Điều kiện để thoát nghèo bền vững

Mới đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ chủ trì Hội nghị tổng kết 5 năm (2012-2016) thực hiện Đề án củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng chính sách tại khu vực Tây Nam bộ, được tổ chức tại Cần Thơ.

Cơ giới hóa, giúp nông dân giảm thất thoát sau thu hoạch là khâu quan trọng hiện nay. 

Tín dụng chính sách đã góp phần thu hẹp khoảng cách giàu, nghèo

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ đã biểu dương nỗ lực của cả hệ thống chính trị vào cuộc quyết liệt để tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận nguồn vốn phát triển sản xuất, vươn lên thoát nghèo. Theo đó, trước khi thực hiện đề án có nhiều yếu kém: Dư nợ và tốc độ tăng trưởng tín dụng trong vùng thấp hơn mức bình quân chung cả nước. Sau 5 năm thực hiện, tình hình đảo chiều rất ngoạn mục: Số lượng người và tốc độ tăng trưởng nhanh hơn cả nước. Tăng trưởng trên 10%, nợ xấu giảm. Gần 2,4 triệu lượt hộ được vay vốn, dư nợ gần 28.000 tỉ đồng.

Tại hội nghị, các tham luận, ý kiến đóng góp của Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH), Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, lãnh đạo các tỉnh, thành trong vùng… đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng và những tác động tích cực từ việc thực hiện Đề án củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng trong khu vực. Cụ thể, đến cuối năm 2016, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách tại khu vực Tây Nam bộ đã đạt 27.838 tỉ đồng, với trên 2.062.000 khách hàng còn dư nợ, tăng 10.918 tỉ đồng so với cuối năm 2011. Tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân giai đoạn 2012-2016 của toàn khu vực là 10,5%, cao hơn tốc độ tăng trưởng bình quân chung toàn quốc 1,8%. Về cơ cấu dư nợ, có 8 chương trình tín dụng có dư nợ lớn chiếm gần 94% tổng dư nợ là: cho vay hộ nghèo 4.878 tỉ đồng, chiếm 18%, cho vay học sinh, sinh viên 4.796 tỉ đồng, chiếm tỷ trọng 17%; cho vay cận nghèo 4.692 tỉ đồng, chiếm tỷ trọng 16,8%...

Trong giai đoạn 2012-2016, đã có trên 2.350.000 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác khu vực Tây Nam bộ được vay vốn từ NHCSXH. Vốn tín dụng chính sách đã góp phần giúp 386.000 hộ vay vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm mới cho trên 147.000 lao động (có trên 2.000 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài); giúp trên 184.000 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập. Đồng thời, chương trình đã xây dựng trên 1.089.000 công trình cung cấp nước sạch, công trình vệ sinh ở nông thôn, hơn 20.000 căn nhà vượt lũ… Các chương trình tín dụng chính sách đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu về giảm nghèo bền vững; tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới, phát triển nguồn lực, giảm thiểu các tác động biến đổi khí hậu. Tín dụng chính sách đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chuẩn giai đoạn 2012-2016 tại khu vực từ 10% (năm 2012) xuống còn 8,46% (năm 2016) theo tiêu chí nghèo đa chiều. Đồng thời giảm số lượng xã nghèo, xã đặc biệt khó khăn từ 153 xã, 10 tỉnh (năm 2013) xuống còn 93 xã, 8 tỉnh (năm 2016).

Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng: Đề án củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng chính sách khu vực Tây Nam bộ vừa qua đã đạt được hiệu quả tích cực. Việc thực hiện thành công đề án ở khu vực là bài học kinh nghiệm cho các khu vực khác trong việc củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động và chất lượng tín dụng chính sách. Chất lượng tín dụng chính sách của các tỉnh trong khu vực đã có nhiều chuyển biến tích cực, phát huy hiệu quả cao hơn. Nguồn vốn tín dụng chính sách đã góp phần thu hẹp khoảng cách giàu, nghèo tại địa phương, xây dựng tình đoàn kết, trách nhiệm, gắn bó trong cộng đồng dân cư, phát huy sức mạnh của các tổ chức chính trị - xã hội, củng cố hơn nữa lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Cơi nới định suất vay gắn với hỗ trợ sản xuất tiên tiến

Các đại biểu cho rằng, tín dụng chính sách tiếp tục đối diện với nhiều thách thức. Cụ thể, ĐBSCL thường xuyên chịu tác động trực tiếp của biến đổi khí hậu, lũ lụt, hạn hán và xâm nhập mặn. Những hình thái thời tiết cực đoan này đã gây thiệt hại không nhỏ đến đời sống và hiệu quả sử dụng vốn tín dụng chính sách xã hội của hộ vay. Ngoài ra, không ít địa phương chưa làm tốt việc điều tra, xác nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách sau khi xảy ra thiên tai làm ảnh hưởng đến việc hỗ trợ vốn kịp thời. Nguy cơ nợ quá hạn có xu hướng tăng trở lại do tác động của biến đổi khí hậu, giá nông sản bấp bênh đã tác động tiêu cực đến đời sống, sản xuất của người dân trong vùng.

“Đề nghị bổ sung thêm nguồn vốn vay để mức cho vay các chương trình phù hợp với thực tế như nâng mức cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo từ 50 triệu đồng lên mức 70-80 triệu đồng/hộ, nâng mức vay nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn từ 6 triệu lên 12 triệu đồng/công trình. Đưa khuyến nông, khuyến ngư, chuyển giao khoa học kỹ thuật mới để giúp người nghèo phát huy hiệu quả vốn vay”, ông Phạm Hồng Phước, Chủ tịch UBND xã Tân Phước Hưng, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, kiến nghị. Trong khi đó, ông Đoàn Tấn Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, kiến nghị Chính phủ giao cho NHCSXH cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ khởi nghiệp và có cơ chế riêng để xử lý nợ cho những hộ vay vốn không có khả năng trả nợ chương trình cho vay nhà vượt lũ ĐBSCL.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Chặng đường 5 năm sắp tới rất dài, phía trước còn nhiều khó khăn. Các địa phương và phía NHCSXH cần tập trung: thực hiện đề án hiệu quả, để chương trình thật sự mang lại ý nghĩa nhân văn và ý nghĩa xã hội sâu sắc gắn với chính sách xóa đói giảm nghèo bền vững. Các địa phương phải thực hiện được mục tiêu phủ sóng hết các hộ diện chính sách được thụ hưởng từ chương trình. Quyết tâm đẩy lùi tiến tới xóa bỏ tín dụng phi chính thức - nhất là xóa bỏ tín dụng đen. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu NHCSXH nghiên cứu nâng hạn mức cho vay, tạo điều kiện cho vay khởi nghiệp - nhất là khởi nghiệp cho phụ nữ ở nông thôn. Quyết tâm tạo ra đột phá cho bức tranh tín dụng chính sách tại ĐBSCL, góp phần vào xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu ngành nông nghiệp, giảm nghèo bền vững.

Bài, ảnh: VĨNH TƯỜNG