Bồi dưỡng nhân tài từ nghiên cứu khoa học trong nhà trường

Bài 3: Nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

Nghiên cứu khoa học trong nhà trường từ nhiều năm nay đã được tất cả các trường học từ thành thị nông thôn quan tâm, với phương châm: Nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Thầy Liêm hướng dẫn học sinh của trường nghiên cứu sản phẩm khoa học.

Khơi nguồn đam mê, sáng tạo

Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Him Lam được xem là điểm sáng tự hào về những thành tích từ các cuộc thi cấp tỉnh, khu vực, quốc gia: Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học, Tin học trẻ, Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng… Thầy Lê Thanh Liêm, giáo viên dạy vật lý, Chủ nhiệm Câu lạc bộ nghiên cứu khoa học kỹ thuật của trường, chia sẻ: “Hồi trước nói nghiên cứu khoa học trong nhà trường, thầy và trò còn xa lạ lắm, tập tành học mọi thứ, khó khăn rất nhiều. Bây giờ đã trở nên quá quen thuộc và ngày càng hấp dẫn. Hàng năm, tôi đều chọn lựa từ những ý tưởng, sáng kiến hay của học sinh để chọn lọc bồi dưỡng, giúp phát triển ý tưởng của các em trở thành những dự án, sản phẩm có ích trong học tập và cuộc sống”.

Với kinh nghiệm hơn 10 năm đam mê, nghiên cứu khoa học trong nhà trường thầy Liêm không chỉ “truyền lửa” với ngành nghề, môn dạy của bản thân mà còn khơi nguồn cho nhiều giáo viên, học sinh trường phát huy, sáng tạo biến lý thuyết bài học thành sản phẩm, mô hình, dự án có ích trong cuộc sống. Mô hình “Đập ngăn mặn thông minh” đạt giải nhất cấp tỉnh và đạt giải 3 Cuộc thi khoa học - kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học năm học 2016-2017 khu vực phía Nam là cột mốc đánh dấu kết quả nổi bật trong phong trào này của nhà trường.

Liên tiếp các năm sau, trường đều mang về nhiều giải thưởng: Mô hình “Bộ giá quang học ứng dụng công nghệ IOT”, giải khuyến khích quốc gia năm học 2018-2019; Dự án Đo nhiệt độ đa năng đa kết nối” đạt giải khuyến khích cấp quốc gia năm 2020-2021; Công trình “Tích hợp công nghệ vào cải tiến đồ dùng dành cho học tập cấp THCS theo định hướng đổi mới Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2018” đạt giải ba cấp quốc gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 16, công trình vinh dự được Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ, Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam cấp giấy chứng nhận công trình ghi vào Sách vàng sáng tạo Việt Nam năm 2021.

Mới đây, dự án “Thiết bị nuôi cá chạch lấu tích hợp hệ thống cân bằng nhiệt độ và kiểm soát chất lượng nước” của học sinh Trần Minh Thi, lớp 9A5 và học sinh Trần Minh Tiến, lớp 9A6 thực hiện đạt giải tư Cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2022-2023.

Em Trần Minh Thi, lớp 9A5, thổ lộ: “Dự án của chúng em là sự tích hợp giữa ứng dụng công nghệ vào trong nuôi trồng thủy sản, do thầy Liêm, giáo viên trường hướng dẫn. Chúng em rất vui khi mình đã tạo được sản phẩm có ích cho bà con nông dân. Sắp tới, chúng em sẽ tiếp tục tìm mô hình hay để tìm hiểu phát huy hơn niềm đam mê với môn học vật lý và sinh học của mình”.

Lan tỏa niềm đam mê

Thầy Tôn Phước Nguyên, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Him Lam, chia sẻ: “Nhờ tham gia câu lạc bộ nghiên cứu khoa học của nhà trường, qua sự hỗ trợ từ thầy Liêm, cùng ban giám hiệu nhà trường, bản thân tôi chủ động học và rút kinh nghiệm rất nhiều. Nhờ đó không chỉ tạo sự hấp dẫn trong từng tiết dạy mà tôi cũng mạnh dạn hỗ trợ học sinh, nhiều em đã mang về nhiều giải thưởng cao cho nhà trường”.

Tại Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Hậu Giang lần thứ VIII năm 2021, sản phẩm “Hệ thống cảnh báo điểm mù tích hợp cảm biến nồng độ cồn, định vị GPS” đã đoạt giải nhất. Sản phẩm cũng đạt giải ba ở bảng D2 của Hội thi Tin học trẻ tỉnh Hậu Giang lần thứ XVIII năm 2021.

Năm học 2022-2023 này, dưới sự hỗ trợ, bồi dưỡng của thầy Nguyên, học sinh Trường Phổ thông dân tộc nội trú Him Lam trở thành quán quân của Ngày hội Sáng tạo - Khởi nghiệp 2022-2023, do The Dariu Foundation (Quỹ Dariu) phối hợp với Trường Đại học Văn Lang, Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, với dự án “Hệ thống hỗ trợ nông dân nuôi cua đồng thông minh”, của nhóm học sinh Mã Uyển Kỳ, Trần Lê Huế, Ngô Hữu Quí và Phạm Hoàng Mến trường thực hiện đạt giải nhất chung cuộc bảng dành cho học sinh cấp 2 và cấp 3. Giải khuyến khích tại ngày hội cũng đã thuộc về dự án “Hệ thống cảnh báo điểm mù tích hợp đa năng hỗ trợ an toàn cho tài xế”, của nhóm học sinh Bùi Thị Cát Tuyền, Nguyễn Lê Phước Thọ, Lê Diễm Trúc, Nguyễn Phi Long học sinh trường thực hiện…

Ông Lư Xuân Hoan, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Him Lam, chia sẻ: “Từ sự đam mê, tâm huyết với phong trào nghiên cứu khoa học, nhiều giáo viên, học sinh của nhà trường đã không ngừng vượt khó, học hỏi kinh nghiệm, chủ động vận dụng và sáng tạo ra nhiều dự án, mô hình chất lượng, có ích trong cộng đồng. Hết lòng hỗ trợ, ban giám hiệu trường luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện cả về tinh thần và vật chất để mỗi giáo viên, học sinh chủ động, tiếp tục sáng tạo, gắn lý thuyết đi kèm với thực hành và vận dụng. Làm sao để mỗi học sinh, giáo viên từ phong trào nghiên cứu khoa học phát huy tốt năng lực, sáng tạo, ham học, yêu và tâm huyết với nghề hơn”.

Ông Lê Hoàng Sơn, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành A, cho biết: “Huyện Châu Thành A là đơn vị luôn đứng nhất tỉnh trong bảng xếp hạng Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh hàng năm và Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Him Lam là một trong những điểm sáng, trường đã kịp thời phát hiện và đào tạo cho ngành giáo dục nhiều hạt nhân sáng giá cho hoạt động nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh phong trào nghiên cứu khoa học được xem là giải pháp đột phá để các trường nhân rộng nhằm nâng chất lượng dạy và học trong toàn huyện hiện nay”.

MỸ XUYÊN – CAO OANH –THU THỦY – BẢO NAM