Chủ động sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản

Chủ động sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản.mp3

Trong những năm qua, sản xuất, xuất khẩu nông sản đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng chung của ngành nông nghiệp và tăng trưởng kinh tế của cả nước.

Diện tích và sản lượng sầu riêng đang tăng mạnh trong những năm gần đây.

Tuy nhiên, sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản những năm gần đây vẫn gặp phải không ít khó khăn do phụ thuộc vào thời tiết, thiên tai, thị trường, tình trạng “được mùa mất giá”, mất cân đối cung cầu, ùn ứ hàng hóa xuất khẩu tại cửa khẩu biên giới, nhất là trong thời điểm thu hoạch rộ chưa được khắc phục triệt để, gây thiệt hại, ảnh hưởng đến thu nhập, đời sống của người nông dân, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.

Giá nhiều loại nông sản ở mức thấp

Những ngày qua, giá sầu riêng Ri 6 được thương lái thu mua khoảng 35.000-60.000 đồng/kg tùy loại, còn loại mua xô tại vườn chỉ từ 30.000-40.000 đồng/kg. Đối với sầu riêng Thái, giá thu mua từ 60.000-95.000 đồng/kg tùy loại, thấp hơn khoảng 20.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân giá giảm là do vào chính vụ sầu riêng, sản lượng lớn nhưng tình hình xuất khẩu khá chậm. Cánh thương lái cho biết, trong bối cảnh cung đang cao hơn cầu và hoạt động xuất khẩu chưa có chuyển biến tích cực, giá sầu riêng tại thị trường nội địa nhiều khả năng tiếp tục duy trì trạng thái ổn định, thậm chí còn giảm nhẹ.

Hiện toàn tỉnh Hậu Giang có 3.854ha sầu riêng, trong đó diện tích cho trái thu hoạch 1.380ha, năng suất đạt khoảng 15 tấn/ha, với 7 mã số vùng trồng. Ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh Hậu Giang cho biết, thời gian qua đơn vị luôn đẩy mạnh thực hiện công tác lấy mẫu giám sát mã số vùng trồng, vùng nguyên liệu sản phẩm chủ lực của tỉnh, trong đó có vùng trồng sầu riêng, nhằm tăng cường đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm nông sản trên địa bàn. Ngành cũng khuyến cáo bà con nông dân không trồng tự phát khi chưa có thị trường đầu ra ổn định.

Ông Bạch Văn Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Kiểm lâm tỉnh Hậu Giang, cho biết: Ngành khuyến cáo bà con nông dân tuân thủ quy trình sản xuất để đảm bảo an toàn thực phẩm, đồng thời liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra ổn định hơn trong thời gian tới. Đặc biệt là tuân thủ nghiêm về quy định kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc của nước nhập khẩu. Liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu để có đầu ra ổn định và bền vững.

Không chỉ có sầu riêng mà cam sành gần đây giá cũng giảm mạnh. Theo các thương lái, giá cam sành giảm là do nguồn cung dồi dào, khi diện tích trồng cam ở ĐBSCL tăng mạnh trong những năm gần đây. Hiện tại, cam sành bán lẻ lề đường, ở chợ truyền thống trên địa bàn tỉnh Hậu Giang từ 4.000-5.000 đồng/kg, còn giá thu mua tại vườn chỉ từ 2.000-3.000 đồng/kg. Còn bưởi da xanh bán lẻ cũng ở mức từ 10.000-15.000 đồng/kg. Theo thống kê của ngành chức năng, đến cuối tháng 5, tổng diện tích cây ăn trái toàn tỉnh Hậu Giang đạt 46.923ha (trong đó cây có múi hơn 10.000ha), tăng 1,9% so với cùng kỳ, vượt 0,3% kế hoạch. Tổng sản lượng đạt 316.329 tấn, đạt 59,7% kế hoạch.

Mới đây, UBND tỉnh Hậu Giang đã yêu cầu ngành nông nghiệp và môi trường, các địa phương theo dõi, khuyến cáo đến nông dân không trồng tự phát khi chưa có thị trường đầu ra ổn định, đồng thời đổi mới tư duy trong sản xuất nông nghiệp, hướng tới sản phẩm giá trị cao trong sản xuất nông sản. Tập trung chỉ đạo theo dõi, chăm sóc tốt diện tích vườn cây ăn trái kết hợp việc gắn kết với doanh nghiệp sản xuất và bao tiêu sản phẩm. Theo dõi, hỗ trợ nông dân trong việc tìm kiếm thị trường, liên kết tiêu thụ sản phẩm nông sản.

Đang vào vụ thu hoạch nên giá nhiều loại trái cây ở mức thấp, trong đó có bưởi.

Khắc phục tình trạng được mùa mất giá

Để khắc phục tình trạng được mùa mất giá, ổn định thị trường, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống cho người nông dân, nhất là đối với một số ngành hàng như lúa gạo, sầu riêng, vải, nhãn, thanh long, xoài… khi vào mùa thu hoạch rộ, mới đây Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký công điện về việc chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản. Theo đó, yêu cầu Bộ trưởng các bộ ngành liên quan, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao chủ động chỉ đạo, triển khai kịp thời, linh hoạt các giải pháp phù hợp, hiệu quả để hỗ trợ sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho người nông dân.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các địa phương rà soát, chuẩn bị đầy đủ điều kiện (giống cây trồng, vật nuôi, vật tư, phân bón,…) cho sản xuất trong những tháng cuối năm 2025 và xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể để tổ chức sản xuất, thu hoạch, cung ứng sản phẩm, điều chỉnh mùa vụ phù hợp với tình hình, nhu cầu của thị trường; bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm đáp ứng đầy đủ nhu cầu trong nước, đồng thời phục vụ xuất khẩu, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực quốc gia trong mọi tình huống. Tiếp tục chỉ đạo, tổ chức triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống các loại dịch bệnh động vật, thực vật, không để xảy ra dịch bệnh nguy hiểm trên diện rộng ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, nhất là chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và trồng trọt. Đẩy mạnh liên kết người sản xuất với doanh nghiệp thu mua, tiêu thụ nông sản vào thời điểm thu hoạch rộ.

Chỉ đạo các địa phương tăng cường phối hợp với các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp tập trung liên kết chặt chẽ các vùng nguyên liệu, đẩy mạnh bảo quản, chế biến, nhất là chế biến sâu để nâng cao giá trị gia tăng; đẩy mạnh hoạt động liên kết giữa các hợp tác xã, người sản xuất với các doanh nghiệp đầu mối thu mua xuất khẩu, doanh nghiệp, hệ thống phân phối, bán lẻ để tạo điều kiện tiêu thụ sản phẩm nông sản khi vào thời điểm thu hoạch rộ. Phối hợp Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương làm tốt công tác xúc tiến thương mại, tiếp tục thúc đẩy mở cửa kỹ thuật, nhất là xuất khẩu sản phẩm chính ngạch sang Trung Quốc. Chỉ đạo, hướng dẫn địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp thực hiện đáp ứng quy định của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Trung Quốc về đảm bảo về tem nhãn, truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn vùng trồng, kiểm nghiệm, kiểm dịch, quy cách đóng gói, chất lượng nông sản.

Chủ trì, phối hợp với các địa phương chủ động cung cấp thông tin đầy đủ về sản lượng, mùa vụ thu hoạch các loại nông sản tại các địa phương và vùng nguyên liệu để các doanh nghiệp xuất khẩu, chuỗi phân phối, bán lẻ có kế hoạch hỗ trợ tiêu thụ nông sản thường xuyên và đẩy mạnh tiêu thụ khi vào chính vụ. Thúc đẩy sản xuất theo chuỗi sản phẩm, xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong nông nghiệp, đưa vào sử dụng các giống cây trồng, vật nuôi mới cho năng suất cao, chất lượng tốt, thích ứng với biến đổi khí hậu; tập trung nghiên cứu ứng dụng công nghệ hỗ trợ bảo quản, chế biến sâu, nhất là đối với trái cây và các mặt hàng có giá trị cao, đa dạng hóa sản phẩm, chuyển từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm tinh chế, đồ hộp, nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm nông nghiệp; khuyến khích, thúc đẩy sản xuất theo chuỗi sản phẩm, xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Bộ trưởng Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao chỉ đạo tăng cường xúc tiến thương mại, tiếp tục mở rộng, đa dạng thị trường xuất khẩu, đồng thời triển khai các chương trình kết nối, tổ chức tuần lễ nông sản, hội chợ hàng Việt để khai thác tiềm năng thị trường trong nước. Chỉ đạo liên kết, phối hợp các chuỗi phân phối trong nước, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam đẩy mạnh quảng bá trực tiếp và trực tuyến tiêu thụ trong nước, ưu tiên tiêu thụ sản phẩm nông sản tại các địa phương, nhất là đối với lúa gạo, rau quả (sầu riêng, vải, nhãn, xoài, thanh long,…) khi vào vụ thu hoạch rộ.

Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan phối hợp chặt chẽ với lực lượng biên phòng trao đổi với các cơ quan chức năng của nước nhập khẩu, nhất là tại các cửa khẩu xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc để có phương án cụ thể tạo điều kiện và ưu tiên thực hiện thông quan nhanh nhất đối với nông sản tươi xuất khẩu, nhất là vải, sầu riêng và các mặt hàng dễ hư hỏng, nông sản vào chính vụ thu hoạch, hạn chế tối đa tình trạng nông sản xuất khẩu bị ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới.

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chủ động, khẩn trương phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công thương cung cấp thông tin, khuyến cáo người dân, tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất gắn với nhu cầu thị trường, đảm đảm đáp ứng các quy trình, quy định, tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu từ khâu sản xuất, thu hoạch, sơ chế, chế biến, đóng gói, vận chuyển, truy xuất nguồn gốc để đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch. Đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu nông sản theo dõi sát thông tin về lưu thông, khả năng thông quan xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu, kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, điều tiết lượng hàng xuất khẩu nhằm thích ứng linh hoạt, tránh tối đa tình trạng ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu; tăng cường thu mua dự trữ nông sản, nhất là trong thời điểm thu hoạch rộ để hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho người dân...

HOÀI THU