Phải chấp hành nghiêm pháp luật về thống kê

Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 đã bắt đầu. Đây là hoạt động quan trọng phục vụ nhiệm vụ chính trị - kinh tế - xã hội địa phương và cả nước. Điều tra thống kê được luật hóa và quy định rõ quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức liên quan. Làm tốt nhiệm vụ này là chấp hành nghiêm pháp luật về thống kê.

Điều tra viên thị xã Ngã Bảy (phải) thu thập thông tin trong cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019.

Tổng điều tra thống kê là điều tra thống kê toàn bộ để thu thập dữ liệu, thông tin thống kê của các đối tượng điều tra trên phạm vi cả nước, liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp thông qua thu thập dữ liệu, thông tin thống kê về đối tượng nghiên cứu cụ thể theo phương pháp khoa học, thống nhất được xác định trong phương án điều tra thống kê.

Người được cơ quan, tổ chức tiến hành điều tra thống kê trưng tập, huy động để thực hiện việc thu thập thông tin của cuộc điều tra thống kê là điều tra viên thống kê.

Quyền và nghĩa vụ

Điều tra viên thống kê có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ trong thực hiện nhiệm vụ thu thập thông tin theo phương án điều tra thống kê và hướng dẫn của cơ quan tiến hành điều tra thống kê; được tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ điều tra thống kê, được trang bị phương tiện phục vụ công việc thu thập thông tin và được trả công. Có quyền yêu cầu đối tượng điều tra thống kê cung cấp thông tin theo phương án điều tra thống kê và hướng dẫn của cơ quan tiến hành điều tra thống kê.

Song song với quyền thì điều tra viên phải có nghĩa vụ thực hiện thu thập thông tin theo đúng phương án điều tra thống kê và hướng dẫn của cơ quan tiến hành điều tra thống kê; giao nộp tài liệu, phiếu điều tra theo hướng dẫn của cơ quan tiến hành điều tra thống kê. Đặc biệt, phải tuân thủ quy định giữ bí mật thông tin thu thập từ tổ chức, cá nhân được điều tra thống kê.

Hoạt động điều tra thống kê không thể thiếu chủ thể chính là tổ chức, cá nhân được điều tra thống kê. Khi được yêu cầu, tổ chức, cá nhân phải có nghĩa vụ cung cấp thông tin trung thực, chính xác, đầy đủ và đúng thời hạn theo yêu cầu của điều tra viên thống kê hoặc cơ quan tiến hành điều tra thống kê; chịu sự kiểm tra của cơ quan tiến hành điều tra thống kê và thanh tra chuyên ngành thống kê về thông tin đã cung cấp, nhất là không được từ chối hoặc cản trở việc cung cấp thông tin điều tra thống kê.

Song song đó, họ cũng được Luật Thống kê quy định quyền hạn rất rõ ràng. Đó là phải được thông báo về quyết định, mục đích, yêu cầu, phạm vi, nội dung chủ yếu và thời hạn của cuộc điều tra; được bảo đảm bí mật thông tin đã cung cấp cho điều tra viên thống kê; và khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về điều tra thống kê.

Những điều cấm

Bí mật thông tin của tổ chức, cá nhân được điều tra, thống kê là: thông tin gắn với tên, địa chỉ cụ thể của từng tổ chức, cá nhân, trừ trường hợp tổ chức, cá nhân đó đồng ý hoặc luật có quy định khác; thông tin thống kê chưa được người có thẩm quyền công bố; thông tin thống kê thuộc danh mục bí mật nhà nước…

Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 tiến hành trong 25 ngày trên toàn quốc. Được cấp quyền điều tra nhưng không đồng nghĩa với việc tổ chức, cá nhân được thực hiện tất cả những gì mình muốn hay sử dụng thông tin thống kê.

Pháp luật hiện hành cấm các hành vi sau đây trong hoạt động thống kê và sử dụng thông tin thống kê, đó là: không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, không kịp thời, cản trở việc cung cấp thông tin theo phương án điều tra thống kê, chế độ báo cáo thống kê và từ dữ liệu hành chính do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định; khai man, làm sai lệch dữ liệu thông tin thống kê.

Ngoài ra, còn cấm can thiệp, ép buộc, áp đặt, mua chuộc, đe dọa, dụ dỗ người khác khai man, làm sai lệch dữ liệu, thông tin thống kê và sử dụng thông tin thống kê; thực hiện sai các quy định trong phương án điều tra thống kê, chế độ báo cáo thống kê, sử dụng dữ liệu hành chính cho hoạt động thống kê; tự sửa đổi thông tin khi thực hiện điều tra, báo cáo thống kê và cung cấp thông tin từ dữ liệu hành chính; báo cáo, công bố, phổ biến thông tin thống kê không chính xác.

Cấm tiết lộ thông tin thống kê thuộc danh mục bí mật nhà nước; tiết lộ dữ liệu, thông tin thống kê chưa được công bố; sử dụng dữ liệu, thông tin của cơ quan, tổ chức, cá nhân ngoài mục đích thống kê khi chưa được sự đồng ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó. Đồng thời cấm thu thập, phổ biến thông tin thống kê thuộc bí mật nhà nước, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Người nào vi phạm quy định của pháp luật về thống kê thì tùy tính chất, mức độ có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự…

T.THỨC tổng hợp