Hiệu quả từ việc công khai bản án

Sau gần 2 năm thực hiện công khai bản án, quyết định trên trang thông tin điện tử tòa án đã giúp cơ quan quản lý và người dân thuận lợi hơn trong tiếp cận, giám sát, đánh giá công tác xét xử; đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm của thẩm phán trước phán quyết nhân danh Nhà nước.

Một bản án hình sự của TAND tỉnh được công bố trên trang thông tin điện tử congbobanan.toaan.gov.vn của TAND tối cao.

Theo Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán, Tòa án nhân dân (TAND) tối cao, từ ngày 1-7-2017, các bản án, quyết định của tòa sẽ được công khai trên trang thông tin điện tử của ngành TAND sau khi chính thức có hiệu lực pháp luật 30 ngày.

Thống kê của TAND tỉnh cho thấy, từ tháng 7-2017 đến nay, TAND hai cấp tỉnh đã công bố gần 2.870 bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, bao gồm các loại án hình sự, dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh - thương mại...

Ông Huỳnh Duy Khanh, Chánh Văn phòng TAND tỉnh, cho biết: Việc công khai bản án, quyết định trên mạng là hết sức cần thiết không chỉ thể hiện sự minh bạch hoạt động xét xử mà còn giúp đội ngũ thẩm phán nâng cao trình độ, năng lực, bảo đảm quá trình giải quyết, xét xử các vụ án tuân thủ đúng quy định của pháp luật, công bằng, nghiêm minh.

Theo TAND tỉnh, để chủ trương công khai bản án, quyết định trên trang thông tin điện tử đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính tư pháp, bảo đảm quyền tiếp cận thông tin, các bản án, quyết định được TAND hai cấp công bố đều thực hiện trên nguyên tắc tuân theo quy định của pháp luật về bảo đảm an ninh quốc gia, bí mật Nhà nước, thuần phong mỹ tục, bí mật điều tra và tôn trọng các quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân…

Bên cạnh đó, một kết quả đáng ghi nhận trong việc thực hiện chủ trương này ở TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh là chất lượng đội ngũ cán bộ tòa án, đặc biệt là thẩm phán đã được nâng lên.

Điều này thể hiện qua quá trình viết bản án, mỗi thẩm phán luôn cân nhắc, thận trọng trong từng câu chữ, đánh giá, phân tích, lập luận sắc bén hơn. Đồng thời, hội đồng xét xử thận trọng hơn khi xét xử, luận tội để có những bản án đúng người, đúng tội và đúng pháp luật, bởi mỗi quyết định của hội đồng xét xử khi được công khai sẽ có tác động không chỉ đối với bị cáo, mà còn đối với toàn xã hội.

Ông Nguyễn Minh Tâm, thẩm phán TAND huyện Châu Thành A, cho biết: “Qua gần 2 năm triển khai, đến nay, cá nhân tôi đã công bố hơn 80 bản án, quyết định lên trang thông tin điện tử ngành. Tôi cho rằng, việc công khai bản án giúp người dân tin tưởng hơn vào hoạt động xét xử và công lý. Bên cạnh đó, với mỗi thẩm phán cũng thận trọng khi chuẩn bị bản án, quyết định nhất là về căn cứ, lập luận hay văn phong, diễn đạt…”.

Còn ông Đồng Việt Phương, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, cho rằng, công khai các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật sẽ là một trong những cơ chế hữu hiệu để người dân giám sát hoạt động của tòa án.

Bởi theo ông Phương, khi thẩm phán biết rằng các quyết định của mình được công bố công khai và mọi người sẽ đọc, nghiên cứu, tìm hiểu, bình luận thì trong quá trình giải quyết, xét xử án, họ có ý thức tuân thủ đúng quy định pháp luật và xét xử một cách công bằng, nghiêm minh hơn.

Ngoài ra, theo đánh giá của TAND tỉnh, không chỉ minh bạch hoạt động xét xử của tòa án, việc công khai các bản án, quyết định cũng là một trong những kênh tuyên truyền pháp luật hiệu quả, đưa pháp luật vào cuộc sống, giúp người dân dễ dàng tiếp cận với hoạt động tư pháp, từ đó có nhận thức sâu sắc về các hành vi trái với quy định của pháp luật để chủ động phòng, tránh.

Theo ông Trương Đình Nghệ, Chánh án TAND tỉnh, công khai bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của ngành là yêu cầu quan trọng nhằm tạo chuyển biến trong hoạt động cải cách hành chính tư pháp, điều kiện thuận lợi để toàn xã hội được tiếp cận thông tin, thực hiện giám sát hoạt động của tòa án cũng như công tác xét xử.

Do đó, thời gian tới, TAND tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc công khai các bản án trên trang thông tin điện tử của ngành nhằm bảo đảm quyền tiếp cận thông tin và tăng cường sự giám sát của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với hoạt động xét xử. Ngoài ra, cũng để nâng cao năng lực của thẩm phán, ngành cũng khuyến khích việc tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan trong tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm, phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác xét xử.

Bài, ảnh: Đ.BẢO