Bản tin Kinh tế - Thị trường ngày 11-3-2025: Xuất khẩu thủy sản năm 2025 nhiều triển vọng

Cùng những tin tức đáng chú ý khác, mời Quý độc giả theo dõi: Xuất khẩu rau quả 2 tháng đầu năm giảm 11%; Giảm lãi suất cho vay mua nhà dưới 5%; Nhật Bản mở phiên đấu thầu gạo đầu tiên trong năm 2025.

Xuất khẩu thủy sản năm 2025 nhiều triển vọng

Ảnh minh họa: Hoàng Anh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), ngành thủy sản Việt Nam năm 2025 được kỳ vọng tiếp tục đà tăng trưởng, có thể vượt mốc 10 tỷ USD và tiệm cận mức 11 tỷ USD của năm 2022.

Điều này được thúc đẩy bởi sự phục hồi của kinh tế toàn cầu, với nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu thủy sản có chiều hướng tăng trở lại tại các thị trường lớn như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Trung Quốc và Nhật Bản. Ngoài ra, các khu vực mới nổi như châu Phi, Đông Nam Á và Trung Đông cũng mang lại cơ hội mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam.

Tuy nhiên, VASEP cũng chỉ ra rằng, ngành thủy sản sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia sản xuất thủy sản lớn như Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc và Ecuador. Các yếu tố khác như giá thức ăn chăn nuôi, nhiên liệu và chi phí vận chuyển gia tăng cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến chi phí sản xuất, làm giảm sức cạnh tranh của thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, các biện pháp phòng vệ thương mại, bao gồm chống bán phá giá và các quy định nghiêm ngặt về tiêu chuẩn chất lượng, môi trường, lao động của các thị trường nhập khẩu, đặc biệt là EU và Mỹ, đặt ra không ít thách thức cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Xuất khẩu rau quả 2 tháng đầu năm giảm 11%

Ảnh minh họa

Nguyên nhân giảm là do nhiều thị trường siết chặt kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, ngoài ra gián đoạn logistics và chi phí vận chuyển tăng cao...

Theo số liệu từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ước tính, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam 2 tháng đầu năm 2025 đạt 724 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2024.

Riêng tháng 2/2025, giá trị xuất khẩu rau quả của Việt Nam ước đạt 350 triệu USD, giảm 6,5% so với tháng 1/2025, nhưng tăng 7,6% so với tháng 2/2024.

Xuất khẩu rau quả của Việt Nam giảm là do nhiều thị trường siết chặt kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, ngoài ra gián đoạn logistics và chi phí vận chuyển tăng cao cũng khiến các doanh nghiệp xuất khẩu khó hoàn thành các đơn hàng đúng thời hạn.

Đơn cử như sầu riêng, ngay từ đầu năm 2025, Trung Quốc (thị trường tiêu thụ chính của sầu riêng Việt Nam) đã áp dụng quy định kiểm dịch vàng O, ngoài giấy kiểm định Cadimi như trước đây. Trước sự việc trên, cơ quan quản lý Việt Nam đã nhanh chóng làm việc với cơ quan chức năng Trung Quốc để nối lại hoạt động xuất khấu sầu riêng. Theo đó, để xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc, các lô hàng phải có giấy chứng nhận không có vàng O, cùng giấy xác nhận cadmi ở mức cho phép.

Hiện tại, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã công bố danh sách 9 phòng kiểm nghiệm được Việt Nam và Trung Quốc công nhận đủ tiêu chuẩn cấp chứng nhận. Như vậy, với việc các phòng kiểm nghiệm chất vàng O được cấp phép, hoạt động xuất khẩu được nối lại, giá sầu riêng sẽ tăng trở lại trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, nhờ nguồn cung ổn định quanh năm, Việt Nam có lợi thế xuất khẩu mặt hàng này so với các nước xuất khẩu khác. Sầu riêng trái vụ của Việt Nam sẽ kéo dài đến cuối tháng 3. Từ giữa tháng 4, các tỉnh miền tây bắt đầu bước vào mùa thu hoạch sầu riêng chính vụ.

Giảm lãi suất cho vay mua nhà dưới 5%

Ảnh minh họa

Ghi nhận tại các ngân hàng thương mại, hiện lãi suất cho vay mua nhà đang bước vào giai đoạn "đột phá chưa từng có".

Thị trường tín dụng cho vay mua nhà tại Việt Nam trong tháng 3 chứng kiến đợt giảm lãi suất mạnh mẽ, khi hàng loạt ngân hàng như LPBank, SHB và HDBank công bố các gói vay có lãi suất ưu đãi thấp kỷ lục, dưới 5%/năm. Đây là tín hiệu tích cực đối với người vay mua nhà ở trong bối cảnh thị trường bất động sản đang có nhiều biến động.

Ghi nhận tại các ngân hàng thương mại, hiện lãi suất cho vay mua nhà đang bước vào giai đoạn "đột phá chưa từng có" khi các ngân hàng như LPBank, SHB và HDBank đồng loạt công bố các gói vay với lãi suất từ 3,88% - 4,5%/năm. Tuy nhiên, mức lãi suất này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn cố định.

Đây là một gói vay hấp dẫn, giúp khách hàng có thu nhập trung bình khoảng 15 triệu đồng/tháng có thể vay tới 3 tỷ đồng mà không phải lo lắng về áp lực tài chính quá lớn.

Theo đánh giá của các chuyên gia tài chính, việc hạ lãi suất thấp trong thời gian đầu cho vay không chỉ giúp người vay có thêm cơ hội sở hữu nhà ở mà còn tạo ra một môi trường cạnh tranh cực kỳ khốc liệt giữa các ngân hàng. Nguyên nhân, các ngân hàng đang phải chấp nhận giảm biên độ lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay.

Mặt khác, việc các ngân hàng đua nhau giảm lãi còn muốn đẩy tăng trưởng thị phần trong mảng cho vay bất động sản, vốn đang bị chi phối bởi một vài tên tuổi lớn. Theo đó, mỗi ngân hàng đều có những chiến lược riêng để giữ vững hoặc mở rộng thị phần. Trong đó, công nghệ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc giảm chi phí và tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các ngân hàng. Một trong những yếu tố nổi bật trong việc giảm lãi suất là sự ứng dụng công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) và blockchain.

Hiện các ngân hàng đang ứng dụng AI Credit Scoring để phân tích hơn 5.000 chỉ số từ mạng xã hội, lịch sử mua sắm và dữ liệu tài chính cá nhân để xác định khả năng thanh toán của người vay một cách chính xác hơn và nhanh chóng hơn. Nhờ đó, các ngân hàng tiết kiệm được 30% chi phí thẩm định và có thể giảm lãi suất cho vay xuống thấp hơn.

Ngoài ra, blockchain giúp cải thiện quy trình thẩm định tài sản thế chấp, giảm tranh chấp về giá trị bất động sản và tăng độ chính xác trong việc định giá tài sản lên đến 98%. Điều này đã giúp ngân hàng tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời giảm 0,5 - 1% lãi suất.

Đặc biệt, Chỉ thị 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước giảm trần lãi suất huy động và tỷ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng, giải phóng thanh khoản lên đến 50.000 tỷ đồng. Chính sách này đã tạo điều kiện thuận lợi cho các ngân hàng giảm lãi suất cho vay, đồng thời giúp hỗ trợ nền kinh tế trong giai đoạn khó khăn.

Nhật Bản mở phiên đấu thầu gạo đầu tiên trong năm 2025

Ảnh minh họa

Ngày 10/3, Chính phủ Nhật Bản đã chính thức khởi động phiên đấu thầu gạo đầu tiên trong năm 2025.

Dự kiến gạo mới sẽ có mặt trên kệ hàng tại các siêu thị Nhật Bản từ cuối tháng Ba.

Trong bối cảnh giá gạo liên tục tăng cao trong nhiều tháng gần đây, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản đã quyết định bán 210.000 tấn gạo trong kho dự trữ ra thị trường và bổ sung thông qua hai đợt đấu thầu nhằm đảm bảo phân phối đồng đều ở các địa phương.

Phiên đấu thầu thứ nhất gồm 150.000 tấn gạo thu hoạch vào năm ngoái và năm trước nữa sẽ được tiến hành trong ngày 10/3 cho các doanh nghiệp đưa ra giá cao nhất, chủ yếu đến từ các thương hiệu như Mashigura của tỉnh Aomori hay Hitomebore từ tỉnh Miyagi. Trong trường hợp kết thúc phiên đấu giá vào lúc 10h00 ngày 10/3 mà không đạt được kết quả mong muốn thì sẽ tiếp tục được mở lại vào ngày 11/3.

Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản sẽ tiếp tục mở phiên đấu thầu tiếp theo đối với 60.000 tấn gạo còn lại trên cơ sở xem xét tình hình thị trường cần giải phóng thêm lượng gạo dự trữ và nếu tình trạng phân phối hàng không được cải thiện.

Trước đó, Bộ trưởng Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản Eto Taku tại họp báo ngày 7/3 đã khuyến cáo người dân không nên vội vàng mua gạo khi giá đang ở mức cao và Chính phủ sẽ nỗ lực bình ổn giá gạo trên phạm vi toàn quốc thông qua giải phóng lượng gạo dự trữ.

Chính phủ Nhật Bản triển khai giải phóng gạo dự trữ trong bối cảnh tình hình giá mặt hàng này ngày càng tăng dù không đồng đều ở các địa phương. Tại một siêu thị ở thành phố Hiroshima, giá gạo đã tăng gấp đôi và mỗi hộ gia đình chỉ giới hạn mua một túi 5 kg/lần. Trong khi một chủ cửa hàng gạo tại Tokyo cho biết do giá nhập hàng tăng nên buộc cửa hàng này phải tăng thêm 300 yen (2,03 USD)/kg so với thời điểm mùa Thu năm ngoái.

Trong một nỗ lực dài hạn nhằm kiểm soát tình hình tăng giá gạo, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ nông dân tăng diện tích trồng lúa cở 43/47 địa phương trong năm 2025 với tổng cộng hơn 1,3 triệu ha, tăng 39.000 ha so với với năm ngoái, tương đương 3,1%.

HOÀI TÂM tổng hợp