Nỗi lo động đất gia tăng

Thời gian gần đây, động đất liên tục xảy ra ở nhiều quốc gia trên toàn cầu. Đáng quan ngại là theo dự báo động đất sẽ gia tăng vào năm 2018 và gây thiệt hại nặng nề về người và của.

Cảnh đổ nát sau trận động đất ở Pohang, Hàn Quốc ngày 15-11. Nguồn: THX/TTXVN

Tối 22-11, một trận động đất mạnh với cường độ 5,5 độ richter xảy ra ở khu vực Tây Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Cơ quan khảo sát địa chất của Mỹ, tâm chấn trận động đất ở độ sâu 10km cách tỉnh Mugla 31km về phía Đông Nam. Hiện chưa có báo cáo thương vong về người hay thiệt hại về tài sản sau trận động đất. Thổ Nhĩ Kỳ nằm ở vị trí dễ xảy ra động đất gây thiệt hại nặng nề về người và cơ sở vật chất. Trước đó, ngày 20-7, một trận động đất mạnh 6,7 độ richter đã xảy ra ở thành phố Bodrum, phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ, làm 2 người thiệt mạng. Tháng 10-2011, hơn 600 người thiệt mạng trong trận động đất mạnh 7,2 độ richter ở tỉnh Van, miền Đông Thổ Nhĩ Kỳ. Năm 1999, 2 trận động đất mạnh hơn 7 độ richter ở phía Tây Bắc nước này khiến 18.000 người chết.

Không riêng Thổ Nhĩ Kỳ, động đất đã xảy ra ở nhiều quốc gia trên thế giới trong thời gian gần đây. Mới đây, trận động đất mạnh 7,3 độ Richter xảy ra ở khu vực biên giới Iran - Iraq đã làm chết 221 người và ít nhất 5.600 người bị thương. Công tác cứu hộ gặp nhiều khó khăn do động đất dẫn tới sạt lở khiến nhiều ngả đường dẫn tới khu vực chịu ảnh hưởng bị chặn.

Hồi tháng 4 năm nay, ở Chile chỉ trong một giờ đồng hồ đã xảy ra ít nhất 7 trận động đất nhẹ tại thành phố biển Valparaiso, miền Trung nước này. Việc này đã làm dấy lên lo ngại về khả năng có thể xảy ra một trận động đất lớn trong khu vực. Nhiều trường học và công ty tại Chile đã phải đóng cửa sớm. Thành phố Valparaiso có dân số 238.000 người trong khi thủ đô Santiago của Chile có tới 4,8 triệu người sinh sống và thường xảy ra các trận động đất. Năm 2010, một trận động đất mạnh 8,8 độ richter đã cướp đi sinh mạng của hơn 500 người ở Chile.

Điều đáng quan ngại là động đất xảy ra khắp nơi trên thế giới với số lượng và cường độ ngày càng gia tăng gây thiệt hại nặng nề về người và cơ sở vật chất phải mất nhiều năm mới có thể khôi phục. Theo giáo sư Michael Mann thuộc Đại học Pennsylvania State University: “Sự thay đổi khí hậu đang tạo ra những biến chuyển thời tiết cực độ mà chúng ta chưa hề thấy trước đây”.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học Colombia và Montana, Trái Đất có thể sẽ phải hứng chịu khoảng 20 trận động đất có sức tàn phá khủng khiếp vào năm 2018, gấp 3 lần so với năm 2017. Các nhà khoa học cho rằng tốc độ quay của Trái Đất thay đổi có thể kích hoạt hoạt động địa chấn mạnh, đặc biệt là trong những khu vực gần xích đạo. Mặc dù sự thay đổi tốc độ quay của Trái Đất là rất nhỏ nhưng có thể giải phóng khối năng lượng khổng lồ trong lòng đất.

Theo giáo sư danh dự ông Roger Bilham, nghiên cứu viên cao cấp thuộc Trường Đại học Colorado và tiến sĩ Rebecca Bendick, thuộc Đại học Montana, công bố tại Hội nghị thường niên của Hiệp hội Địa chất Mỹ (GSA), cho biết các nhà khoa học đã phát hiện sự xoay của Trái Đất và hoạt động địa chấn có mối tương quan rất mạnh. Những thay đổi vận tốc xoay của Trái Đất có thể kích hoạt các hoạt động địa chấn, đặc biệt tại những vùng xích đạo nhiệt đới, nơi mật độ dân cư rất cao, dẫn đến gia tăng số vụ động đất lớn vào năm 2018. Dù sự thay đổi vận tốc xoay rất nhỏ khiến con người khó có thể nhận biết được, nhưng những thay đổi nhỏ này có thể khởi động một sự rung chuyển địa chấn và giải phóng một năng lượng lớn dưới bề mặt Trái Đất gây ra động đất. Các nhà khoa học nhận thấy khi Trái Đất xoay chậm lại trong thế kỷ qua, sau đó sẽ là thời kỳ của những trận động đất lớn. Thời kỳ Trái Đất xoay chậm lại thường xảy ra trong khoảng kéo dài 5 năm và thực tế là nhân loại đang ở vào cuối của một trong những chu kỳ 5 năm xoay chậm đó.

Nếu những dự báo trên chính xác thì năm 2018, Trái Đất sẽ hứng chịu nặng nề tác hại do động đất gây ra.

HN tổng hợp