Bản tin Kinh tế - Thị trường ngày 22-6-2025: Nhiều thị trường tăng mua gạo Việt

Cùng những tin tức đáng chú ý khác, mời Quý độc giả theo dõi: Nhập khẩu nông sản tăng mạnh: Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ rõ lý do; Đề xuất thu phí cao tốc Bắc - Nam phía Đông; Giá vàng bất ngờ bật tăng.

Nhiều thị trường tăng mua gạo Việt

5 tháng năm 2025, Trung Quốc cũng đã nhập khẩu từ Việt Nam gần 412,3 nghìn tấn gạo, tăng 102,7% về lượng và 75,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh minh họa

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm 2025 đạt 4,5 triệu tấn và 2,34 tỷ USD, tăng 12,2% về khối lượng nhưng giảm 8,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2025 ước đạt 516,4 USD/tấn, giảm 18,7% so với cùng kỳ năm 2024.

Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam với thị phần chiếm 41,4%. Bờ Biển Ngà và Trung Quốc là hai thị trường lớn tiếp theo với thị phần tương ứng là 11,9% và 10,3%.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn và truyền thống của Việt Nam. Với lợi thế về địa lý và sự tương đồng trong văn hóa, sản phẩm gạo của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc đã được người dân Trung Quốc đón nhận, tiêu dùng. Việt Nam đã xuất khẩu đa dạng chủng loại gạo sang Trung Quốc như gạo trắng, gạo thơm, gạo nếp…

Năm 2024, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đạt 285,2 nghìn tấn, trị giá 167,8 triệu USD. 5 tháng năm 2025, Trung Quốc cũng đã nhập khẩu từ Việt Nam gần 412,3 nghìn tấn gạo, tăng 102,7% về lượng và 75,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Trong 5 tháng đầu năm 2025, gạo nếp và gạo ST25 là chủng loại gạo Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc nhiều nhất. Đây là các sản phẩm được ưa chuộng, nhờ hương vị đặc trưng và chất lượng cao.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Văn Thành - Giám đốc Công ty TNHH sản xuất thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long) cho hay, trong giai đoạn từ năm 2019 - 2020 thị trường Trung Quốc chủ yếu nhập khẩu gạo tẻ. Tuy nhiên, thời gian gần đây, họ nhập khẩu nhiều gạo nếp. Từ đầu năm đến nay, thị trường Trung Quốc tiêu thụ gạo rất mạnh, trong đó, thị trường này chủ yếu nhập gạo ST25 và nếp của Việt Nam.

Cùng với Trung Quốc, gạo Việt Nam cũng được xuất khẩu đến thị trường khó tính, trong đó, lô ‘gạo Việt xanh phát thải thấp’ của Việt Nam đã xuất khẩu đến thị trường Nhật Bản hồi đầu tháng 6/2025 và dự kiến Australia là thị trường xuất khẩu tiếp theo của ‘gạo Việt xanh phát thải thấp’. Việc này mở ra triển vọng mới cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam.

Bên cạnh đó, các thị trường truyền thống như Philippines và châu Phi vẫn tiếp tục tăng nhập khẩu gạo Việt Nam. Do đó, xuất khẩu gạo Việt Nam được nhận định vẫn tiếp tục khả quan và đạt sản lượng khoảng 7,9 triệu tấn trong năm 2025 dù thị trường lúa gạo toàn cầu đang có nhiều biến động.

Nhập khẩu nông sản tăng mạnh: Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ rõ lý do 

Việc gia tăng nhập khẩu nông sản xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong quan hệ thương mại quốc tế, nhằm điều chỉnh cán cân thương mại song phương. (Ảnh minh họa)

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc tăng mạnh nhập khẩu nông sản xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong quan hệ thương mại quốc tế.

Ngày 18/6, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT), bày tỏ sự lo lắng rằng xu hướng tăng nhập khẩu nông sản hiện nay sẽ tạo ra áp lực không nhỏ cho nông sản Việt. Các hội viên mong muốn các ngành chức năng có chiến lược cụ thể và dài hơi nhằm nâng cao sức cạnh tranh cho nông sản nội địa, củng cố vững chắc thị phần trong nước.

Trong văn bản trả lời mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT) cho biết điều này xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong quan hệ thương mại quốc tế, nhằm điều chỉnh cán cân thương mại song phương. Chính phủ và Thủ tướng đã chỉ đạo xây dựng phương án kỹ lưỡng, đàm phán trên nguyên tắc “hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro”, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam.

Việc tăng nhập khẩu cũng được đặt trong định hướng thương mại cân bằng, bền vững và không làm ảnh hưởng đến các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.

"Bộ NNMT đang tích cực tham gia đàm phán với định hướng chỉ mở cửa cho những sản phẩm nông sản nhập khẩu không cạnh tranh trực tiếp với các mặt hàng chủ lực của Việt Nam, qua đó giảm thiểu tác động tiêu cực lên người sản xuất trong nước, đồng thời chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ để củng cố sức cạnh tranh của nông sản nội địa", văn bản của Bộ NNMT cho biết.

Bên cạnh đó, Bộ nhấn mạnh cần nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Trong những năm qua, hàng loạt chương trình, đề án đã được phê duyệt và đưa vào thực hiện như chương trình phát triển giống cây trồng, vật nuôi; phát triển ngành chế biến rau quả giai đoạn 2021-2030; phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2030.

Bộ NNMT định hướng tiếp tục thúc đẩy phát triển công nghệ cao, xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa quy mô lớn, có giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cao; hình thành, phát triển một số khu, vùng và doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao...

"Ngoài ra, các địa phương được khuyến khích xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc sản, khai thác chỉ dẫn địa lý, phát triển mô hình liên kết chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ nhằm tối ưu hóa chi phí và chất lượng", Bộ NNMT nhấn mạnh.

Bộ NNMT đang đẩy mạnh việc phát triển thị trường, cụ thể là triển khai các giải pháp thúc đẩy tiêu thụ như: Tổ chức kết nối tiêu thụ nông sản đặc sản địa phương tới các thành phố lớn thông qua các diễn đàn trọng điểm; tổ chức xúc tiến thương mại, giới thiệu, quảng bá nông sản sản xuất theo mô hình VietGAP, chất lượng cao, an toàn, hữu cơ, sản phẩm OCOP... thông qua hội chợ, triển lãm và các phiên chợ; tổ chức Hội chợ Agro Viet, Hội chợ Làng nghề Việt Nam, tuần hàng nông sản địa phương tại nhiều tỉnh, thành phố.

Một giải pháp khác là phối hợp với các cơ quan, hiệp hội, doanh nghiệp phân phối, logistics lớn để hỗ trợ chuyển đổi số, khai thác tối đa các kênh thương mại điện tử như Postmart, Voso, Shopee, Tiki, Ladaza... và các nền tảng bán hàng trực tuyến hỗ trợ các chủ thể nhỏ tiếp cận người tiêu dùng như Tiktok Shop.

Bộ NNMT chú trọng các nhiệm vụ phát triển thương hiệu nông sản Việt Nam như xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia đối với sản phẩm gạo; hướng dẫn phát triển chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm quả, thủy sản, dược liệu, sản phẩm từ cây công nghiệp, sản phẩm gạo; phát triển sản phẩm OCOP tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Bộ cũng chú trọng phát triển và nhân rộng việc cấp mã số vùng sản xuất, truy xuất nguồn gốc để tạo tiền đề vững chắc cho các mặt hàng nông sản Việt Nam đáp ứng khả năng cạnh tranh trong xu thế hội nhập quốc tế; tăng cường kiểm tra, giám sát các hành vi gian lận nhằm giữ uy tín cho nông sản Việt Nam.

Đề xuất thu phí cao tốc Bắc - Nam phía Đông

Bộ Xây dựng đề xuất thu phí các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông do Nhà nước đầu tư từ tháng 1/2026. Ảnh minh họa: Nam Khánh

Bộ Xây dựng vừa kiến nghị Chính phủ xem xét, cho phép tổ chức thu phí các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông do Nhà nước đầu tư, để hoàn trả vào ngân sách trung ương. Trong quá trình thu phí, căn cứ vào tình hình thực tế sẽ triển khai mở rộng các đoạn tuyến cao tốc theo phương thức đối tác công - tư (PPP).

Theo kiến nghị của Bộ Xây dựng, thời gian tổ chức thu phí cao tốc đầu tư công dự kiến từ tháng 1/2026. Trường hợp lựa chọn được nhà đầu tư triển khai đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông lên 6-12 làn xe theo phương thức PPP sẽ bàn giao công tác thu phí.

Quá trình thu phí, căn cứ vào tình hình thực tế sẽ triển khai mở rộng các đoạn tuyến cao tốc theo phương thức PPP. Trong đó, xem xét nghiên cứu phương án hình thành một số dự án có quy mô lớn (khu vực phía Bắc và khu vực phía Nam).

"Phương án này vừa bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong toàn bộ quá trình đầu tư, vừa giúp tối ưu hóa chi phí quản lý, vận hành, khai thác trong suốt vòng đời dự án, vừa có khả năng thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh, sẵn sàng đồng hành lâu dài cùng dự án", văn bản kiến nghị của Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Cũng theo đề xuất của Bộ Xây dựng, thời điểm triển khai mở rộng cao tốc nên được cân nhắc sau khi hoàn thành công tác bảo hành của các nhà thầu theo các dự án đầu tư công trước đây. Việc này nhằm tránh phát sinh tranh chấp pháp lý liên quan, hạn chế dư luận hiểu chưa đúng về việc thi công lại các hạng mục vừa hoàn thành.

Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông có tổng chiều dài khoảng 2.063km. Điểm đầu tại cửa khẩu Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn; điểm cuối tại TP. Cà Mau, quy mô từ 6-12 làn xe. Đến nay, toàn tuyến đã đưa vào khai thác 1.443km, đang thi công khoảng 597km (đến hết năm 2025 hoàn thành 554km, còn lại 43km), chủ yếu quy mô 4 làn xe hạn chế.

Hiện, ngoài những đoạn đang được mở rộng, đến hết năm nay có khoảng 1.222km cao tốc có quy mô 4 làn xe hạn chế, tập trung chủ yếu ở các đoạn tuyến: Mai Sơn - Cam Lộ, Quảng Ngãi - Vĩnh Hảo và Mỹ Thuận - Cà Mau. Ngoài ra, một số đoạn tuyến của dự án đang được nghiên cứu, triển khai đầu tư theo quy mô cao tốc hoàn chỉnh như: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, La Sơn - Hòa Liên, TPHCM - Long Thành, TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận.

Cơ quan quản lý ngành giao thông và xây dựng đề xuất trước mắt tập trung ưu tiên mở rộng đáp ứng quy chuẩn đường cao tốc cho các đoạn tuyến thuộc đoạn Hà Nội - TPHCM. Về quy mô, để tránh đầu tư nhiều lần, Bộ Xây dựng đề xuất quy mô sau khi mở rộng đạt 6 làn xe hoàn chỉnh theo quy hoạch, với tổng mức đầu tư là hơn 152.100 tỷ đồng.

Giá vàng bất ngờ bật tăng

Giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng. Ảnh minh họa

Sáng nay (22/6), giá vàng trong nước lại quay đầu tăng trở lại. Theo đó, giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhẫn 117,5 triệu đồng/lượng.

Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 117,7 - 119,7 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra, tăng 300.000 đồng/lượng cả 2 chiều so với sáng qua.

Các doanh nghiệp kinh doanh vàng khác cũng điều chỉnh giá vàng miếng SJC lên mốc 119,7 triệu đồng/lượng.

Giá vàng nhẫn tăng. Cụ thể, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu niêm yết giá vàng nhẫn 114,5 - 117,5 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra, tăng 200.000 đồng/lượng so với sáng qua.

Cùng thời điểm, giá vàng thế giới niêm yết 3.368 USD/ounce, đứng im so với sáng qua.

Nhiều ý kiến cho rằng, ngoài ảnh hưởng bởi giá thế giới, giá vàng trong nước gần đây có sự tác động từ các chính sách quản lý vàng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.

Trong báo cáo cập nhật mới nhất về thị trường vàng, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Rồng Việt nhận định thị trường vàng trong nửa đầu năm 2025 đã chứng kiến nhiều biến động đáng chú ý. Giá vàng liên tục xác lập các mốc đỉnh tại một số thời điểm, trong khi khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới có xu hướng ngày càng nới rộng.

Giá vàng tại Việt Nam tăng nhanh và cao hơn đáng kể so với giá vàng thế giới. Đáng chú ý, kể từ giữa tháng 4, mức chênh lệch giữa hai thị trường đã tăng vọt từ 4% lên đến 8-11% chỉ trong vòng hai ngày và kéo dài đến gần cuối tháng 5 mới bắt đầu có dấu hiệu thu hẹp trở lại.

Trên thị trường tiền tệ, sáng nay Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm ở mức 25.031 đồng/USD.

Giá USD tại ngân hàng quanh mức 25.892 - 26.282 đồng/USD mua vào - bán ra.

Trên thị trường tự do, giá USD giao dịch quanh mốc 26.310 - 26.410 đồng/USD.

HOÀI TÂM tổng hợp