Máy gieo hạt giúp nhà nông

Máy gieo hạt do Ths. Nguyễn Ngọc Hoàng, Viện lúa đồng bằng sông Cửu Long nghiên cứu, sáng chế theo đặt hàng của tỉnh Hậu Giang, bước đầu ứng dụng thực tế và mang lại hiệu quả cho hoạt động sản xuất nông nghiệp địa phương.

Nếu sử dụng thành thạo, máy gieo hạt chỉ cần một người để điều khiển.

Nâng cao năng suất lao động

Đậu nành, bắp, đậu xanh, đậu bắp,... là những loại cây ngắn ngày, có thể trồng xen canh, luân canh hoặc chuyên canh, mang lại nguồn thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Những năm gần đây, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đã tăng cường chuyển đổi cơ cấu cây trồng, theo đó, diện tích đất trồng các loại cây này dần được mở rộng nhưng hiện nay, hầu hết nông dân vẫn trồng bắp, đậu nành, đậu xanh... theo kiểu thủ công, truyền thống, chưa được cơ giới hóa.

Bộ phận gieo hạt của máy có thể thay thế để có khoảng cách gieo hạt phù hợp với từng loại cây trồng.

Để gieo hạt cho rẫy bắp của mình, ông Đoàn Văn Tài, ở ấp Tân Lợi, thị trấn Một Ngàn, huyện Châu Thành A, cho biết: “Việc gieo hạt bắp phải trải qua 3 công đoạn chính. Tôi đã tự chế ra một cây sắt để tạo lỗ dưới đất, sau đó, gieo hạt bắp xuống và lấy tro trấu để lấp lại, tạo độ ẩm cho hạt mau nảy mầm”. Do phải làm nhiều khâu nên có khi cả ngày, ông chỉ gieo hạt được khoảng 0,3ha.

Nhận thấy được thực trạng này của đa số các hộ dân sản xuất nông nghiệp, từ năm 2019, tỉnh đã triển khai thực hiện đề tài “Nghiên cứu, chế tạo máy gieo hạt đa năng phục vụ chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên địa bàn tỉnh Hậu Giang”, do Ths. Nguyễn Ngọc Hoàng làm chủ nhiệm, Viện lúa đồng bằng sông Cửu Long là tổ chức chủ trì. Đến nay, sau gần 3 năm nghiên cứu và chế tạo, máy gieo hạt này đã bước đầu được ứng dụng vào các mô hình thực tế trên địa bàn tỉnh.

Tuy mới thử nghiệm, nhưng sản phẩm này đã nhận được những phản hồi tích cực từ phía nhà chuyên môn và nông dân. Máy làm việc theo tốc độ đi bộ của người điều khiển, theo khảo sát, chỉ cần một người điều khiển, nếu thành thạo, máy có thể gieo hạt trung bình khoảng 1.000m2/giờ và lên đến 1ha mỗi ngày, gấp từ 3 đến 4 lần so với gieo hạt theo kiểu truyền thống, giúp giảm bớt phần lớn công lao động cho người nông dân.

Góp phần hiện đại hóa nông nghiệp

Máy gieo hạt đa năng có các chức năng cơ bản như xới đất, rạch hàng, gieo hạt, lấp đất. Máy làm việc theo hàng với khả năng linh hoạt cao, bề rộng làm việc là 1,2m, có thể gieo từ 2-4 hàng và độ sâu xới đất là 6cm. Bộ phận gieo hạt của máy có bộ đĩa, có thể thay đổi để điều chỉnh khoảng cách giữa hạt với hạt, giữa bụi với bụi, phù hợp theo yêu cầu của từng loại cây khác nhau và tỷ lệ gieo sót dưới 5%. Không chỉ gieo hạt trên nền đất lúa, máy còn mở rộng sang đất liếp. Việc chuẩn bị hạt giống để gieo cũng rất đơn giản, như với hạt bắp, người trồng chỉ cần ngâm qua đêm, để ráo trước khi gieo. Máy có giá thành phù hợp, độ bền cao, đáp ứng tốt điều kiện đất đai ở Hậu Giang.

Ths. Nguyễn Ngọc Hoàng, Trưởng bộ môn Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, Viện lúa đồng bằng sông Cửu Long, chủ nhiệm đề tài, cho biết: “Ngoài gieo hạt bắp, máy còn có thể gieo hạt đậu nành công nghiệp, đậu nành rau, đậu bắp, đậu xanh, kể cả các giống đậu đỏ, đậu đen. Nhưng hướng của nhóm nghiên cứu là sử dụng cho đậu nành, do đậu nành sau vụ Đông xuân cần ít nước, hiệu quả kinh tế cao và có thể cải tạo đất, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nền đất lúa và cải tạo nền đất theo môi trường”.

Đầu tháng 5-2022, nhóm nghiên cứu bắt đầu triển khai mô hình ứng dụng cơ giới hóa gieo bắp tại hộ ông Phan Văn Đồng, ở ấp 1A, thị trấn Một Ngàn, huyện Châu Thành A, với diện tích khoảng 1ha. Tận mắt chứng kiến máy hoạt động, ông Đồng thích thú chia sẻ: “Tôi thấy máy này làm cho năng suất cao, lại xới trước giúp đất tơi xốp. Máy gieo hạt với khoảng cách rất đều và tỷ lệ hao hụt hạt giống khá thấp. Qua quan sát, hạt bắp được gieo bằng máy cũng lên khá đều, tương tự hạt giống được gieo thủ công”.

Ông Trần Văn Tuấn, Trạm Khuyến nông huyện Châu Thành A, nhận xét: “Qua theo dõi, tôi thấy máy gieo hạt này hoạt động khá hiệu quả, đảm bảo khoảng cách gieo hạt giữa các cây. Về tốc độ máy khá nhanh, hơn nữa, máy có thể xới trước khi gieo hạt, giúp giảm nhiều công lao động so với việc làm thủ công và hạn chế được cỏ dại. Hiện nay, phong trào trồng bắp, đậu khá phát triển nhưng lao động địa phương lại bị thiếu hụt. Do đó nếu máy ứng dụng được rộng rãi thì sẽ giảm được rất nhiều công lao động cho quá trình gieo hạt”.

Máy gieo hạt vẫn trong quá trình thử nghiệm và tiếp tục cải tiến để ngày càng gọn, nhẹ, tiện lợi với người sử dụng. Trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục mở rộng các mô hình sản xuất thử nghiệm để đánh giá toàn diện hơn về hiệu quả hoạt động của máy trước khi nghiệm thu và chuyển giao công nghệ cho tỉnh.

Bài, ảnh: ĐANG THƯ