Iran tiếp tục đường lối mở cửa với thế giới

Với chiến thắng lớn trước đối thủ, đồng thời lượng cử tri đi bỏ phiếu cao bất ngờ sẽ giúp ông Rouhani có thể tiếp tục đường lối cải cách và mở cửa, ôn hòa về tôn giáo và gắn kết với thế giới bên ngoài. Tuy nhiên giới quan sát cũng nhận định, vị Tổng thống 68 tuổi này cũng phải đối mặt với nhiều thách thức cả trong và ngoài nước trong nhiệm kỳ 2.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani tái đắc cử với cách biệt lớn.  Ảnh: AP

Chiến thắng cho ông Rouhani được đánh giá là chiến thắng của phe ôn hòa, đồng thời cho thấy phép thử 4 năm cầm quyền vừa qua có thực sự làm hài lòng người dân Iran hay không.

Trong 4 năm cầm quyền của Tổng thống Rouhani, kinh tế Iran đã được thổi những “luồng gió mới” với hầu hết các điều kiện kinh tế được cải thiện đáng kể so với 8 năm có thể coi là yếu kém trong 2 nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad. Chính phủ của ông Rouhani đã thành công trong kế hoạch giành lại thị phần đã mất trên thị trường dầu mỏ toàn cầu. Kinh tế Iran đang hội nhập trở lại nền kinh tế toàn cầu một cách tích cực với nhiều thỏa thuận thương mại, tài chính, năng lượng được ký kết.

Tuy nhiên, theo giới phân tích nhận định, Tổng thống Rouhani còn phải đương đầu với những thách thức phía trước. Tước hết về vấn đề kinh tế, phần lớn người dân Iran vẫn không cảm nhận được lợi ích kinh tế mà ông Rouhani đã hứa khi thỏa thuận được ký kết. Chính vì vậy, hối thúc quốc tế dỡ bỏ tất cả các biện pháp trừng phạt, cải thiện điều kiện kinh tế và cuộc sống của người dân Iran sẽ là một thách thức không nhỏ trong nhiệm kỳ tới. Trong chính sách đối ngoại, Tổng thống Iran cũng sẽ đối mặt với chính sách “khó định đoán” của Tổng thống Mỹ Donald Trump, với những lời cảnh báo trước đó về khả năng hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân đã đạt được.

Quan điểm của Mỹ là Iran hãy dừng chương trình tên lửa nếu muốn hội nhập - lời kêu gọi này đưa ra trong bối cảnh Tổng thống tái đắc cử của Iran Hassan Rouhani cam kết duy trì hội nhập với thế giới. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson ngày 20-5 bày tỏ hy vọng Tổng thống tái đắc cử của Iran Hassan Rouhani sẽ ngừng chương trình tên lửa đạn đạo và cái gọi là mạng lưới khủng bố của Tehran trong nhiệm kỳ thứ hai. Phát biểu trong buổi họp báo chung với người đồng cấp Saudi Arabia Adel al-Jubeir tại Riyadh, Ngoại trưởng Mỹ Tillerson nói rằng, nếu Tổng thống tái đắc cử của Iran muốn thay đổi mối quan hệ với phần còn lại của thế giới, thì ngừng tên lửa đạn đạo và chấm dứt mạng lưới khủng bố là những điều ông ấy có thể làm.

Trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia hôm 20-5, sau khi tái đắc cử, ông Rouhani đã tuyên bố người dân Iran đã lựa chọn con đường hội nhập với thế giới và tuyên chiến với chủ nghĩa cực đoan. Đây được xem là thông điệp khá mạnh mẽ. Ông Rouhani nhấn mạnh, củng cố nền dân chủ và không phụ thuộc vào các cường quốc là con đường đảm bảo an ninh quốc gia. Ông cũng khẳng định thông điệp của cử tri Iran là rất rõ ràng, đó là thông điệp hội nhập với thế giới và nói “Không” với chủ nghĩa cực đoan: “Cuộc bầu cử này đã thông báo với cả thế giới về quyết định của người dân Iran”, ông Rouhani nêu rõ. “Hôm nay cả thế giới đều biết rằng, Iran muốn hội nhập với thế giới, tránh xa chủ nghĩa cực đoan, sống thòa bình và hữu nghị với các nước trên thế giới”.

Tuy nhiên, ông Rouhani cũng nhấn mạnh: “Iran sẽ không chấp nhận bị đe dọa hay xúc phạm. Đây là thông điệp quan trọng nhất mà Iran muốn gửi tới không chỉ các nướng láng giềng mà cả các cường quốc trên thế giới”.

NGUYỄN TẤN tổng hợp