Cảnh giác lừa đảo trên không gian mạng

Thời gian qua, lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết của người dân, các đối tượng tội phạm đã sử dụng mạng xã hội hoặc điện thoại để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, gây ra những bức xúc trong dân.

Người dân bị lừa đảo qua mạng xã hội đến trình báo tại Công an tỉnh.

Nhiều thủ đoạn

Theo thống kê của Công an tỉnh, từ năm 2018 đến nay, Hậu Giang xảy ra hàng chục vụ lừa đảo qua điện thoại, mạng xã hội, chiếm đoạt số tiền hàng tỉ đồng. Những tháng đầu năm 2020, trên địa bàn tỉnh xảy ra 17 vụ, thiệt hại hơn 800 triệu đồng.

Thống kê trên chỉ mang tính tương đối bởi thực tế có không ít trường hợp người dân bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản không trình báo với cơ quan công an hoặc tài sản bị lừa không lớn. Thủ đoạn của tội phạm tuy không mới, nhưng do thiếu hiểu biết, một bộ phận người dân đã bị chúng lừa…

Trước thực trạng trên, Công an tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông có văn bản chỉ đạo tăng cường các biện pháp phòng, chống loại tội phạm này. Lực lượng chức năng tỉnh đã đưa ra những khuyến cáo để người dân cùng nhận diện và phòng, chống.

Theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh, hiện nay một thủ đoạn phạm tội phổ biến là các đối tượng sử dụng sim rác, điện thoại để giả danh cán bộ công an, kiểm sát, tòa án dọa dẫm, bắt người dân chuyển tiền vào tài khoản của chúng. Một số đối tượng giả danh người nước ngoài, Việt kiều để làm quen với bị hại, hứa hẹn tặng quà, tặng tiền, sau đó giả danh cán bộ hải quan yêu cầu bị hại chuyển lệ phí thì mới cho thông quan số tiền, quà như đã hứa hẹn và chiếm đoạt số tiền trên.

Một thủ đoạn nữa cũng được các đối tượng sử dụng phổ biến trong thời gian qua là đặt mua hàng với số lượng, giá trị lớn của những bị hại sử dụng mạng xã hội bán hàng online và có sử dụng dịch vụ chuyển tiền Internet banking, sau đó chúng gửi đường link và hướng dẫn bị hại đăng nhập tài khoản Internet banking vào trang web giả mạo (được thiết kế sẵn) với giao diện gần giống với giao diện đăng nhập tài khoản của các ngân hàng thương mại.

Sau khi có được tài khoản đăng nhập Internet banking của bị hại, các đối tượng thực hiện giao dịch chuyển tiền đến tài khoản khác hoặc mua sắm online, thanh toán hóa đơn… sau đó lấy lý do để nhận tiền hàng, bị hại phải cung cấp số OTP mà ngân hàng gửi về số điện thoại của bị hại.

Chủ động phòng, tránh

Theo ông Đặng Hiếu Trung, Chánh Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông, tội phạm trên không gian mạng hiện rất đa dạng và liên tục thay đổi thủ đoạn lừa đảo. Do đó, để phòng ngừa, người dân cần nâng cao khả năng bảo mật các tài khoản cá nhân như: Google, Facebook, Zalo... Đặc biệt là cần chú ý phân biệt các trang web giả mạo, lấy địa chỉ gần giống với trang web có uy tín đề lừa người dùng đăng nhập vào tài khoản để đánh cắp. Do vậy, người dùng cần đọc, kiểm tra kỹ địa chỉ của trang web khi có yêu cầu khai báo thông tin đăng nhập hoặc thông tin cá nhân.

Còn theo đại úy Nguyễn Thanh Sử, Đội trưởng Đội đấu tranh, phòng ngừa, hướng dẫn điều tra tội phạm sử dụng công nghệ cao và có yếu tố nước ngoài thuộc Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Công an tỉnh, đa số các trường hợp bị mắc lừa qua mạng xã hội hoặc các hình thức gọi điện thoại như trên thường là phụ nữ hoặc người lớn tuổi. Để phòng tránh loại tội phạm này, người dân cần phải nêu cao ý thức cảnh giác, khi nhận được các thông tin thông báo từ số điện thoại lạ, mạng xã hội cần tiến hành kiểm tra lại thật kỹ mới thực hiện các giao dịch; không vội vàng thực hiện theo các yêu cầu của đối tượng.

Nếu người thân hoặc bạn bè nhắn tin qua các ứng dụng Facebook, Zalo… nhờ giúp đỡ thì cần trực tiếp gọi điện thoại lại để nói chuyện, xác nhận nội dung thông tin. Cảnh giác trước các cuộc gọi, tin nhắn mà đối tượng yêu cầu giữ bí mật, không cho người thân biết khi nhận giải thưởng, thực hiện chuyển tiền hoặc giả danh công an, kiểm sát, tòa án… đang điều tra hoặc cần tạm giữ tài sản.

Ngoài ra, khi phát hiện các dấu hiệu bị lừa đảo cần nhanh chóng trình báo cơ quan công an để tiến hành xác minh, kịp thời xử lý vụ việc, ngăn chặn không để bọn tội phạm thực hiện được hành vi phạm tội.

Bài, ảnh: Đ.B