Bản tin Kinh tế - Thị trường ngày 18-2-2025: Xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc giảm tới 80%

Cùng những tin tức đáng chú ý khác, mời Quý độc giả theo dõi: Đài Loan (Trung Quốc) tiếp tục kiểm tra sầu riêng Việt Nam; Xuất khẩu dừa lần đầu vượt tỷ USD; Lạm phát tại Nhật Bản có khả năng lên mức cao nhất trong 17 tháng.

Xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc giảm tới 80%

Năm 2024, Trung Quốc chi 2,94 tỷ USD để mua sầu riêng Việt Nam. Ảnh minh họa

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xuất khẩu mặt hàng sầu riêng từ đầu năm đến giữa tháng 2/2025 của Việt Nam sang Trung Quốc đạt khoảng 3.500 tấn, giảm 80% so với cùng kỳ năm trước. Việc sầu riêng Việt Nam bị kiểm tra chặt chất vàng O đã khiến việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bị tác động nặng nề.

Trước đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã áp dụng một số biện pháp bổ sung đối với các loại trái cây như sầu riêng, mít, thanh long xuất khẩu vào nước này, không chỉ áp dụng với Việt Nam mà cho tất cả các nước. Quy định mới yêu cầu các lô hàng trái cây trước khi xuất khẩu phải có kết quả phân tích một số hoạt chất mà phía Trung Quốc quan tâm, đồng thời các phòng kiểm nghiệm hoạt chất này phải được phía Trung Quốc công nhận.

Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - đánh giá, quy định kiểm tra chất vàng O được nước nhập khẩu áp dụng như một biện pháp khẩn cấp để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt sau khi phía Trung Quốc phát hiện chất này trên các lô hàng sầu riêng của Thái Lan.

Mặc dù, đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã có 9 phòng thí nghiệm kiểm tra chất vàng O, tuy nhiên, phía Trung Quốc vẫn kiểm soát nghiêm ngặt các lô hàng sầu riêng từ Việt Nam. Ngoài yêu cầu các lô hàng sầu riêng phải có thêm giấy kiểm định dư lượng Cadimi và chất vàng O (áp dụng từ ngày 10/01), phía Trung Quốc cũng kiểm tra 100% các lô hàng, nếu đạt chuẩn mới được thông quan. Điều này làm gia tăng thời gian, chi phí của doanh nghiệp.

Đài Loan (Trung Quốc) tiếp tục kiểm tra sầu riêng Việt Nam

Đài Loan (Trung Quốc) tiếp tục kiểm tra sầu riêng Việt Nam. Ảnh minh họa: Chí Nhân

Sầu riêng tươi nhập khẩu từ Việt Nam vào Đài Loan (Trung Quốc) sẽ bị gia hạn thời gian kiểm tra từng lô đến ngày 30/4.

Văn phòng Kinh tế Văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc (Trung Quốc) cho biết, Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (TFDA) vừa có công văn gửi các hiệp hội doanh nghiệp xuất nhập khẩu, thông báo về việc cơ quan này sẽ gia hạn lệnh tăng cường kiểm tra sầu riêng nhập khẩu từ Việt Nam.

Thông báo của TFDA nêu rõ, để đảm bảo an toàn vệ sinh đối với sản phẩm nhập khẩu, theo quy định tại Khoản 1, Điều 10, Mục 4 của "Quy định về kiểm tra nhập khẩu thực phẩm và các sản phẩm liên quan", Đài Loan sẽ tiếp tục áp dụng biện pháp kiểm tra từng lô đối với sản phẩm mã hàng "0810.60.00.00.7 - sầu riêng tươi" nhập khẩu từ Việt Nam đến ngày 30/4/2025.

Trước đó, tại thông báo số 1132004255B ngày 07/8/2024, TFDA đã ban hành yêu cầu kiểm tra từng lô sầu riêng tươi nhập khẩu từ Việt Nam kể từ ngày 12/8/2024 đến ngày 11/02/2025, do trong vòng 6 tháng gần nhất phát hiện 4 lô hàng nhập khẩu không đạt tiêu chuẩn.

Việc tăng cường kiểm tra này diễn ra sau bão Gaemi, khi nhu cầu rau xanh tại Đài Loan gia tăng đột biến, buộc nước này phải nhập khẩu nhiều hơn từ Việt Nam để ổn định giá cả trong nước.

Vì vậy, TFDA đã kêu gọi các cơ quan chức năng của Việt Nam phối hợp chặt chẽ hơn trong việc hướng dẫn các doanh nghiệp xuất khẩu đảm bảo rằng các sản phẩm đáp ứng các quy định nghiêm ngặt về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Cũng theo thông tin do TFDA công bố trên cổng thông điện tử của Cơ quan này, năm 2024, có tổng cộng 8 lô hàng sầu riêng tươi của Việt Nam xuất khẩu vào Đài Loan không đạt.

Thông báo của tổ chức này cũng cho biết nếu trước khi biện pháp kiểm tra trên hết hiệu lực, sau khi đánh giá thấy cần thiết phải gia hạn thời gian kiểm soát, Đài Loan sẽ công bố trên cổng thông tin điện tử của cơ quan này mà không ra thông báo riêng.

Xuất khẩu dừa lần đầu vượt tỷ USD

Ảnh minh họa

Với hơn 600 doanh nghiệp sản xuất, chế biến, ngành dừa Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường quốc tế.

Theo số liệu của cơ quan hải quan, tính đến cuối năm ngoái dừa tươi xuất khẩu đạt 390 triệu USD, tăng 61% so với cùng kỳ.

Tính chung các sản phẩm từ dừa, xuất khẩu mặt hàng này đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng trên 20% so với năm 2023. Đây là lần đầu sau 14 năm, trái dừa đem lại kim ngạch tỷ USD cho Việt Nam.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu chính, chiếm 25% giá trị xuất khẩu dừa của Việt Nam. Việc hai nước ký Nghị định thư nhập khẩu chính ngạch vào tháng 8/2024, mở ra cơ hội lớn cho loại trái này. Việt Nam hiện là nhà cung cấp dừa lớn thứ ba cho Trung Quốc, với hơn 20% thị phần tại nước này.

Ngoài Trung Quốc, nhờ lợi thế về giá và hương vị ngọt thanh, trái dừa Việt được ưa chuộng ở nhiều thị trường như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cả nước hiện có 200.000 ha dừa, sản lượng 2 triệu tấn/năm. Một phần ba diện tích đạt chuẩn hữu cơ theo tiêu chuẩn của Mỹ và châu Âu, chủ yếu tại miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long. Trái dừa xiêm Bến Tre đã được cấp chỉ dẫn địa lý, với 133 mã số vùng trồng và hơn 8.300 ha phục vụ xuất khẩu.

Với hơn 600 doanh nghiệp sản xuất, chế biến, ngành dừa Việt Nam có lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Việt Nam đứng thứ 4 về xuất khẩu dừa tại châu Á - Thái Bình Dương và thứ 5 thế giới.

Các chuyên gia đánh giá, trái dừa Việt có khả năng cạnh tranh với hàng từ Thái Lan, nhờ vị ngọt thanh mát của giống dừa xiêm, vốn được ưa chuộng tại nhiều thị trường như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.

Lạm phát tại Nhật Bản có khả năng lên mức cao nhất trong 17 tháng

Người dân chọn mua thực phẩm tại siêu thị ở Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/ TTXVN

Giá thực phẩm tiếp tục leo thang và trợ cấp của chính phủ cho các nhà máy lọc dầu bị cắt giảm là các yếu tố khiến lạm phát tại Nhật Bản có khả năng tăng mạnh.

Theo khảo sát của Reuters, lạm phát giá tiêu dùng cơ bản của Nhật Bản có khả năng tăng mạnh trong tháng 1/2025 và là mức tăng nhanh nhất trong 17 tháng qua, do giá thực phẩm tăng cao và trợ cấp năng lượng bị cắt giảm.

Chỉ số giá tiêu dùng cơ bản (CPI), bao gồm các sản phẩm dầu mỏ nhưng không tính đến giá thực phẩm tươi sống, trong tháng 1/2025 dự báo tăng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này cao hơn mức tăng 3% trong tháng 12/2024. Giá gạo, rau củ và các nhu yếu phẩm cơ bản khác đã tăng mạnh trong thời gian gần đây.

Chính phủ Nhật Bản quyết định sẽ xuất kho 210.000 tấn gạo dự trữ để đẩy mạnh phân phối hàng hóa và ổn định giá cả. Số liệu chính thức về CPI dự kiến công bố vào ngày 21/2.

Cuộc khảo sát cũng cho thấy xuất khẩu của Nhật Bản trong tháng 1/2025 dự kiến sẽ tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn so với mức tăng 2,8% trong tháng 12/2024.

Trong khi đó, nhập khẩu hàng hóa trong tháng 1/2025 dự kiến tăng 9,7% so với cùng kỳ năm trước, dẫn đến thâm hụt thương mại 2.100 tỷ Yen (13,76 tỷ USD). Trong tháng 12/2024, nhập khẩu hàng hóa của cả nước tăng 1,8%.

"Cán cân thương mại thâm hụt khá lớn trong tháng 1/2025, do xuất khẩu có xu hướng giảm theo mùa", chuyên gia kinh tế cấp cao Takumi Tsunoda tại Viện nghiên cứu Ngân hàng Trung ương Shinkin cho biết.

Cũng theo cuộc khảo sát, đơn đặt hàng máy móc trong tháng 12/2024, một chỉ số quan trọng về chi tiêu vốn trong sáu đến chín tháng tới, có thể đã tăng nhẹ 0,1% so với tháng trước đó, sau khi tăng 3,4% trong tháng 11/2024.

Chính phủ Nhật Bản sẽ công bố dữ liệu thương mại và các đơn đặt hàng máy móc vào sáng 19/2.

HOÀI TÂM tổng hợp