28 tuổi đời - 20 năm đứng trên sân khấu

Giọng ca ngọt lịm, đậm chất tài tử hiếm hoi này vẫn giữ cho mình một hướng đi đúng và giờ chị đang tiếp tục thắp lửa để ngày càng có nhiều người yêu thích và gắn bó với tài tử.

“Thấm” từ thuở nằm nôi

Nghệ nhân Hồng Nhãn (ảnh) kể, quê chị ở xã Vị Thủy (huyện Vị Thủy), nơi có nhiều người thích hát tài tử. cha chị cũng là một nghệ nhân tài tử, anh, chị của chị cũng theo cha đi sinh hoạt CLB tài tử ở địa phương. Mấy nghệ nhân thời chị còn nhỏ cũng thường tụ họp ở nhà chị sinh hoạt. Những lúc này, Hồng Nhãn chẳng chịu đi khỏi mà ngồi nghe rồi hát theo, riết thuộc hết các bài, bản tài tử. Dần dần, chất tài tử ấy ngấm vào và trở thành niềm đam mê lúc nào chẳng biết. Hồng Nhãn dạn dĩ cũng từ những buổi sinh hoạt này, nên hát thật tự nhiên, chẳng sợ sệt khi đứng trước đám đông. Vì thế, hơn 6 tuổi, chị đã được đi thi tài tử cùng các nghệ nhân lớn tuổi.

Những năm 2000, giọng hát nhí này từng tạo dấu ấn và là giọng ca tài tử hiếm hoi của tỉnh Cần Thơ. Từ đó đến giờ, chị vẫn luôn thấm nhuần lời dạy của người thầy đầu tiên của mình là nghệ nhân đờn Ngọc Ẩn: “Đã học thì phải học cho đến nơi, đến chốn”. Yêu thích là duyên và theo được là nghiệp, phải biết cặn kẽ để có truyền lại cho thế hệ sau phải đúng, phải giữ được cái hồn của nó. Người thầy ấy không còn nữa, nhưng chị vẫn ghi nhớ lời dạy và luôn cố gắng rèn luyện để ngày càng giỏi nghề hơn.

Trong suốt hơn 20 năm nay, Hồng Nhãn đã gặt hái nhiều huy chương vàng, bạc ở các kỳ liên hoan, Festival Đờn ca tài tử cấp khu vực, toàn quốc. Chị nói, không phải hát hay là ít tập đâu. Mỗi lần đi thi là tập rất cực, dù rằng chị chuyên hát oán, nhưng để thấu hiểu từng chữ, từng câu phải có sự nghiên cứu, tìm tòi, đồng thời phải tìm cho mình một cách thể hiện riêng. Chất giọng dày, ngọt, miên man chất chứa nhiều trạng thái cảm xúc của Hồng Nhãn đã chinh phục lòng người và mỗi lần chị thi là nắm chắc huy chương. Sau những cuộc thi thố, Hồng Nhãn trở về với công việc hàng ngày của mình: diễn viên Đội tuyên truyền lưu động, Trung tâm Văn hóa, Thông tin - Thể thao huyện Vị Thủy. Chị kể, chỉ hát tài tử ở những lần sinh hoạt giao lưu CLB đờn ca tài tử ở địa phương hay liên hoan đờn ca tài tử, chứ công việc hiện tại buộc chị phải đa năng, có thể ca nhạc, ca cổ, múa, diễn kịch, trích đoạn cải lương và làm cả dẫn chương trình. Cực nhưng vui và vẫn còn thời gian để chị vun vén cho mái ấm nhỏ của mình…

Không đâu bằng quê mình…

Hồng Nhãn đã kể cho tôi nghe khi học hết cấp 3, những nghệ nhân ở Cần Thơ rủ lên đi hát. Lúc đó, gia đình khó khăn, cũng muốn kiếm tiền nên đi, nhưng một thời gian ngắn là chị nhận ra mình không thích hợp nên trở về. Rồi khi tham gia cuộc thi Chuông vàng vọng cổ và đạt giải tư cách đây gần 8 năm, một phóng viên hỏi có muốn ở lại Sài Gòn để phát huy, chị trả lời rằng không đâu bằng quê mình và chị sẽ trở về quê để được sống là chính mình, được mang lời ca, tiếng hát để hát cho bà con mình nghe. Chị muốn trở về quê cũng bởi chị thấy chốn đô thành xô bồ không phù hợp, bởi chị thích cuộc sống bình lặng. Chính suy nghĩ này đã giữ chân chị ở lại, trong khi thời đó, thanh, sắc của chị cũng có thể trụ lại nơi này.

Chị biết rằng tìm được một công việc có thu nhập ổn định cũng chẳng hề dễ. Chị quyết tâm bám trụ và nỗ lực từng ngày để phấn đấu, trở thành một diễn viên đa năng, vừa phục vụ dân quê mình, vừa tuyên truyền một cách nhanh và hiệu quả chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với người dân. Rồi tình yêu đến với Hồng Nhãn cũng nhẹ nhàng và tràn ngập niềm vui, tiếp thêm cho chị sức mạnh và niềm tin để phấn đấu. Hồng Nhãn đã tìm được người cảm thông, chia sẻ, yêu thương và chăm sóc gia đình hết mực, nhất là hiểu niềm đam mê tài tử của chị. Chị cười viên mãn: “Tôi còn mong gì hơn và ngày càng vun đắp để mái ấm nhỏ rộn tiếng cười”...

 Mải miết với chuyện gia đình, giọng Hồng Nhãn chợt buồn khi nhắc lại việc thắp truyền ngọn lửa tài tử cho các bạn trẻ ngay chính quê mình. Chị chùn giọng: “Bây giờ, mấy bạn trẻ không thích, ngay cả các CLB tôi sinh hoạt, giao lưu toàn người lớn tuổi thôi. Nhiều khi thấy cũng buồn, nhưng tôi luôn nỗ lực truyền nghề trong những dịp địa phương mở lớp, phát hiện và chăm bồi những hạt nhân mới làm nòng cốt cho phong trào”. Đam mê và tâm huyết, Hồng Nhãn càng thấy trách nhiệm của mình nặng nề hơn khi chị có tên trong danh sách xét tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú trong năm nay. Đây là niềm vui, hạnh phúc nhưng cũng gắn với trách nhiệm lớn lao đã tiếp tục được đặt lên vai những nghệ nhân tài tử như Hồng Nhãn, là phải tiếp tục thắp ngọn lửa đam mê ấy, để môn nghệ thuật độc đáo của dân tộc tiếp tục lưu truyền và sống mãi cùng năm tháng.

***

Trong suốt chặng đường 20 năm ấy, để có được Hồng Nhãn đầy bản lĩnh hôm nay là cả một quá trình trui rèn, vượt khó, để được sống trọn niềm đam mê. Cô bé Hồng Nhãn ngày nào giờ đã trưởng thành, đã chững chạc cả tuổi đời lẫn tuổi nghề, vẫn luôn dành trọn trái tim cho đờn ca tài tử và luôn cháy bỏng mong ước được góp sức để phát huy môn nghệ thuật độc đáo của dân tộc bằng việc truyền nghề trên chính quê hương đã nuôi mình lớn khôn…

Bài, ảnh: VĨNH TRÀ