Nâng chất hoạt động Hội thẩm nhân dân

Là lực lượng có vai trò quan trọng trong các phán quyết của tòa án tại phiên tòa sơ thẩm, những năm qua, lực lượng Hội thẩm nhân dân (HTND) trong tỉnh đã có đóng góp quan trọng vào thực thi công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.

Một phiên tòa có Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử.

Ông Lê Văn Thao, Trưởng đoàn Hội thẩm Tòa án nhân dân tỉnh, cho biết, HTND tỉnh hiện có 26 thành viên. Những năm gần đây, án hành chính, dân sự tăng cả về số vụ và quy mô; án hình sự như trộm cắp, lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cố ý gây thương tích cũng gia tăng, tính chất ngày càng phức tạp.

“Trước thực trạng đó, để nâng cao chất lượng hoạt động, hàng năm, chúng tôi luôn phối hợp với Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng xét xử, cách xử lý tình huống thường gặp, nhất là khi có những văn bản pháp luật mới… Mỗi đợt tập huấn, hội thẩm được hướng dẫn nghiên cứu các chuyên đề cụ thể, nội dung trọng tâm để qua đó nâng cao kỹ năng thẩm vấn, xét xử. 

Bà Đặng Hồng Luyến, HTND tỉnh, chia sẻ: “Là nữ HTND, khi tham gia các vụ án có yếu tố hôn nhân và gia đình hoặc có bị cáo là nữ, tôi luôn góp tiếng nói một cách khách quan, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho chị em”.

Tại các phiên xét xử, hội thẩm luôn tham gia thảo luận, phân tích để hội đồng xét xử đưa ra những bản án đúng người, đúng tội, nghiêm minh, đúng pháp luật. Đã có không ít vụ án, hội thẩm và thẩm phán - chủ tọa phiên tòa sau khi thảo luận đã thống nhất kéo dài thời gian nghị án đối với những vụ án phức tạp, nhạy cảm để hội đồng xét xử có thêm thời gian nhận định, quyết định đúng. Thậm chí, một số vụ án phải quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung…

Dù HTND tỉnh chỉ tham gia xét xử các loại án sơ thẩm, số lượng án không nhiều như một số đơn vị cấp huyện, song quy mô, tính chất vụ án lại phức tạp hơn, đa phần vụ án lớn, có khung hình phạt cao, do đó, khi được TAND tỉnh mời tham gia xét xử, hội thẩm đều chủ động nghiên cứu hồ sơ vụ án một cách cẩn thận. Cùng với đó là phân tích tình huống, xem xét cụ thể các quy định luật áp dụng. Và tùy theo từng vụ án cụ thể mà hội thẩm chủ động trao đổi với chủ tọa phiên tòa về nội dung vụ án, áp dụng pháp luật để chuẩn bị đưa vụ án ra xét xử đạt hiệu quả tốt nhất.

Với quyết tâm cao vì sự công bằng, bình đẳng trước pháp luật của mọi công dân, những năm qua, HTND các cấp của tỉnh đã tham gia xét xử hàng ngàn vụ án các loại, góp phần đảm bảo được trình tự tố tụng, quy định của pháp luật khi hội đồng xét xử tuyên án. Riêng Đoàn Hội thẩm TAND tỉnh, năm 2018 đã tham gia xét xử 67 vụ án hình sự, 16 vụ án dân sự, 80 vụ hôn nhân - gia đình, 54 vụ án hành chính. Án tuyên đều đúng quy định, không để xảy ra oan sai, khiếu nại…

Ông Trương Đình Nghệ, Chánh án TAND tỉnh, cho biết, quá trình tham gia xét xử, các hội thẩm đã chủ động sắp xếp, bố trí thời gian nghiên cứu hồ sơ, thảo luận, trao đổi cụ thể với thẩm phán - chủ tọa về các nội dung cần làm rõ tại phiên tòa, bảo đảm việc xét xử đúng tinh thần cải cách tư pháp; giữ vững nguyên tắc khi xét xử thẩm phán, HTND độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

“Trong thời gian tới, tôi mong rằng các vị hội thẩm sẽ tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của mình; bố trí, sắp xếp thời gian tham gia Hội đồng xét xử khi được mời; chủ động, tham gia tập huấn nghiệp vụ đầy đủ khi được tòa tổ chức. Đồng thời, có trách nhiệm giữ mối liên hệ với các trưởng đoàn, phó trưởng đoàn và thực hiện nghiêm túc quy chế hoạt động của Đoàn Hội thẩm theo quy định pháp luật.

Bài, ảnh: Đ.BẢO