Trung Quốc với áp lực già hóa dân số

Số lượng người cao tuổi tại Trung Quốc đang gia tăng nhanh chóng và có thể cán mốc 400 triệu vào cuối năm 2035.

Người già ở Trung Quốc. Ảnh: News East West

Hiệp hội an sinh xã hội Trung Quốc cho biết kể từ khi trở thành “quốc gia già hóa” vào năm 2000, số lượng người cao tuổi tại Trung Quốc đã tăng khoảng 10 triệu người mỗi năm. Hiện tại, Trung Quốc đang loay hoay tìm giải pháp đối phó với vấn đề già hóa dân số khi số liệu chính thức cho thấy ở thời điểm hiện tại có 240 triệu người trên độ tuổi 60. Ước tính đến cuối năm 2035, số người cao tuổi tại Trung Quốc có thể lên tới 400 triệu. Các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi không đủ để đáp ứng nhu cầu trên toàn quốc, phần vì thiếu các điều dưỡng viên chuyên nghiệp, phần vì thiếu sự hợp tác của nhiều tổ chức, đoàn thể trong xã hội.

Trước thực trạng này, Hiệp hội an sinh xã hội Trung Quốc đề xuất một kế hoạch mới về các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, trong đó ưu tiên đào tạo đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp chăm sóc người cao tuổi, cũng như cải thiện hệ thống luật pháp để bảo vệ quyền lợi của người già. Hiện  Trung Quốc cũng đang cố gắng phát triển các chương trình sử dụng trí tuệ nhân tạo để phục vụ cho nhu cầu của người già, giảm chi phí chăm sóc và nhờ vậy, Trung Quốc sẽ có thể tiến xa hơn trong cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo với kế hoạch phát triển ngành trí tuệ nhân tạo thành ngành có quy mô 150 tỉ nhân dân tệ. Đến năm 2025, ngành này sẽ có quy mô ước khoảng 400 tỉ nhân dân tệ và rồi sẽ lên đến 1 nghìn tỉ nhân dân tệ trước năm 2030. Nếu so sánh về chất lượng của hệ thống chăm sóc y tế dành cho người già, Trung Quốc hiện đang tụt lại so với nhiều nước phát triển khác. Tuy nhiên, để bù đắp cho việc đó, trí tuệ nhân tạo phục vụ cho chăm sóc người già được kỳ vọng sẽ phát triển nhanh hơn.

Ba công ty internet hàng đầu bao gồm Baidu, Alibaba và Tencent đang đi đầu trong làn sóng này. Hiện nay Alibaba Health đã hợp tác với ba bệnh viện Trung Quốc để cải thiện hoạt động khám chữa bệnh cũng như chia sẻ thông tin giữa các bệnh viện. Cùng lúc đó, Alibaba cũng đang đẩy mạnh phát triển các ứng dụng giúp đọc các bản chụp cắt lớp nhằm phát hiện ra tế bào ung thư. Trong năm ngoái, Baidu giới thiệu đến thị trường robot mới có tên Melody có chức năng nói chuyện với khách hàng và cải thiện hoạt động chẩn đoán bệnh tật. Melody có thể hỏi người bệnh nhiều câu hỏi về bệnh tật, lưu trữ thông tin y tế trên mạng sau đó cung cấp lời khuyên y tế đến bệnh nhân. Sau đó bác sĩ sẽ xem xét lần cuối trước khi chuyển nó cho bệnh nhân.

Trong khi đó Tencent tung ra sản phẩm robot có khả năng thu thập thông tin để đưa ra lời khuyên y tế cho khách hàng. Công ty sử dụng thông tin kết hợp với các mẫu phẩm y tế để dự báo về sức khỏe của bệnh nhân.

Robot với trí tuệ nhân tạo cũng đang được sử dụng để hỗ trợ người già Trung Quốc trong cuộc sống hàng ngày. Công ty Siasun Robot and Automation Co mới đây đã tung ra robot với mục đích chính là phục vụ người già. Robot này có khả năng phục vụ người già trong gia đình, hỗ trợ cho hoạt động giao tiếp và chẩn đoán bệnh tật cho người già. Những loại robot này sử dụng những năng lực của trí tuệ nhân tạo như nhận diện giọng nói, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, robot kiểu này sẽ có vai trò ngày một quan trọng hơn trong bối cảnh lực lượng dân số già Trung Quốc ngày một đông hơn.

Robot cũng có thể giúp người già trong việc phát hiện ra kẻ lạ xâm nhập và dự báo về những rủi ro có thể xảy đến trong nhà. Đại học Sơn Đông Trung Quốc gần đây công bố robot Da Zhi, robot có khả năng đón nhận âm thanh, hình ảnh, kết hợp với nhận diện khuôn mặt để phát hiện ra những kẻ xâm nhập không được chào đón.

Nhiều nước châu Á khác ví như Nhật hay Singapore cũng sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ cho việc chăm sóc người già. Robot Asimo của Honda được giới thiệu ra thị trường lần đầu tiên vào năm 1986, robot này có thể phục vụ đồ ăn cho người già và làm nhiều việc khác trong gia đình. Qua thời gian, robot đã được trang bị thêm chức năng mới như nhận diện giọng nói.

NGUYỄN TẤN tổng hợp