Mỹ có trừng phạt Trung Quốc vì Covid-19 ?

Thời gian gần đây, mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Quốc ngày một gia tăng, đặc biệt là liên quan tới dịch Covid-19. Liệu Washington có trừng phạt Bắc Kinh đang là vấn đề “nóng” hiện nay ?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: FT

Mới đây, nhóm các Thượng nghị sĩ gồm Lindsey Graham, Thom Tillis, Cindy Hyde-Smith, Mike Braun, Rick Scott, Steve Daines, Todd Young, Jim Inhofe và Roger Wicker đã đề xuất dự luật cho phép áp đặt trừng phạt Trung Quốc nếu nước này không hợp tác trong việc điều tra dịch Covid-19.

Theo đó, nếu dự luật này được áp dụng, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ được phép áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt như đóng băng tài sản, cấm đi lại, hủy bỏ thị thực, hạn chế các thể chế tài chính Mỹ cho vay hoặc cung cấp bảo hiểm cho các doanh nghiệp Trung Quốc, hay cấm các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ.

Các thượng nghị sĩ còn cho biết thêm, trong trường hợp Trung Quốc hợp tác, Tổng thống Mỹ sẽ phải gửi chứng nhận tới Quốc hội trong vòng 60 ngày kể từ khi Trung Quốc chia sẻ đầy đủ thông tin cho các cuộc điều tra liên quan đến Covid-19 do Mỹ, các nước đồng minh hoặc các cơ quan của Liên Hiệp Quốc, trong đó có cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tiến hành.

Trước đó, ông Trump đã đe dọa sẽ chấm dứt thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, nếu Trung Quốc không thực hiện cam kết mua thêm 200 tỉ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ. Tuy nhiên, thực chất của lời đe dọa này bắt nguồn từ những cáo buộc Bắc Kinh che giấu dịch Covid-19 dẫn đến hậu quả dịch bệnh lây lan ra toàn cầu, trong đó Mỹ chịu tác động nặng nề nhất. Tính tới ngày 14-5, Mỹ đã ghi nhận hơn 1,4 triệu cas mắc Covid-19 và hơn 84.000 người đã tử vong. Mỹ hiện vẫn đứng đầu thế giới về số cas nhiễm và tử vong.

Trong một thông tin liên quan, Cục điều tra liên bang (FBI) và Bộ An ninh nội địa Mỹ cho biết, FBI đang điều tra các vụ xâm nhập mạng bởi một số phần tử xấu có liên quan tới Trung Quốc. Theo hai cơ quan này, các tin tặc tìm cách tìm kiếm và đánh cắp sở hữu trí tuệ cũng như dữ liệu y tế công cộng liên quan tới vắc-xin, cách điều trị và xét nghiệm từ các mạng lưới và cá nhân liên quan tới nghiên cứu về Covid-19.

Bộ Thương mại Mỹ mới đây ra thông báo áp đặt các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn về xuất khẩu một số công nghệ nhạy cảm sang Trung Quốc. Nhiều nghị sĩ Quốc hội gửi thư tới Ngoại trưởng Mike Pompeo cổ vũ ông điều tra về vai trò của Trung Quốc trong việc che giấu nguồn gốc dịch Covid-19 và chiến dịch tung tin sai lệch về đại dịch. Tổng thống Trump tuyên bố tại một buổi họp báo rằng Mỹ sẽ tìm cách buộc Trung Quốc phải trả giá đắt vì dịch bệnh khởi phát từ nước này và lây lan ra toàn cầu hiện nay.

Phản ứng trước những cáo buộc trên, Trung Quốc đã thẳng thừng phủ nhận các cáo buộc của Mỹ, đồng thời khẳng định những nhận định của ông Pompeo rằng vi-rút SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm là “vô căn cứ”. Mới đây, Thời báo Hoàn cầu, trực thuộc Nhân dân Nhật báo, Tờ báo này dẫn nguồn thạo tin của Trung Quốc cho biết, phía Trung Quốc “hết sức bất bình” trước việc Mỹ “lạm dụng kiện tụng” đối với Trung Quốc liên quan đến dịch Covid-19. Hiện Chính phủ Trung Quốc đang bắt tay chuẩn bị các biện pháp trừng phạt cần thiết đối với các nghị sĩ Quốc hội Mỹ đề xuất các đạo luật chống Trung Quốc, cũng như một số cá nhân và thực thể có liên quan.

Bắc Kinh cũng tuyên bố, nước này sẽ tuân thủ thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ và đang nỗ lực hoàn thành cam kết tăng cường mua hàng hóa Mỹ, ngay cả khi hoạt động giao dịch bị hạn chế do sự bùng phát của dịch Covid-19.

Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc giờ không chỉ gói gọn ở lĩnh vực thương mại mà đã lan rộng ra nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng… Trong đó có nhiều vấn đề khó có thể dung hòa. Do vậy việc Washington trừng phạt Bắc Kinh chỉ còn là chuyện thời gian sớm hay muộn mà thôi.

HN tổng hợp