Kinh tế tư nhân - Động lực phát triển mới

Bài 4: Khơi dậy khát vọng làm giàu

Thủ tướng Chính phủ cùng lãnh đạo các bộ, ngành đã khẳng định cam kết đồng hành, tháo gỡ rào cản, tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp phát triển bền vững.

Doanh nghiệp không ngừng đổi mới sáng tạo để nâng cao chất lượng hàng hóa.

Cải cách hành chính, thể chế

Cộng đồng doanh nghiệp rất phấn chấn với Nghị quyết 68, có thể nói tinh thần của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp chưa bao giờ lên cao như bây giờ. Trong nội dung của Nghị quyết 68 có nhiều chính sách cụ thể như bỏ thuế môn bài hay miễn thuế thu nhập trong 3 năm cho doanh nghiệp mới thành lập… Nghị quyết 68 cũng đưa ra những nội dung rất khó và nhạy cảm như vấn đề hình sự hóa đã đưa ra những định hướng chính sách cụ thể để người dân và doanh nghiệp an tâm bỏ vốn vào sản xuất kinh doanh.

Trong triển khai Nghị quyết 68, theo Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công, cần phát huy mạnh mẽ hơn, thực chất hơn và hiệu quả vai trò của cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức đại diện doanh nhân, doanh nghiệp trong tham gia thực hiện Nghị quyết 68.

Trong cải cách thủ tục hành chính, cần hoàn thiện thể chế, xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi nâng cao sự tham gia tích cực, chủ động của doanh nhân, doanh nghiệp. Kinh tế tư nhân đã là một động lực thì cũng đề nghị các doanh nhân chủ động và mạnh mẽ hơn trong việc tham gia xây dựng chính sách.

VCCI cũng đề xuất Chính phủ và các địa phương tạo điều kiện và có các chương trình nâng cao năng lực và phát huy vai trò các hiệp hội và các doanh nghiệp trong tham gia xây dựng chính sách. Thực tế hiện nay, các doanh nghiệp không tham gia một phần do năng lực yếu thì cần tổ chức các lớp, các chương trình bồi dưỡng, tập huấn, đào tạo, nâng cao năng lực tham gia xây dựng chính sách cho các hiệp hội doanh nghiệp.

Về xây dựng đạo đức và văn hóa kinh doanh, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho rằng đây là nhiệm vụ lớn và nền tảng cho sự phát triển kinh tế tư nhân một cách bền vững. Chính phủ có giao cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) xây dựng đề án chuẩn mực đạo đức văn hóa kinh doanh. Đây là một thách thức rất lớn cho Bộ vì phải xây dựng hệ giá trị chuẩn mực chung về đạo đức văn hóa cho hàng triệu doanh nhân, doanh nghiệp. Đề nghị Chính phủ và Bộ VHTT&DL khi triển khai xây dựng đề án này cần phát huy sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp.

VCCI đang chủ động triển khai rất mạnh công việc này bằng việc ban hành bộ quy tắc đạo đức doanh nhân doanh nghiệp từ năm 2023 và sẵn sàng nhận nhiệm vụ cùng Bộ VHTT&DL trong xây dựng triển khai đề án này, đưa đạo đức văn hóa kinh doanh thành sức mạnh mới của doanh nhân doanh nghiệp Việt Nam.

Và điểm cuối cùng VCCI đề xuất là cần khơi dậy tinh thần kinh doanh, tăng cường việc tôn vinh doanh nhân doanh nghiệp. Hiện theo Nghị định 98 đang quy định là 5 năm mới được trao tặng và tôn vinh một lần. Do đó, đề xuất nên xem xét lại thời gian tôn vinh được thường xuyên hơn. “Chúng tôi xin cam kết cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp sẽ đồng hành cùng Chính phủ thực hiện Nghị quyết 68 và để làm sao đưa Việt Nam phát triển và tạo nên một kỳ tích kinh tế Việt Nam trong thế kỷ 21”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công, nhấn mạnh.

Còn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh chỉ ra rằng, chúng ta hiện nay có gần 1 triệu doanh nghiệp, kinh tế tư nhân đóng góp 50% GDP và khoảng 30% tổng thu ngân sách, sử dụng 80% lực lượng lao động. Đây có thể nói là sự đóng góp lớn của bộ phận kinh tế tư nhân trong thời gian qua.

Để Nghị quyết 68/NQ-TW của Bộ Chính trị được thực hiện hiệu quả, trong thời gian tới chúng ta cần phải phát triển 2 triệu doanh nghiệp và làm sao để con số tăng trưởng đạt 10-12%; và đạt mục tiêu chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo cũng như phát triển khoa học công nghệ phải đứng thứ 3 trong các nước ASEAN, đứng thứ 5 ở châu Á.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã triển khai 13 luật, hơn 30 nghị định và hơn 100 thông tư để cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực xây dựng, hàng không, đường sắt, đường thủy, vận tải, gắn phát triển kinh tế tư nhân vào Luật. Trong đó, đẩy mạnh phân cấp từ Trung ương cho chính quyền địa phương. Địa phương làm thì địa phương chịu trách nhiệm.

Thứ hai là cắt giảm các thủ tục hành chính, cắt giảm các điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết trên tất cả các lĩnh vực về xây dựng, hàng không, đường sắt, đường thủy, các luật tham gia cùng các bộ ngành khác như Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư... Chẳng hạn như báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng, triển khai thiết kế cơ sở, giảm số lượng chứng chỉ năng lực, đơn giản hóa các ngành nghề xây dựng...

Kiến tạo môi trường phát triển bền vững

Phát biểu kết luận tại Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp về Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân vào sáng 31-5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp, trọng tâm. Thứ nhất, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương thực hiện đúng vai trò kiến tạo, không sa vào những việc cụ thể: Một là xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch; hai là xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách để phát triển kinh tế tư nhân; ba là thiết kế công cụ để kiểm tra, giám sát, tập trung hậu kiểm thay vì tiền kiểm; bốn là đánh giá, tổng kết thực tiễn, đúc rút kinh nghiệm, xây dựng lý luận; năm là thi đua khen thưởng, tôn vinh doanh nghiệp, doanh nhân với quan điểm thương trường là chiến trường thì doanh nhân là chiến sĩ; đồng thời xử lý các vi phạm một cách kịp thời, chấn chỉnh, không ảnh hưởng tới danh dự của doanh nhân, doanh nghiệp. Thủ tướng nêu rõ, sẵn sàng tôn vinh các doanh nhân là anh hùng và các danh hiệu khác nếu xứng đáng với sự đóng góp.

Thứ hai, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương tập trung thực hiện tốt hơn nữa 3 đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nhân lực; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian, giảm chi phí tuân thủ, giảm công sức cho người dân và doanh nghiệp; phát triển hạ tầng để tạo không gian phát triển mới, các khu đô thị, công nghiệp, dịch vụ mới, tăng giá trị gia tăng của đất, giảm chi phí đầu vào, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm; đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu về nhân lực của doanh nghiệp khi phát triển.

Thứ ba, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương phải bảo đảm giữ vững độc lập, chủ quyền, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, trong đó có an toàn, an ninh mạng, để doanh nghiệp có điều kiện phát triển nhanh, bền vững. “Chúng ta không thể phát triển nhanh, bền vững trong một đất nước không ổn định, không bảo đảm trật tự an toàn, không có độc lập, tự do”, Thủ tướng nêu rõ.

Thứ tư, Đảng, Nhà nước, các cơ quan có trách nhiệm liên quan phải bảo đảm tiếp cận bình đẳng về vốn, tài nguyên, đất đai, nguồn nhân lực, pháp lý, quyền tự do kinh doanh, bình đẳng, quyền tài sản của doanh nghiệp.

Thứ năm, Thủ tướng yêu cầu thường xuyên gặp gỡ, trao đổi với doanh nghiệp để tìm lời giải cho vướng mắc. Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương, phải gặp gỡ doanh nghiệp thường xuyên, định kỳ hơn để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong ngành mình quản lý. Cùng với đó, phát huy vai trò Cổng Pháp luật quốc gia vừa được khai trương. Thủ tướng đề nghị phải giải quyết xong các yêu cầu, khó khăn, đề xuất của doanh nghiệp trong vòng 2 tuần, “được hay không được thì phải nói, giải quyết đến đâu thông báo đến đấy”.

Thứ sáu, với các đề xuất, nhất là những sáng kiến, những vấn đề cần có quản lý nhà nước, xây dựng pháp luật thì các bộ ngành, cơ quan lắng nghe, tiếp thu đầy đủ, nếu không tiếp thu phải giải trình.

Thứ bảy, các bộ, ngành liên quan thường xuyên rà soát các chính sách như chính sách tiền tệ, tài khóa, nguyên vật liệu, xây dựng…

Thủ tướng cũng mong muốn với doanh nghiệp, doanh nhân, hoạt động đúng luật, đề cao đạo đức kinh doanh, trách nhiệm công dân. Doanh nghiệp, doanh nhân không ngừng đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, quản trị thông minh, đặc biệt là chuyển giao công nghệ nguồn, công nghệ lõi, doanh nghiệp phải đi đầu, tiên phong, đi trước đón đầu trong lĩnh vực này để mang lại lợi ích quốc gia, dân tộc. Các doanh nghiệp tư nhân chia sẻ, giúp đỡ, hợp tác, kết nối chặt chẽ, hiệu quả hơn với nhau, với các doanh nghiệp FDI, với các doanh nghiệp nhà nước để tạo chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, chuỗi dịch vụ rộng hơn, mang tính cả nước và phạm vi toàn cầu.

Ngoài ra, các hộ kinh doanh phải trở thành doanh nghiệp, các doanh nghiệp nhỏ và vừa thành doanh nghiệp lớn, các doanh nghiệp lớn trở thành doanh nghiệp toàn cầu, đa quốc gia, có chuỗi cung ứng toàn cầu. Doanh nghiệp, doanh nhân tham gia vào quá trình bảo đảm tiến bộ, công bằng và an sinh xã hội, bảo đảm quyền tiếp cận bình đẳng về tất cả các lĩnh vực mà Đảng, Nhà nước quan tâm, đặc biệt là tiếp cận bình đẳng với hạ tầng, giáo dục, y tế, điện, mạng…, đặc biệt là tích cực tham gia xây dựng nhà ở xã hội và xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp, doanh nhân cùng Chính phủ, các bộ ngành dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước tham gia kiến tạo phát triển, góp ý xây dựng thể chế, phát triển hạ tầng, đào tạo nhân lực chất lượng cao, góp phần để xây dựng và bảo vệ đất nước theo hướng “ổn định bền vững, phát triển bền vững, tương lai bền vững”, Nhân dân ngày càng hạnh phúc, ấm no.

MỘNG TOÀN