Cần đơn giản hóa các thủ tục giấy tờ hộ tịch

Muốn làm lại chứng minh nhân dân phải có sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, nhưng sổ hộ khẩu lại không thể hiện ngày, tháng sinh, giấy khai sinh đã mất, thất lạc, không có giấy tờ xác thực ngày, tháng... đó là khó khăn chung của nhiều người dân gặp phải trong quá trình thực hiện các thủ tục hộ tịch hiện nay.

Công dân đến làm hồ sơ xin cấp lại CMND tại Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh.

Vừa qua, tại buổi tiếp xúc cử tri thị trấn Cái Tắc, huyện Châu Thành A, ông Võ Văn Bình, ở ấp Tân Phú, thị trấn Cái Tắc, phản ánh: “Năm nay mẹ tôi đã trên 70 tuổi, có nhu cầu làm lại giấy chứng minh nhân dân (CMND), khi tôi đến Công an huyện hỏi thì cán bộ đề nghị bổ sung thông tin về ngày, tháng sinh. Nhưng ngặt nỗi, giấy khai sinh của mẹ tôi đã mất, còn sổ hộ khẩu lại không ghi ngày. Nếu muốn bổ sung, mẹ tôi phải về quê ở tận Vĩnh Châu, Sóc Trăng làm lại, trong khi mẹ tôi già yếu, đi lại khó khăn”.

Cùng gặp trường hợp như ông Bình, ông Lê Văn Thiện, ở xã Tân Phú Thạnh, huyện Châu Thành A, thất lạc giấy CMND nên đến UBND xã hỏi thủ tục xin cấp lại. Ông được cán bộ tại UBND xã hướng dẫn đến Công an huyện, tuy nhiên, khi đến Công an huyện, ông cần cung cấp thêm thông tin đầy đủ về ngày, tháng, năm sinh mới được giải quyết.

Trên thực tế, thời gian qua, tại các địa phương có không ít trường hợp người dân như ông Bình, ông Thiện gặp khó trong việc làm lại giấy CMND. Ngoài ra, không chỉ riêng đối với giấy CMND, tại các địa phương cũng tiếp nhận nhiều trường hợp sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, đều thiếu thông tin về ngày, tháng sinh. Trong đó, không ít trường hợp người cao tuổi không đủ điều kiện kinh tế, sức khỏe về quê gốc để đề nghị bổ sung những thông tin này.

Ông Huỳnh Văn Quý, cán bộ tư pháp thị trấn Cái Tắc cho biết, thực tế có rất nhiều người dân đến làm thủ tục bổ sung ngày, tháng sinh vào giấy khai sinh, sổ hộ khẩu hoặc làm thủ tục để đổi CMND vì không có ngày, tháng.

“Với những người dân quê gốc tại đây thì lãnh đạo địa phương kiểm tra, xác thực đã đăng ký hoặc chưa đăng ký khai sinh để có cơ sở đăng ký mới hoặc đăng ký lại. Khi giấy khai sinh có đủ ngày, tháng, năm sinh thì các giấy tờ khác mới có đủ cơ sở để sửa lại. Còn những bà con từ nơi khác đến thì chúng tôi hướng dẫn họ về địa phương nơi đăng ký hộ tịch, khai sinh để xác thực”, ông Quý nói.          

Còn theo ông Đoàn Thanh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Phú Thạnh, trước đây do trong sổ hộ khẩu không yêu cầu ghi đầy đủ ngày, tháng nên có cán bộ chỉ ghi năm sinh. Có người không nhớ ngày, tháng nên chỉ ghi năm sinh vào tờ khai làm sổ hộ khẩu. Điều này xảy ra với trường hợp nhiều người lớn tuổi, các giấy tờ như giấy khai sinh,… bị thất lạc, không có giấy tờ nào để đối chiếu.

Được biết, theo quy định trong công tác cấp, quản lý giấy CMND, thì việc ghi ngày, tháng sinh trên giấy CMND được căn cứ vào thông tin về ngày, tháng sinh ghi trên sổ hộ khẩu. Trường hợp sổ hộ khẩu và giấy khai sinh đều không ghi ngày, tháng sinh thì cơ quan công an nơi tiếp nhận hồ sơ hướng dẫn công dân đến UBND xã, phường, thị trấn nơi đăng ký khai sinh đề nghị bổ sung ngày, tháng sinh trong giấy khai sinh. Sau khi đã điều chỉnh đầy đủ thông tin về ngày, tháng sinh thì tiến hành điều chỉnh thông tin trong sổ hộ khẩu dựa trên giấy khai sinh mới được điều chỉnh.

Bên cạnh đó, theo ông Huỳnh Văn Quý, cán bộ tư pháp thị trấn Cái Tắc, việc xác định nội dung đăng ký lại khai sinh được thực hiện theo quy định tại Điều 26 Nghị định 123/2015 của Chính phủ và Thông tư 15/2015 của Bộ Tư pháp. Cụ thể, nếu không xác định được ngày sinh thì ghi ngày đầu tiên của tháng, năm sinh. Nếu không xác định được cả ngày, tháng sinh thì ghi ngày 1 tháng 1 của năm sinh. Sau khi đã thực hiện việc đăng ký, thay đổi, bổ sung hộ tịch và điều chỉnh thông tin về ngày, tháng sinh trong hộ khẩu thì cơ quan công an nơi tiếp nhận hồ sơ sẽ làm thủ tục cấp CMND theo quy định.

Có thể thấy, việc bổ sung ngày, tháng sinh vào các giấy tờ hộ tịch hiện nay được xem là cần thiết để tiến đến xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, thực tế triển khai, đặc biệt là với người dân không am hiểu pháp luật, người cao tuổi gặp rất nhiều khó khăn trong việc làm lại các giấy tờ hộ tịch. Do đó, rất cần các cơ quan chức năng nghiên cứu, phối hợp để rút ngắn thời gian, thủ tục giải quyết đối với các giấy tờ hộ tịch như hộ khẩu, giấy khai sinh, CMND cho người dân theo đúng tinh thần đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Bài, ảnh: Đ.BẢO