Mất mùa vì bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá

05/06/2018 | 08:00 GMT+7

Với tình hình sinh vật gây hại xuất hiện nhiều trên lúa Hè thu, nhất là bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá (VL-LXL) nên không ít nông dân đang đối mặt với tình cảnh mất mùa.

Do bị nhiễm bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá nên có nhiều diện tích lúa chỉ trổ bông được khoảng 30%.

Một trong những dịch bệnh đang “đẩy” nông dân vào tình cảnh mất mùa vào đợt thu hoạch lúa Hè thu sắp tới chính là bệnh VL-LXL. Bởi hiện có không ít diện tích lúa Hè thu tại nhiều địa phương trong tỉnh được nông dân tranh thủ gieo sạ sớm đã bị rầy nâu di trú mang theo mầm bệnh VL-LXL truyền bệnh từ khi cây lúa còn nhỏ. Hệ lụy kéo theo là những diện tích này đều bị nhiễm bệnh VL-LXL với tỷ lệ phổ biến từ 30-50%, đặc biệt có ruộng nhiễm đến 70-80%.

Vẻ mặt buồn bã khi đi thăm 8 công ruộng của gia đình bị nhiễm bệnh VL-LXL với tỷ lệ gần 80%, ông Bã Văn Suổl, ở khu vực 2, phường III, thành phố Vị Thanh, chia sẻ: “Tôi làm ruộng hơn 50 năm, đây là lần đầu rơi vào tình cảnh lúa mất mùa do bệnh VL-LXL gây hại. Mấy năm trước, bệnh này cũng xuất hiện nhưng chỉ có vài bụi lúa trên đồng, riêng vụ này dù đã cố gắng xịt thuốc nhưng không cứu vãn được tình hình. Nhìn số bông lúa hiện có, tôi mong sau khi thu hoạch và bán lúa xong đủ tiền để trả thuê máy cắt là mừng, còn mấy khoản chi phí đầu tư từ đầu vụ đến nay hơn 1,2 triệu đồng/công thì coi như mất trắng”.

Cũng theo ông Suổl, do bà con nơi đây sạ chung một thời điểm là từ ngày 5 đến 8-2 (âm lịch) nên hiện không riêng gì ruộng của ông mà cả cánh đồng lúa rộng hơn 30ha ở khu trạm bơm của phường III này đều bị bệnh VL-LXL với nhiều mức độ khác nhau, trong đó phổ biến là từ 30-40%, ruộng nặng hơn là 70-80%. Từ chỗ thấy lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL nặng và cầm chắc việc sản xuất vụ này sẽ không có lời nên dù lúa đang trong giai đoạn cong trái me cần phun thuốc dưỡng hạt hay điều trị một số bệnh thường gặp nhưng hầu hết bà con đều buông xuôi, không ai đi thăm đồng, chỉ đợi đến ngày cắt lúa để chuẩn bị gieo sạ lại vụ Thu đông. “Đã 20 ngày rồi không ra ruộng, hôm nay phải đi xem tình hình thế nào để chuẩn bị hợp đồng máy cắt. Đối với những ruộng bị nhiễm bệnh VL-LXL nặng, hiện một vài hộ mới mướn máy vào xới lúa bỏ để ngâm đất chờ gieo sạ lại”, ông Suổl chia sẻ thêm.

Cách ruộng ông Suổl không xa, ông Lê Văn Kính thông tin: “Tôi có hơn 1 công ruộng trong khu trạm bơm này bị bệnh VL-LXL, giờ kêu thương lái bán mão 800.000 đồng nhưng họ không chịu mua nên đành chờ đến ngày cắt bán chung với bà con xung quanh. Tưởng vụ lúa này tiếp tục được hưởng niềm vui trúng mùa, bán được giá cao như vụ Đông xuân vừa qua, nào ngờ càng vội xuống giống lại chịu thiệt thòi”.

Giống như tình cảnh trên, hiện nhiều nông dân có lúa trong giai đoạn trổ - chín trên địa bàn tỉnh đều rơi vào tình cảnh khó khăn vì dịch bệnh VL-LXL tấn công. Ông Trần Văn Điện, ở xã Vị Đông, huyện Vị Thủy, cho biết: “Vụ này thương lái đặt tiền cọc giá 5.000 đồng/kg (giống IR 50404), tăng 800 đồng/kg so với cùng kỳ. Nông dân chưa hết mừng với giá lúa thì nỗi ám ảnh về dịch bệnh VL-LXL lại đến sau nhiều năm vắng bóng. Hiện nhiều diện tích lúa gieo sạ sớm và đang trong giai đoạn đỏ đuôi đều bị nhiễm bệnh VL-LXL với tỷ lệ khoảng 30%. Ngoài 5 công lúa sau nhà, còn gần 1ha lúa của tôi ở khu vực 4, phường V, thành phố Vị Thanh cũng gặp cảnh tương tự nhưng tỷ lệ nặng hơn với khoảng 70%. Với tình cảnh này thì sẽ có nhiều bà con phải lấy tiền lời của vụ lúa Đông xuân vừa qua để bù lại cho vụ Hè thu này khi lần đầu tiên bị thua lỗ vì dịch bệnh VL-LXL”.

Bên cạnh nỗi buồn vì dịch bệnh VL-LXL đang gây hại thì nhiều nông dân còn lo lắng về khả năng bệnh VL-LXL còn tiếp tục phát sinh và lây lan sang diện rộng. Bởi qua thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh, đến ngày 4-6, toàn tỉnh ghi nhận có gần 1.400ha lúa Hè thu bị nhiễm bệnh VL-LXL, tăng gần 650ha so với cách nay khoảng 10 ngày và tăng khoảng 1.000ha so với cách nay gần một tháng. Hiện tại, trong tổng số diện tích lúa đang bị nhiễm bệnh VL-LXL thì có gần 550ha bị nhiễm nặng, 214ha nhiễm trung bình, 645ha bị nhiễm nhẹ và bệnh phân bố ở các địa phương, như: huyện Vị Thủy, huyện Long Mỹ, Châu Thành A, Phụng Hiệp, thị xã Long Mỹ, thành phố Vị Thanh. Với tình hình này nếu không có giải pháp căn cơ sẽ lặp lại cảnh bùng phát dịch bệnh VL-LXL của thời gian khoảng 10 năm trước.

Ngoài đối tượng bệnh VL-LXL, thời gian gần đây do thời tiết mưa, nắng xen kẽ đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều đối tượng sinh vật hại phát sinh và gây hại trên lúa ở nhiều giai đoạn sinh trưởng khác nhau. Hiện ngoài các đối tượng phổ biến, như: rầy nâu, sâu cuốn lá, đạo ôn lá thì trong thời điểm này, trên địa bàn tỉnh có gần 20.000ha lúa trong giai đoạn trổ - chín nên xuất hiện một số đối tượng mới, như: chuột cắn phá, bệnh bạc lá, đạo ôn cổ bông, lem lép hạt… Ông Nguyễn Văn Sỹ, ở ấp 4A, thị trấn Bảy Ngàn, huyện Châu Thành A, bộc bạch: “Mặc dù lúa chưa thu hoạch, nhưng với tình hình sinh vật gây hại trong thời gian qua, nhất là bệnh VL-LXL nên bà con đánh giá năng suất lúa Hè thu đầu vụ tới đây sẽ đạt thấp. Đây thật sự là điều tiếc nuối, bởi lâu lắm rồi tình hình tiêu thụ lúa mới gặp nhiều thuận lợi, nhất là giá bán cao nhưng nông dân không có nhiều lúa để bán”.

Bà Nguyễn Thanh Thúy, Chi cục phó Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết: Trước tình hình sinh vật gây hại đang diễn ra trên cây lúa và dự báo còn diễn biến phực tạp trong thời gian tới, đơn vị đã đề nghị các trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật ở các địa phương phối hợp cùng nông dân thường xuyên thăm đồng để kiểm tra tình hình dịch hại, nhất là theo dõi mật số rầy nâu và mở lớp tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn nông dân các biện pháp quản lý phòng trừ bệnh VL-LXL hiệu quả, hạn chế lây lan sang diện rộng. Ngoài ra, khuyến cáo nông dân phun trừ bệnh đạo ôn lá cho lúa ở giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng khi vết bệnh chớm xuất hiện bằng những loại thuốc đặc trị. Đối với các trà lúa giai đoạn đòng - trổ nên phun ngừa bệnh đạo ôn cổ bông và lem lép hạt cho lúa lúc trước và sau khi trổ đều nhằm bảo vệ năng suất lúa khi thu hoạch...

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC

Viết bình luận mới
Tin cùng chuyên mục
Các tin khác
Xem thêm >>