Đưa tiến bộ khoa học và công nghệ đến với người dân

20 năm qua, ngành khoa học và công nghệ (KH&CN) tỉnh đã nỗ lực đưa các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, các công nghệ mới đến với người dân, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Khoa học và công nghệ đã đồng hành cùng người dân trong nâng cao năng suất, chất lượng nông sản chủ lực.

Chuyển biến từ khoa học và công nghệ

Từ những trái mãng cầu nhà trồng, năm 2017, bà Nguyễn Ánh Nguyệt, ở khu vực 5, phường IV, thành phố Vị Thanh, đã làm ra những mẻ trà mãng cầu đầu tiên bằng phương pháp thủ công. Sản phẩm được bà Nguyệt giới thiệu đến khách hàng thân quen và nhận lại nhiều phản hồi tích cực. Năm 2020, bà Nguyệt mạnh dạn phát triển trà mãng cầu sợi thành sản phẩm OCOP của địa phương. Sau đó, bà còn có thêm 2 sản phẩm OCOP là trà mãng cầu túi lọc và muối sả ớt.

Giai đoạn đầu, Cơ sở sản xuất trà mãng cầu Ánh Nguyệt chủ yếu áp dụng phương pháp thủ công, nên cũng gặp nhiều hạn chế. Việc phơi trà phụ thuộc vào thời tiết khiến cơ sở khó chủ động trong quá trình sản xuất. Dù tốn nhiều chi phí để thuê lao động, nhưng tiến độ công việc vẫn chậm khiến cơ sở khó làm kịp một số đơn hàng lớn. Để khắc phục những vấn đề này, bà Nguyệt mạnh dạn đầu tư, chuyển giao các thiết bị, áp dụng công nghệ hiện đại vào quy trình sản xuất các sản phẩm của mình.

Bà Nguyệt chia sẻ: “So với sản xuất thủ công, chất lượng của sản phẩm trà được sấy bằng công nghệ hiện đại không có gì thay đổi. Nhưng tiến độ sản xuất nhanh hơn, giúp tôi giảm được nhân công và giảm chi phí sản xuất. Tôi thấy việc ứng dụng KH&CN, cũng như các máy móc, thiết bị rất quan trọng đối với cơ sở khi sản xuất ra một sản phẩm. KH&CN đã góp phần giúp chúng tôi hoàn thiện sản phẩm hơn. Khi áp dụng đầy đủ bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, sở hữu trí tuệ,… thì sản phẩm sẽ được khách hàng yêu thích, tin tưởng và ưa chuộng. Vì vậy, cơ sở mà muốn làm tốt thì cần phát triển KH&CN nhiều hơn”.

Tương tự như bà Nguyệt, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có nhiều người dân đã mạnh dạn áp dụng KH&CN vào quá trình sản xuất, kinh doanh và nhận lại những kết quả đáng phấn khởi. Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về KH&CN, từ khi thành lập đến nay, tỉnh đã chỉ đạo ngành KH&CN tích cực nghiên cứu, triển khai ứng dụng các thành tựu, tiến bộ khoa học kỹ thuật, phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, thúc đẩy KH&CN đi vào đời sống sản xuất và đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Áp dụng khoa học, kỹ thuật giúp Cơ sở sản xuất trà mãng cầu Ánh Nguyệt tiết kiệm được chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tiếp tục đồng hành cùng người dân

Lúa, mít, chanh không hạt, cá thát lát và lươn đồng là 5 nông sản chủ lực của tỉnh hiện nay. Trong sự phát triển vượt bậc của các nông sản này, có sự đóng góp quan trọng của hoạt động KH&CN. Trên cây lúa, ngành KH&CN đã triển khai xây dựng các mô hình sản xuất ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đồng ruộng như: canh tác cải tiến, tiết kiệm nước, ngập khô xen kẽ, năm giảm một phải,… Từ đó, góp phần nâng cao năng suất lúa ở tỉnh từ 4,68 tấn/ha (năm 2006) lên đến 6,67 tấn/ha (năm 2022).

Trên cây mít, ngành KH&CN đã xây dựng được mô hình sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP. Triển khai nghiên cứu chế biến đa dạng hóa các sản phẩm từ mít; phòng trừ bệnh trên cây mít,… Xây dựng, phát triển thương hiệu “Mít Hậu Giang”, được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ KH&CN, cấp văn bằng bảo hộ. Đối với cây chanh không hạt, ngành KH&CN đã xây dựng và phát triển các mô hình sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, đáp ứng thị trường trong nước và xuất khẩu. Quan tâm, xây dựng các mô hình áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào chăn nuôi, chế biến lươn đồng và cá thát lát, góp phần làm tăng diện tích, chất lượng nuôi của các loài này.

Theo thống kê, trong 249 đề tài, dự án KH&CN các cấp đã được triển khai tại tỉnh 20 năm qua, có đến 60% đề tài, dự án thuộc lĩnh vực nông nghiệp. Điều này thể hiện sự quan tâm, đồng hành của KH&CN đối với một trong bốn “trụ cột” quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Qua đó, tích cực hỗ trợ cho phần lớn dân số tại tỉnh là những người nông dân, góp phần xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh trên địa bàn.

Chưa dừng lại ở đó, ngành KH&CN còn quan tâm, nghiên cứu, chế biến sâu nhiều sản phẩm để nâng tầm giá trị nông sản chủ lực. Tiêu biểu là việc triển khai các nhiệm vụ KH&CN như: dự án “Nghiên cứu kỹ thuật trích tinh dầu chanh và bảo quản nước cốt chanh canh tác tại Hậu Giang”; đề tài “Nghiên cứu quy trình công nghệ sản xuất đa dạng hóa các sản phẩm từ nguồn nguyên liệu mít trên địa bàn tỉnh Hậu Giang”,… Từ đó, tạo ra những quy trình chuẩn để chuyển giao cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất có nhu cầu ở trong và ngoài tỉnh.

Theo ThS. Nguyễn Đức Tuấn, quyền Giám đốc Trung tâm Thông tin và Thống kê KH&CN Thành phố Hồ Chí Minh: “Chúng ta đều biết là KH&CN thay đổi và phát triển hàng ngày. Trong quá trình sản xuất, người dân và doanh nghiệp thường có nhu cầu nâng cao năng suất, chất lượng, làm cho các sản phẩm tốt hơn, sạch hơn, để góp phần nâng cao giá trị sản phẩm. Việc áp dụng KH&CN giúp cho khách hàng được sử dụng những sản phẩm tốt”.

Với việc thường xuyên tổ chức các hoạt động kết nối cung cầu công nghệ, ngành KH&CN tỉnh đã và đang đưa các tiến bộ khoa học, kỹ thuật từ các viện, trường, đơn vị trên cả nước đến với người dân.

Bài, ảnh: ĐANG THƯ