Ngòi nổ xung đột Palestine và Israel đã kích hoạt

Ngòi nổ chiến tranh giữa Palestine va Israel đang cháy khi quân đội Israel bắn đạn thật và đạn hơi cay vào người biểu tình Palestine ở Dải Gaza. Đây là hệ lụy của việc gia tăng căng thẳng giữa hai quốc gia này trong nhiều tháng qua.

Quân đội Israel đụng độ với người biểu tình Palestine tại Dải Gaza. Ảnh: AFP/GETTY IMAGES

Vụ việc đã làm cho 16 người biểu tình Palestine bị thiệt mạng và 1.400 người khác bị thương tại khu vực phía Đông Dải Gaza hôm 30-3 vừa qua. Ngay sau đó, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã cáo buộc Israel sử dụng vũ lực đối với người Palestine, đồng thơi tuyên bố Israel phải chịu trách nhiệm về hành động này.

Trong một động thái liên quan, chính quyền Palestne đổ lỗi cho Mỹ và Anh khi hai nước này phản đối Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) đưa ra nghị quyết chỉ trích Israel. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas cáo buộc Mỹ đã cung cấp một lực lượng yểm trợ Israel tiếp tục tiến hành bạo lực nhằm vào người Palestine, đồng thời ủng hộ việc Israel phớt lờ các nghị quyết hợp pháp của quốc tế. Đồng thời khẳng định, các cuộc biểu tình của người dân Palestine sẽ tiếp diễn nhằm phản đối tại Hội đồng Bảo an LHQ hoặc Đại Hội đồng LHQ việc Israel chiếm đóng các vùng đất của Palestine và yêu cầu quốc tế bảo vệ những người dân Palestine.

Liên quan đến vụ việc trên, quân đội Israel cho biết có khoảng 30.000 người Palestine tham gia biểu tình, nhiều nhóm biểu tình đã tiến gần các rào chắn biên giới, lực lượng Israel đã sử dụng hơi cay và ban đạn thật để buộc những người này lùi lại. Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman cũng đã bác bỏ mọi lời kêu gọi điều tra vụ quân đội Israel nổ súng gây thương vong cho người Palestine trong vụ biểu tình biến thành bạo lực tại biên giới Gaza. Ông Lieberman nhấn mạnh: “Binh sĩ Israel đã làm những điều cần thiết và sẽ không có ủy ban điều tra nào hết”.

Còn Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ca ngợi những hành động trên của các binh lính là nỗ lực để “bảo vệ biên giới đất nước”. Quân đội Israel khẳng định những người biểu tình tiến hành bạo động các khu vực dọc biên giới và chính quyền Israel đã cấm tổ chức biểu tình, coi đây là hành động kích động bạo lực của Phong trào Hamas tại Gaza. Quân đội Israel cũng tuyên bố sẽ tiếp tục trấn áp biểu tình nếu vẫn còn tiếp diễn. Mặt khác, quân đội Israel đã ban bố tình trạng báo động và tăng cường lực lượng gần hàng rào biên giới với Dải Gaza nhằm ứng phó với nguy cơ an ninh, đặc biệt là việc người biểu tình phá hàng rào an ninh. Bên cạnh đó, Israel cũng đã đóng cửa toàn bộ cửa khẩu Gaza và bức tường phía Tây trong 10 ngày, kể từ ngày 29-3 vừa qua.

Nguyên nhân sâu xa của việc gia tăng căng thẳng giữa Israel và Palestine là sự kiện Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và chuyển Đại sứ quán từ Tel Aviv tới Jerusalem. Sau đó, vụ việc bị Palestine và nhiều quốc gia trên thế giới phản đối và lên án. Kể từ đó đến nay giữa Israel và Palestine liên tục gia tăng căng thẳng và dẫn đến nhiều cuộc xung đột đẫm máu.

Vụ việc trên đã làm cho nhiều quốc gia và tổ chức trong khu vực chỉ trích và lên án mạnh mẽ hành động trấn áp người biểu tình của quân đội Israel. Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) kêu gọi tiến hành điều tra làm rõ vụ việc và yêu cầu Hội đồng Bảo an LHQ can thiệp nhằm chấm dứt tình hình bạo lực hiện nay. Còn Liên đoàn Ả rập cho rằng đây là hành động tàn bạo và khẳng định rằng Israel phải chịu trách nhiệm vì những gì đã gây ra. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng lên án vụ việc, coi đây là “vụ tấn công vô nhân đạo” của Israel tại Gaza.

Trước đó, cả Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres, đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini và các nhà lãnh đạo khác yêu cầu tiến hành một cuộc điều tra độc lập về vụ tấn công của quân đội Israel nhằm vào người biểu tình Palestine. Trong khi các bên đang gia tăng căng thẳng thì việc Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn và không thể đưa ra một bản nghị quyết lên án Israel vì gây ra thương vong lớn trong cuộc biểu tình ở Gaza càng khiến người dân Palestine vô cùng thất vọng và tức giận.

Giới quan sát nhận định, căng thẳng giữa Israel và Palestine ngày một leo thang đã châm ngòi cho cuộc chiến tranh và sẽ bùng phát bất cứ lúc nào nếu không dập tắt kịp thời. Một giải pháp đồng bộ để ngăn chặn chiến tranh xảy ra đang cần được các tổ chức quốc tế và các quốc gia liên quan sớm quan tâm hiện nay.

HN tổng hợp