Thất bại ở Trung Đông nhưng IS vẫn chưa “chết”

Mặc dù liên tục giành chiến thắng trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Iraq và Syria, nhưng việc tiêu diệt hoàn toàn lực lượng này khó thành hiện thực.

Phiến quân IS. Ảnh: THEFEDERATLISTPAPERS

Thành công mang tính quyết định được dư luận đặc biệt quan tâm gần đây là việc quân đội Iraq với sự hỗ trợ của liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu đã giải phóng thành phố Mosul khỏi tay IS. Như vậy sau 9 tháng giao tranh dữ dội, lực lượng vũ trang Iraq đã cơ bản đẩy lùi IS khỏi thành phố Mosul ra sa mạc. Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi tuyên bố ăn mừng chiến thắng trước IS tại thành phố lớn thứ hai quốc gia này. Hiện IS chỉ còn kiểm soát một phần diện tích nhỏ lẻ tại các khu vực sa mạc và nông thôn tại Iraq.

Trong khi đó, ở Raqqa (Syria), lực lượng nổi dậy được Mỹ hậu thuẫn cũng đã bao vây cô lập lực lượng IS. Các cuộc không kích nhằm xuống nguồn thu của IS, đặc biệt là dầu mỏ và “bộ máy lãnh đạo” của chúng đã khiến IS suy yếu trầm trọng khả năng tổ chức và duy trì lực lượng.

Như vậy, về căn bản IS đang bị cô lập, “dồn vào chân tường” và đứng trước nguy cơ diệt vong. Tuy nhiên, phát ngôn viên của IS Abu Mohammed al-Adnani từng khẳng định thất bại tại Mosul và Raqqa không phải là dấu chấm hết cho tổ chức này. Theo đó, khi vùng đất IS kiểm soát bị co hẹp lại, “bộ máy nhà nước” bị sụp đổ, thì hệ tư tưởng vẫn còn. Đối với phần lớn người dân đã từng trải qua luật lệ hà khắc dưới sự thống trị của IS, ký ức chỉ còn xoay quanh khủng bố và những điều khó khăn. Nhưng đối với một số đối tượng thuộc dòng Hồi giáo Sunni ở Iraq và Syria, cuộc chiến vẫn còn tiếp tục.

Sau khi mất những căn cứ địa trọng yếu ở hai quốc gia Trung Đông này, về lý thuyết IS đã thất bại và đang đi vào ngày tàn. Nhưng trên thực tế IS vẫn tồn tại và nguy cơ khủng bố lan rộng trên toàn thế giới sẽ diễn ra phức tạp hơn, với các phương thức mà nó có thế mạnh: tấn công chớp nhoáng, cơ động và bất ngờ. Theo đó, khi thời hoàng kim của IS đã qua, một số thành viên của tổ chức này có thể chuyển sang cam kết trung thành với các nhóm cực đoan khác như Jabhat Fateh Al-Sham, vốn trước đây theo al-Qaeda. Nói một cách khác, việc IS suy yếu là cơ hội cho al-Qaeda ở Iraq, Syria và những nơi khác gia tăng lực lượng. Chuyên gia về khủng bố Bruce Hoffman cho rằng một số chiến binh sẽ xem al-Qaeda như lựa chọn duy nhất để tiếp tục cuộc thánh chiến của chúng. IS có gốc gác ở tổ chức al-Qaeda chi nhánh Iraq. Mặt khác, IS cũng đang chuyển hướng hoạt động sang châu Á với ý định xây dựng lực lượng hướng đến thành lập vương quốc Hồi giáo ở Đông Nam Á, nơi có nhiều tín đồ đạo Hồi.

Việc mở rộng chân rết của IS sẽ mở đường cho lực lượng khủng bố này lan rộng khắp thế giới. Cực kỳ khó xác định có bao nhiêu chiến binh nước ngoài đang ở Iraq và Syria. Chỉ cần một nhóm nhỏ các cá nhân vượt Địa Trung Hải là một thành phố châu Âu đứng trước nguy cơ lớn bị tấn công thảm khốc. Mà dòng người di cư từ Trung Đông sang châu Âu vẫn không ngừng. Đây thực sự là nỗi lo của những người yêu chuộng hòa bình.

Trong một động thái liên quan, lực lượng khủng bố IS với phương tiện và vũ khí hiện đại đã tấn công và chiếm giữ thành công một ngôi làng thuộc khu vực phía Tây sông Tigris, cách khu vực phía Nam thành phố Mosul vừa được giải phóng khoảng 70km. Nhiều người dân tại đây đã bị bắt giữ và bị sát hại. Diễn biến trên khiến mọi người lo ngại liệu IS có tái sinh tại đây hay không?

HN tổng hợp