Kinh tế tập thể phát triển nhưng chưa xứng với tiềm năng

(HG) - Chiều ngày 14-10, Ban Chỉ đạo Đổi mới kinh tế tập thể, hợp tác xã Trung ương đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ V (khóa IX) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT). Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị. Đến dự còn có Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ. Tại điểm cầu Hậu Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trương Cảnh Tuyên, đại diện các sở, ngành liên quan tỉnh, lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp thực hiện liên kết lĩnh vực kinh tế tập thể, hợp tác xã, ban giám đốc hợp tác xã tham dự.

Quang cảnh đại biểu dự Hội nghị trực tuyến tại điểm cầu Hậu Giang .

Qua 15 năm thực hiện Nghị quyết, các THT, HTX phát triển tương đối ổn định về số lượng, cũng như đa dạng hình thức hoạt động và phát triển rộng khắp mọi miền cả nước. Mô hình THT, HTX đều phù hợp với nhu cầu của người nông dân, lao động nghèo, đặc biệt là người nông dân, lao động nghèo ở vùng nông thôn và miền núi. Tính đến 31-12-2018 cả nước có 101.405 THT (58.467 THT trong lĩnh vực nông nghiệp và 42.938 THT phi nông nghiệp), tăng 587 THT (khoảng 0,58%) so với 31-12-2003, số thành viên tăng khoảng 57,3% so với năm 2003. Thu nhập bình quân của 1 lao động thường xuyên trong THT là 26 triệu đồng/năm, tăng 21% so với năm 2003. Số THT làm ăn có hiệu quả chiếm hơn 46%.

Từ khi có Luật HTX năm 2012, số lượng HTX thành lập mới tăng nhanh qua các năm. Nếu như ở năm 2003 chỉ có 969 HTX thành lập mới thì đến 2018 cả nước đã có 2.521 HTX thành lập mới (tăng gấp 2,6 lần so với năm 2003). Số HTX thành lập mới chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, chiếm 84% so với tổng số HTX thành lập mới của cả nước. Doanh thu bình quân của một HTX năm 2018 tăng gấp khoảng 4,2 lần so với năm 2003. Thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX cũng được tăng lên từ 15,7 triệu đồng/năm năm 2003 lên 36,6 triệu đồng/năm năm 2018 (tăng khoảng 133%). Số lượng các HTX hoạt động hiệu quả chiếm khoảng 57% trong tổng số HTX. Nhìn chung, thông qua các loại hình KTTT, đời sống của thành viên và lao động được tăng lên đáng kể, từng bước cải thiện kinh tế hộ thành viên, góp phần xóa đói, giảm nghèo tại cộng đồng.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban Chỉ đạo thì các HTX phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Nhiều HTX, LH HTX vẫn ở trong tình trạng khó khăn, năng lực nội tại như: cơ sở vật chất nghèo nàn, trình độ công nghệ lạc hậu; năng lực, trình độ cán bộ quản lý trong khu vực HTX còn hạn chế, khó đáp ứng được nhiệm vụ sản xuất kinh doanh trong điều kiện kinh tế thị trường; một số HTX thực hiện đăng ký lại còn hình thức, phương thức hoạt động không thay đổi, hoạt động sản xuất kinh doanh còn thụ động; sự liên kết, hợp tác giữa các HTX chưa chặt chẽ, hiệu quả thấp, vai trò của liên hiệp hợp tác xã chưa được phát huy; việc xây dựng báo cáo tài chính, phương án sản xuất kinh doanh còn hạn chế;…

Chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nhận định: KTTT đã tạo được sự chuyển biến tích cực trong xã hội; đạt được một số kết quả quan trọng về đóng góp quy mô HTX trong kinh tế cao hơn 4% mang về giá trị đóng góp gần 3 tỉ USD. HTX tham gia nhiều hơn trong chuỗi giá trị trong và ngoài nước; tạo ra số lượng lớn việc làm; tạo ra diện mạo mới, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới. Ông yêu cầu các cấp ngành nên tiếp tục đổi mới cách làm, cách chỉ đạo; khai thác lợi thế HTX hơn nữa, tăng cường tạo môi trường thuận lợi để đưa KTTT lên một vị thế cao hơn nữa; HTX nên chủ động liên kết, hợp tác, học hỏi để không ngừng đổi mới, là hạt nhân nòng cốt cho kinh tế địa phương, nâng cao giá trị hàng hóa, nâng cao thu nhập cho thành viên, người dân.

- Tỉnh Hậu Giang 15 năm thực hiện Nghị quyết cũng đã thu hút được hơn 12.000 thành viên và người lao động tham gia vào 190 HTX với số vốn hoạt động trên 139 tỉ đồng. Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ HTX, đào tạo nguồn nhân lực cho HTX như: đầu tư kết cấu hạ tầng thông qua các chương trình, đề án; dự án; triển khai thí điểm đưa cán bộ chuyên môn, cán bộ trẻ tốt nghiệp đại học, cao đẳng về làm có thời hạn tại HTX nông  nghiệp giai đoạn 2018-2020; hỗ trợ 100% kinh phí đào tạo cán bộ quản lý HTX; mở nhiều lớp đào tạo nghề để nâng cao tay nghề cho người lao động nông thôn theo Đề án đào tạo nghề của tỉnh; tạo quỹ đất sạch để giúp HTX xây dựng trụ sở, sân phơi,... phục vụ sản xuất kinh doanh; hỗ trợ vốn cho 38 dự án của HTX với số tiền hơn 16,5 tỉ đồng để phát triển phương án sản xuất kinh doanh; thực hiện nhiều đề tài, dự án hỗ trợ THT, HTX ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất;…

- Dịp này, có 4 tập thể được nhận Huân chương Lao động hạng III và nhiều tập thể, cá nhân được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì có thành tích, đóng góp tốt trong quá trình quản lý và hoạt động, sản xuất.

Tin, ảnh: TRÚC LINH