Bản tin Kinh tế - Thị trường ngày 20-6-2025: Việt Nam thu về 2,34 tỷ USD nhờ xuất khẩu gạo

Cùng những tin tức đáng chú ý khác, mời Quý độc giả theo dõi: Quảng bá thương hiệu vải thiều đến với thị trường Anh; Hơn 5.500 cửa hàng đóng cửa trong đợt cao điểm chống hàng giả; Đã xử lý trên 11.000 gian hàng thương mại điện tử có dấu hiệu sai phạm.

Việt Nam thu về 2,34 tỷ USD nhờ xuất khẩu gạo

Ảnh minh họa

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến hết tháng 5/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 4,5 triệu tấn gạo, thu về 2,34 tỷ USD.

So với cùng kỳ năm 2024, khối lượng tăng 12,2% nhưng giá trị lại giảm 8,9%. Nguyên nhân chính là do giá gạo xuất khẩu trung bình trong 5 tháng chỉ đạt 516,4 USD/tấn, giảm mạnh 18,7% so với năm 2024.

Về thị trường tiêu thụ, trong 5 tháng đầu năm 2025, Philippines tiếp tục là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam với thị phần 41,4%, tuy nhiên giá trị xuất khẩu sang thị trường này trong 4 tháng đầu năm 2025 đã giảm 21,8%. Ngược lại, một số thị trường khác như Bờ Biển Ngà và Trung Quốc tăng trưởng ấn tượng - lần lượt tăng 2,7 lần và 83,7% so với cùng kỳ năm trước.

Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất, Bangladesh ghi nhận mức tăng giá trị xuất khẩu vượt trội, tới 515,6 lần; trong khi Indonesia lại giảm mạnh 97,9%. Theo đánh giá của các chuyên gia, những biến động này phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong nhu cầu và chính sách nhập khẩu của các quốc gia.

Dù giá xuất khẩu bình quân đang giảm, song thực tế là phân khúc gạo cao cấp của Việt Nam vẫn giữ được mức giá cao và tăng trưởng ổn định. Ví dụ, gạo ST25 – từng đạt giải "gạo ngon nhất thế giới" – hiện có thể bán với giá lên tới 1.200 USD/tấn tại thị trường châu Âu.

Trước áp lực giá cả và cạnh tranh gay gắt, ngành lúa gạo Việt Nam đang thể hiện rõ quyết tâm chuyển đổi theo hướng chất lượng cao. Hiện nay, gạo chất lượng cao chiếm khoảng 60–70% tổng lượng xuất khẩu, gạo cao cấp có thương hiệu chiếm khoảng 15%, còn lại là gạo thường.

Gạo Việt đang từng bước thoát khỏi hình ảnh gạo giá rẻ, để tiếp cận các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU hay Canada. Sự kiện 500 tấn gạo Japonica mang nhãn hiệu "Gạo Việt xanh phát thải thấp" được Công ty Trung An xuất khẩu sang Nhật Bản ngày 5/6/2025 là minh chứng rõ nét. Gạo này được định giá 850 USD/tấn theo giá FOB tại TP Hồ Chí Minh, thậm chí trên 1.000 USD/tấn theo giá CIF – mức giá tương đương với dòng gạo cao cấp nhất của Thái Lan và gấp đôi gạo thơm thông thường của Việt Nam.

Quảng bá thương hiệu vải thiều đến với thị trường Anh

Khách hàng Anh tỏ ra thích thú khi được thưởng thức hương vị của vải Việt Nam. (Ảnh minh họa: Phong Hà/TTXVN)

Từ ngày 17 - 24/6, Tuần lễ vải Việt Nam (Vietnamese Lychee Week) lần đầu tiên được tổ chức quy mô và bài bản tại London, nhằm quảng bá thương hiệu vải thiều đến với thị trường Anh - một trong những thị trường cao cấp và khó tính nhất thế giới.

Sự kiện do Thương vụ Việt Nam tại Anh phối hợp cùng công ty TT Meridian - doanh nghiệp chuyên nhập khẩu trái cây tươi từ Việt Nam - tổ chức, thu hút đông đảo bà con kiều bào và người tiêu dùng sở tại. Không chỉ tạo cơ hội để người dân trải nghiệm hương vị vải thiều Việt Nam chất lượng cao, sự kiện còn là dịp giới thiệu lịch sử, văn hóa và nông nghiệp Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Tại các siêu thị Việt ở London, hàng loạt poster quảng bá nổi bật với các thông điệp: "Let's have Vietnamese lychee at the best price" (Thưởng thức vải thiều Việt Nam với giá tốt nhất) hay "The world’s best lychee? It’s Vietnamese" (Vải ngon nhất thế giới? Đó là vải Việt Nam), góp phần thu hút đông đảo người tiêu dùng bản địa. Trong tuần lễ, nhiều siêu thị cũng áp dụng chương trình giảm giá đặc biệt cho mặt hàng vải tươi.

Cùng với đó, một trang web chuyên biệt cũng được xây dựng, cung cấp đầy đủ thông tin về vải thiều Việt Nam, các điểm bán tại London và nhiều thành phố khác. Thông tin sự kiện cũng được lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội nhằm tăng cường nhận diện thương hiệu trái cây Việt.

Theo ông Lê Đình Bá, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Anh, đây là lần đầu tiên một sự kiện xúc tiến thương hiệu vải Việt được triển khai đồng bộ trên cả nền tảng trực tuyến lẫn tại các điểm bán hàng thực tế. "Chúng tôi hướng đến việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho vải thiều Việt Nam, giống như cách người ta biết đến whisky Scotland hay cá hồi Na Uy", ông chia sẻ.

Ông Bá nhấn mạnh, Tuần lễ vải là một bước đi chiến lược, giúp hình thành thói quen tiêu dùng các sản phẩm nông sản Việt trong lòng người tiêu dùng Anh. "Đây là cách tiếp cận lâu dài trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các nước có sản phẩm tương đồng", ông nói, đồng thời bày tỏ mong muốn mở rộng chương trình trên toàn nước Anh và với nhiều mặt hàng nông sản khác của Việt Nam.

Hơn 5.500 cửa hàng đóng cửa trong đợt cao điểm chống hàng giả

Ảnh minh họa

Có trên 5.500 cửa hàng đóng cửa trong đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong vòng 1 tháng từ 15/5-15/6.

Thông tin trên được đưa ra tại buổi họp báo thường kỳ do Bộ Công Thương tổ chức chiều 20/6. Theo đó, trên 5.500 cửa hàng đóng cửa, tập trung vào các mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, bánh kẹo, quần áo, đồ gia dụng…

Theo cơ quan chức năng, một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do hoạt động kinh doanh của các cửa hàng này không đạt được hiệu quả. Cùng đó, kinh doanh mô hình chợ truyền thống, cửa hàng, cửa hiệu không còn hiệu quả trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Đặc biệt, tâm lý lo ngại sau khi lực lượng chức năng mở đợt cao điểm cũng là lý do khiến nhiều cửa hàng đóng cửa.

Ngoài ra, một số hộ kinh doanh chưa đáp ứng được điều kiện pháp lý về quy định thủ tục hóa đơn, hoặc còn hiện tượng bán hàng không có nguồn gốc xuất xứ. Khi các cơ quan chức năng yêu cầu minh bạch hóa nguồn gốc thì các cửa hàng đã đóng cửa. Hơn nữa là tác động từ việc tính thuế cũng khiến nhiều cửa hàng, cửa hiệu quyết định đóng cửa kinh doanh trong thời gian này.

Đánh giá của lực lượng chức năng cũng cho thấy, một số hộ kinh doanh đã chậm trễ trong việc thay đổi mô hình kinh doanh, chưa chú trọng hoặc không chú trọng thương mại điện tử cũng như cải thiện chất lượng dịch vụ hoặc đa dạng hóa sản phẩm phù hợp với xu thế. Một điều kiện nữa liên quan đến thời vụ, một số cửa hàng sửa chữa hoặc chuyển về điểm kinh doanh mới.

Đã xử lý trên 11.000 gian hàng thương mại điện tử có dấu hiệu sai phạm

Ảnh minh họa

6 tháng đầu năm, hơn 11.000 gian hàng thương mại điện tử có dấu hiệu sai phạm đã bị xử lý, hướng tới siết chặt kiểm soát và bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường số.

Theo công bố của Bộ Công Thương, trên môi trường thương mại điện tử đã có hơn 11.000 gian hàng có dấu hiệu sai phạm đã bị xử lý trong 6 tháng đầu năm. Cùng với đó, hơn 33.000 sản phẩm vi phạm cũng đã bị gỡ bỏ khỏi các sàn.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của đồng chí Bộ trưởng và Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đang tập trung hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử (sửa đổi). Đến ngày 18/6 vừa qua, các chính sách lớn trong dự thảo Luật đã được Thường trực Chính phủ thông qua và Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số dự kiến sẽ đưa vào rất nhiều quy định để bảo vệ người tiêu dùng.

Dự thảo Luật dự kiến đưa vào một số quy định mang tính đột phá, tập trung vào 3 nội dung trọng tâm. Trước hết là định danh người bán. Trước đây, người bán trên sàn chỉ hiển thị dưới tên gian hàng, dẫn tới việc khi bị xử lý vi phạm, họ có thể đóng gian hàng cũ và mở mới để tiếp tục hoạt động. Việc định danh sẽ giúp xác định rõ chủ thể, hỗ trợ hiệu quả trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm, xử lý vi phạm và truy thu thuế nếu có liên quan. Đây là cơ sở quan trọng để tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trong môi trường số.

Hơn nữa, trong Luật thương mại điện tử cũng yêu cầu các sàn thương mại điện tử phát huy hơn nữa vai trò của mình, nâng cao trách nhiệm pháp lý của các sàn thương mại điện tử. Dù Nghị định 85/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử đã quy định một số nghĩa vụ, nhưng thực tế cho thấy, nhiều sàn vẫn chưa thực hiện đầy đủ cơ chế kiểm soát. Luật sửa đổi sẽ yêu cầu các sàn phải chủ động, thường xuyên rà soát, ngăn chặn các hành vi vi phạm thay vì chỉ phản ứng khi có sự cố.

Bên cạnh đó, Luật cũng bổ sung quy định với các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới. Ngoài việc hoàn thiện thể chế, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng đang triển khai đồng bộ bốn nhóm giải pháp nhằm ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và các hành vi vi phạm sở hữu trí tuệ trong môi trường số như đẩy mạnh ứng dụng AI, blockchain và tăng cường phối hợp liên ngành nhằm phát hiện sớm hàng giả, hàng nhái, xử lý nhanh vi phạm.

HOÀI TÂM tổng hợp