Thể thao Việt Nam hoàn thành chỉ tiêu ASIAD nhưng có quá nhiều tiếc nuối !

Dù đạt chỉ tiêu huy chương vàng (HCV) ASIAD 19 nhưng thể thao Việt Nam (TTVN) lại thể hiện sự thụt lùi ở đấu trường châu lục.

Xạ thủ Phạm Quang Huy là vận động viên duy nhất của TTVN giành HCV ASIAD 19 ở nhóm môn Olympic.

Hụt hơi ngay với các nước trong khu vực

Hành trang của TTVN đến ASIAD 19 là ngôi đầu hai kỳ SEA Games 31 và 32, nhưng đúng như dự liệu, các nhà vô địch ở ASIAD 18 đã không bảo vệ thành công HCV, những cánh quân chủ lực được kỳ vọng chưa thu về thành tích tốt. Kết thúc ASIAD 19, TTVN có 3 HCV, 5 huy chương bạc và 19 huy chương đồng, hoàn thành mục tiêu từ 2-5 HCV. Đáng tiếc, cả bóng đá nam và nữ đều phải dừng bước ngay sau vòng bảng; Nguyễn Thị Thật môn xe đạp chỉ cán đích ở vị trí thứ 4; Trịnh Thu Vinh, Hà Minh Thành (bắn súng), Nguyễn Thị Tâm (boxing), Trương Thị Kim Tuyền (taekwondo) không đoạt huy chương…

Hay điền kinh Việt Nam sau 3 kỳ ASIAD liên tiếp 2010, 2014, 2018 đều có huy chương, lại rơi vào cảnh trắng tay ở Hàng Châu. Thất bại cho thấy các mũi nhọn dần tụt phong độ sau thời gian dài cày ải, trong khi tài năng trẻ triển vọng xuất hiện quá ít. Nhớ 5 năm trước, ở ASIAD 18, TTVN giành được 5 HCV môn điền kinh, rowing và pencak silat, hạng 16 chung cuộc thì lần này chỉ mang về 3 HCV ở môn bắn súng, karate, cầu mây, xếp vị trí 21/45 quốc gia.

Sự tiếc nuối còn đến từ việc giữa lúc TTVN đang chật vật, các quốc gia lớn khác ở Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore lại thể hiện sức mạnh, tỏ ra khá chững chạc, phong độ và thành tích ổn định. TTVN có dấu hiệu hụt hơi, bị các đối thủ láng giềng bỏ xa trên tổng sắp, xếp hạng 6 ở khu vực Đông Nam Á. Vị trí này rõ ràng không tương xứng với tiềm năng mà TTVN đang có, chưa đáp ứng được mong đợi của người hâm mộ. Tất cả các quốc gia Đông Nam Á dù xếp sau Việt Nam ở SEA Games nhưng họ giành nhiều hơn số lượng lẫn chất lượng HCV ở ASIAD 19. Thành tích này đều nằm trong kế hoạch, đi đúng và hiệu quả, tức là họ có sự đầu tư bài bản, trọng điểm để luôn tự tin tranh tài ở sân chơi lớn.

TTVN vẫn loay hoay chưa thể giải được bài toán làm sao vượt hơn 5 tấm HCV ở đấu trường này. Những gì đã diễn ra tại ASIAD 19, cho thấy khoảng cách trình độ của TTVN và châu lục khá xa, muốn vươn ra biển lớn hay biến giấc mơ Olympic thành hiện thực lại còn nhiều việc cần làm.

Nhìn thẳng vào thất bại

ASIAD 19 là kỳ Á vận hội không thành công của TTVN, đem đến bài học lớn cho tất cả vận động viên trong những lần tiếp theo ra đấu trường châu lục. Đối thủ rất mạnh, từng ngày hoàn thiện hơn cả về kinh nghiệm, kỹ năng lẫn thể chất, dần vươn lên ngang tầm với những thế lực hàng đầu thế giới. Để hoàn thành mục tiêu thành tích, TTVN cần thể hiện quyết tâm cao, học cách vượt qua thử thách, nỗ lực thi đấu và có những con người tốt nhất giúp hiện thực được cơ hội giành HCV.

Cá nhân cần hội tụ 4 yếu tố quyết định thành bại khi thi đấu gồm khả năng vốn có, điểm rơi phong độ, kinh nghiệm và động lực tranh tài. Chất và lượng TTVN đang có những điều cần nhìn nhận sau ASIAD 19, dù đã hoàn thành chỉ tiêu nhưng kết quả này lại khiến nhiều người lo hơn là vui. TTVN phải có sự đột phá mạnh mẽ trong khâu tìm kiếm, đào tạo vận động viên trẻ, hướng tới đầu tư chuyên nghiệp giúp họ đạt tới tầm châu lục, thế giới. Chỉ như vậy mới có thể cạnh tranh được huy chương…

Đến lúc TTVN cần đánh giá toàn diện và đưa ra giải pháp quyết liệt cho tương lai. Muốn thể thao phát triển, cần quan tâm một cách nghiêm túc từ thể thao học đường, tận dụng tốt xã hội hóa để có nguồn lực đầu tư, định hướng các môn trọng điểm. Tuy vấn đề không hề mới nhưng để giải quyết lại rất khó, TTVN cần chấp nhận đập đi xây lại, các cơn đau đột ngột về thành tích, quyết tâm làm mới sau giai đoạn gặt hái thành công. Sức mạnh thường đến điểm giới hạn và sẽ đi thụt lùi nếu không cải tổ toàn diện.

Muốn hướng đến các sân chơi tầm cỡ như ASIAD hay Olympic, tất cả phải có một kế hoạch, lộ trình phát triển bài bản, đồng bộ từ cấp thấp nhất. Việc đầu tư dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm khiến thành tích của TTVN tại ASIAD không bền vững. Hãy đặt trọng tâm vào ASIAD như cầu nối giữa SEA Games và Olympic để thay đổi, tránh việc TTVN vẫn cứ “chơi vơi” trong guồng quay tìm kiếm hy vọng vàng, với áp lực nặng nề.

HỒNG NHUNG tổng hợp