sơ qua đường bưu điện đến Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh phải được giải quyết kết quả trong vòng 5 ngày là không thực hiện được, nhiều hồ sơ kéo dài vài tháng gây bức xúc cho nhân dân. Trong khi đó, trước khi có Nghị định số 43 thì những hồ sơ, thủ tục đất đai thường được giải quyết đúng hạn, trong thời gian 3 ngày. Nếu thuộc cấp huyện giải quyết như trước đây, sai sót chỗ nào được các bộ phận liên quan giải đáp, tư vấn kịp thời cho người dân, có khi chỉ trong một buổi đã giải quyết xong. Còn thủ tục như hiện nay, hồ sơ tồn đọng rất nhiều. Do đó, kiến nghị Chính phủ sớm sửa đổi, bổ sung Nghị định 43 quy định như thủ tục và quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước đây: Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện (do UBND huyện quản lý) sẽ thuận lợi hơn trong thực hiện Luật Đất đai năm 2013 và phục vụ người dân tốt hơn.

Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời:

Việc thành lập Văn phòng đăng ký đất đai đã được pháp luật đất đai năm 2013 quy định trên cơ sở thực tế (tổng kết đề án thí điểm kiện toàn hệ thống Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thành một cấp trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường) và cơ sở khoa học, phù hợp với xu hướng trên thế giới.

Mô hình Văn phòng đăng ký đất đai có ưu điểm là hoạt động đăng ký đất đai có sự quản lý, điều hành tập trung, thống nhất trong phạm vi đơn vị hành chính cấp tỉnh; tránh tình trạng phân tán trong quản lý đất đai và nâng cao tính chuyên nghiệp trong các tác nghiệp chuyên môn về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận; quy trình giải quyết công việc được thực hiện thống nhất, thuận tiện trong vận hành cơ sở dữ liệu đất đai và tổ chức thực hiện một cách linh hoạt trong phạm vi toàn tỉnh, thành phố; bảo đảm đúng thời gian; nâng cao chất lượng dịch vụ công, góp phần giảm bớt tình trạng nhũng nhiễu trong giải quyết thủ tục hiện nay.

Khi hoạt động theo mô hình Văn phòng đăng ký đất đai, việc thực hiện thủ tục đăng ký, cấp giấy chứng nhận vẫn là nhân lực của Văn phòng đăng ký đất đai và các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai nên không ảnh hưởng đến thời gian thực hiện các bước công việc của thủ tục đến trước khi trình ký giấy chứng nhận và từ đó không bị tác động bởi thẩm quyền ký giấy chứng nhận.

Việc thành lập Văn phòng đăng ký đất đai là bước cải tiến trong cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, cụ thể như:

Số lượng thủ tục hành chính trong cấp giấy chứng nhận đối với nơi đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai giảm xuống chỉ còn 41 thủ tục so với 62 thủ tục ở nơi chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai.

Theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 thì thời gian thủ tục cấp giấy chứng nhận lần đầu là không quá 50 ngày làm việc, thủ tục cấp đổi giấy chứng nhận là không quá 20 ngày làm việc (Điều 12 của Nghị định số 88/2009 ngày 19/10/2009 của Chính phủ về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất). Theo Luật Đất đai năm 2013 thì thời gian tương ứng của các thủ tục nêu trên đã giảm xuống còn 30 ngày và 10 ngày (Điều 61 của Nghị định số 43) và tiếp tục được giảm xuống còn 7 ngày đối với trường hợp cấp đổi giấy chứng nhận (quy định tại Nghị định số 01/2017 ngày 06/01/2017). Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận như đã nêu nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn, giảm bớt chi phí cho người dân và doanh nghiệp.

Tuy nhiên, trong thời gian mới thành lập Văn phòng đăng ký đất đai không thể tránh khỏi những khó khăn ban đầu như ý kiến của cử tri nêu, nhất là đối với địa phương chưa hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai và địa bàn rộng.

Để giảm thiểu áp lực cho các địa phương về trình tự, thủ tục luân chuyển hồ sơ và cơ quan ký giấy chứng nhận, thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai (Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017), trong đó bổ sung quy định việc cho phép Sở Tài nguyên và Môi trường được ủy quyền cho Văn phòng đăng ký đất đai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với trường hợp người sử dụng đất thực hiện quyền và khi cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận (khoản 23 Điều 2 của nghị định này). Việc bổ sung quy định sẽ giải quyết các vướng mắc trong thực tiễn như cử tri đã nêu, nhằm phục vụ tốt hơn nữa cho tổ chức và người dân trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai, tài sản gắn liền với đất.

Phản ánh của cử tri về tình trạng chậm trễ hồ sơ tại tỉnh Hậu Giang, Bộ Tài nguyên và Môi trường xin ghi nhận và sẽ có kế hoạch thanh tra, kiểm tra cụ thể.