Lươn sấy thăng hoa - Sản phẩm lạ từ sản vật quen

Trung tâm Thông tin và Ứng dụng khoa học công nghệ tỉnh đã làm chủ được quy trình lươn sấy thăng hoa, tạo ra món ăn đặc sắc, mới lạ từ loại nông sản chủ lực của nhiều địa phương.

Công nghệ sấy thăng hoa giúp bảo toàn các thành phần dinh dưỡng và hoạt chất sinh học của lươn.

Lươn là một trong 5 loại nông sản chủ lực của tỉnh. Những năm qua, mô hình nuôi lươn không bùn ngày càng được nhiều hộ nông dân lựa chọn để phát triển kinh tế. Diện tích, sản lượng lươn trên địa bàn tỉnh cũng dần tăng lên. Năm 2023, toàn tỉnh có 10,1ha nuôi lươn với tổng sản lượng khoảng 1.600 tấn. Tuy nhiên, gần đây, người nuôi lươn đang phải đối mặt với sự bấp bênh của đầu ra lẫn giá cả.

Hiện trên thị trường đã có một số sản phẩm chế biến từ lươn như khô lươn một nắng, lươn cấp đông. Tuy nhiên, các sản phẩm này đều cần phải bảo quản lạnh và chế biến trước khi ăn. Trước thực tế đó, trong năm 2023, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng khoa học công nghệ (Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh), đã nghiên cứu, phát triển sản phẩm lươn sấy thăng hoa từ nguồn nguyên liệu lươn trên địa bàn.

Để tạo ra những sản phẩm có chất lượng đồng nhất, trung tâm đã chọn lươn đầu vào từ những hợp tác xã, tổ hợp tác có uy tín, nuôi lươn theo hướng an toàn. Những con lươn tươi sống được trung tâm sơ chế, làm sạch, bỏ xương, cắt nhỏ và tẩm ướp. Sau đó, đem đi hấp chín, cấp đông và đưa vào máy sấy thăng hoa. Công nghệ sấy thăng hoa còn có tên gọi khác là sấy đông khô hay làm khô lạnh, áp dụng kỹ thuật khử nước, tách ẩm ra khỏi nguyên liệu bằng sự thăng hoa của nước khi chuyển trực tiếp từ thể rắn sang thể hơi.

Sau khi sấy, thành phẩm được đem đi đóng gói và bảo quản được trên 6 tháng trong điều kiện thông thường. Nhờ áp dụng công nghệ sấy thăng hoa, lươn sau khi sấy có thể bảo toàn các thành phần dinh dưỡng và hoạt chất sinh học. Giữ nguyên được cấu trúc vật lý, hóa học, màu sắc, mùi vị của con lươn và tạo độ giòn, xốp, thơm ngon cho sản phẩm. Món ăn này không cần phải qua chế biến mà có thể dùng được ngay.

Lần đầu được thưởng thức món lươn sấy thăng hoa, ông Nguyễn Việt Phương, ở khu vực 2, phường VII, thành phố Vị Thanh, chia sẻ: “Những món ăn từ lươn thì tôi đã ăn nhiều rồi, nhưng lươn sấy giòn xốp như vậy thì tôi mới ăn lần đầu. Tôi thấy sấy lên rất tiện lợi, khi ăn thì lấy ra dùng liền được. Đây cũng là một món đặc sản mà tôi có thể đem đi tặng bạn bè, người thân của mình”. Ngoài cách ăn trực tiếp, lươn sấy thăng hoa còn có thể kết hợp ăn với cháo, mì hoặc miến, rất phù hợp với nhiều lứa tuổi.

Trung tâm Thông tin và Ứng dụng khoa học công nghệ đã làm chủ được quy trình sấy thăng hoa lươn và một số loại nông sản khác. Sản phẩm lươn sấy thăng hoa được gửi phân tích và đạt các chỉ tiêu chất lượng thực phẩm theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trung tâm đã thực hiện tự công bố sản phẩm. Do đó, lươn sấy thăng hoa đủ điều kiện để lưu hành trong nước, bao gồm các thị trường khó tính như các siêu thị, chuỗi cửa hàng,... và hướng đến xuất khẩu.

Theo ông Huỳnh Tấn Vụ, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin và Ứng dụng khoa học công nghệ tỉnh: “Chúng tôi mong muốn tìm kiếm các doanh nghiệp, hợp tác xã có nhu cầu để chuyển giao quy trình lươn sấy thăng hoa và một số sản phẩm khác. Bên cạnh đó, tìm các đối tác để hợp tác sản xuất, kinh doanh, thương mại hóa sản phẩm. Góp phần tạo đầu ra ổn định hơn cho nguồn nguyên liệu lươn trên địa bàn tỉnh”.

Bài, ảnh: ĐANG THƯ