Ông Trump sẽ đối mặt với nhiều khó khăn

Kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ cho thấy đảng Cộng hòa tiếp tục giành quyền kiểm soát Thượng viện và đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát tại Hạ viện. Mặc dù đảng Cộng hòa tuyên bố thắng lợi nhưng gánh nặng lại đè lên vai ông Trump.

Một phiên họp của Hạ viện Mỹ. Ảnh: AFP

Với hơn 220 ghế, vượt con số 218 ghế cần thiết, đảng Dân chủ đã chính thức giành quyền kiểm soát Hạ viện. Trong khi đó đảng Cộng hòa chỉ giành được 199 ghế ở Hạ viện. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2010, đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát Hạ viện. Do vậy, họ có thể tận dụng quyền này để đề nghị tiến hành điều tra các xung đột lợi ích có thể có từ đế chế kinh doanh của Tổng thống Mỹ Donald Trump và xoáy sâu tìm kiếm bất kỳ chứng cớ liên quan tới sự dính líu của Nga trong chiến dịch tranh cử của ông Trump hồi năm 2016.

Trước nhất là họ sẽ tận dụng cơ hội có trong tay những trát đòi hầu tòa và một danh sách dài những đơn khiếu nại, để điều tra khiến ông Trump thêm khó khăn. Hạ nghị sĩ Elijah Cummings, người được cho là sẽ đứng đầu Ủy ban Giám sát Nhà ở thuộc Hạ viện cho rằng, các nghị sĩ đảng Cộng hòa sẽ không còn có thể bảo vệ ông Trump khỏi một Quốc hội thận trọng. Ông Cumming nói: “Điều quan trọng nhất mà Ủy ban Giám sát cần làm là lập lại trật tự thông thường bằng việc thu thập tài liệu và thẩm vấn nhân chứng, từ đó buộc chính quyền ông Trump có trách nhiệm với người dân Mỹ”.

Ông Cummings là một trong ba nghị sĩ đảng Dân chủ nổi bật có quan điểm mâu thuẫn với ông Trump, và sẽ tiếp quản các ủy ban Hạ viện gây sức ép với Nhà Trắng, khi Quốc hội mới dự kiến nhậm chức vào tháng 1 năm sau.

Việc kiểm soát các ủy ban Hạ viện sẽ trao cho các hạ nghị sĩ cấp cao quyền đòi hỏi tài liệu và lời khai từ các quan chức Nhà Trắng, cũng như các nhân vật chủ chốt trong đội ngũ tranh cử và kinh doanh của ông Trump và đưa ra trát hầu tòa khi cần thiết. Họ cũng có thêm kinh phí và nhân sự phục vụ cuộc điều tra, từ đó có thể làm trì hoãn hoặc ngừng đột ngột chương trình nghị sự của Tổng thống Trump.

Ông Jim Manley, một chiến lược gia thuộc đảng Dân chủ, nhận xét: “Tôi cam đoan ông Trump không biết những gì sẽ diễn ra khi hiện nay Hạ viện có đủ quyền hành để điều tra mọi ngóc ngách trong chính quyền của ông Trump”.

Trong khi đó, một chiến lược gia thuộc đảng Cộng hòa, ông Michael Steel cho rằng, đảng Dân chủ sẽ mạnh tay trong các cuộc điều tra, với mục tiêu cuối cùng là luận tội ông Trump.

Như vậy, có thể khẳng định những chính sách liên quan đến chiến lược “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump đang đứng trước nguy cơ phá sản một phần. Theo đó, các chiêu bài sử dụng vấn đề sắc tộc của ông Trump như hình ảnh người nhập cư bất hợp pháp bắn chết cảnh sát đã vấp phải sự phản đối của dư luận Mỹ cũng như nhiều kênh truyền hình lớn của nước này. Các chiêu bài này cũng làm dấy lên làn sóng lo ngại về phân biệt chủng tộc trên khắp nước Mỹ.

Bên cạnh đó, cả các vấn đề đối nội như chăm sóc sức khỏe, nhập cư, phúc lợi xã hội, kiểm soát súng đạn lẫn những vấn đề đối ngoại như cuộc chiến tại Trung Đông, mâu thuẫn với Nga và cuộc chiến thương mại với Trung Quốc… thời gian gần đây đã đặt chính quyền của ông Trump lâm vào cảnh khó khăn.

Giới quan sát nhận định, việc giành quyền kiểm soát tại Hạ viện của đảng Dân chủ đã đẩy chính trường Mỹ chuyển sang thế cân bằng. Nhiều khả năng chính quyền Tổng thống Trump lại rơi vào tình trạng tương tự như chính quyền Tổng thống Obama cách đây 8 năm khi để mất Hạ viện vào tay đảng Cộng hòa. Đây là tín hiệu báo trước những khó khăn mới mà chính quyền ông Trump phải đối mặt trong thời gian tới.

HN tổng hợp