Cần chiến lược nâng tầm điền kinh Việt Nam

Bận rộn tham dự nhiều sân chơi lớn trong năm 2023 như SEA Games, ASIAD, nhưng thành tích điền kinh Việt Nam lại không được như kỳ vọng.

Điền kinh Việt Nam cần có định hướng phù hợp để tìm lại vị thế.

Mong manh vé dự Olympic

Năm 2024, mục tiêu của điền kinh Việt Nam là tranh được vé chính thức dự Olympic, nhưng đến nay vẫn chưa có gương mặt nào cầm chắc suất đến Pháp. Nếu không có trường hợp đột phá về thành tích, nhiều khả năng bộ môn phải trông đợi vào vé đặc cách của Liên đoàn điền kinh thế giới. Điền kinh Việt Nam từng giành suất chính thức dự Olympic 2012 của Nguyễn Thị Thanh Phúc đi bộ 20km nữ, Dương Thị Việt Anh nhảy cao nữ; năm 2016 Nguyễn Thành Ngưng, nội dung đi bộ 20km nam, Nguyễn Thị Huyền 400m và 400m rào nữ. Tất cả đều vượt chuẩn Olympic trong những giải quốc tế đã thi đấu trước đó. Lần gần nhất, Quách Thị Lan dự Olympic 2020, với suất đặc cách.

Nội dung triển vọng của bộ môn điền kinh lúc này là tổ nội dung tiếp sức 4x400m nữ. Ban huấn luyện lên chương trình tập luyện kỹ lưỡng nhất khi thuê chuyên gia người Ukraine tới làm việc. Nếu đội tiếp sức 4x400m nữ của Việt Nam đứng trong nhóm 16 đội có thứ hạng cao nhất của điền kinh thế giới cùng chỉ số chuyên môn đáp ứng quy định, việc nhận suất chính thức dự Olympic 2024 sẽ thành hiện thực.

Việc xét chọn trao suất ở môn điền kinh không phải dựa trên thành tích của vận động viên tại giải đấu do Liên đoàn điền kinh thế giới tổ chức mà còn căn cứ vào thông số chuyên môn theo chuẩn đã được công bố, cao hơn đáng kể thành tích huy chương vàng Giải vô địch châu Á hay ASIAD ở hầu hết các nội dung. Nội dung cá nhân, tính chuẩn từ ngày 1-7-2023 đến 30-6-2024. Nội dung 10.000m, hỗn hợp, đi bộ, tiếp sức, thời gian tính thành tích để xét chuẩn Olympic từ ngày 31-12-2022 tới hết 30-6-2024. Riêng nội dung marathon được tính chuẩn theo các giải quốc tế diễn ra từ ngày 1-11-2022 đến 30-4-2024.

Nỗi lo lực lượng kế thừa

Sau 3 kỳ SEA Games liên tiếp môn điền kinh giành ngôi nhất toàn đoàn, ở SEA Games 32 vị trí này đã bị Thái Lan lấy lại. Hay việc trắng huy chương ở ASIAD 19 khiến ngành chuyên môn cần có những tính toán tìm hướng phát triển, đầu tư phù hợp hơn. Năm qua, điền kinh Việt Nam cho thấy rõ lực lượng vận động viên đội tuyển quốc gia của một số nhóm, tổ nội dung trọng điểm có dấu hiệu chững lại về thành tích, khó tiến xa hơn ở các sân chơi quốc tế lớn trong thời gian tới. Các tuyển thủ lớn tuổi bắt đầu rời đội tuyển quốc gia khi đã qua phong độ đỉnh cao còn lứa kế cận chưa có nhiều gương mặt nổi bật và cần thời gian tích lũy kinh nghiệm. Một vài tiềm năng trẻ thể hiện dấu hiệu tích cực về sự trưởng thành chuyên môn nhưng vẫn còn khoảng cách khá xa với thành tích giành huy chương tại đấu trường lớn.

Các nhà quản lý và ban huấn luyện điền kinh Việt Nam đã nhận ra rõ sự sa sút và khoảng trống về nhân sự. Nếu không chuẩn bị ngay từ bây giờ, với các giải pháp đột phá, môn thể thao vốn là thế mạnh của Việt Nam sẽ bị những đội tuyển điền kinh khác trong khu vực Đông Nam Á bỏ lại phía sau. Tài năng kế thừa chưa nhiều, điền kinh Việt Nam ít tham gia tập huấn dài hạn ở nước ngoài, khiến vận động viên khó trưởng thành, không được tích lũy thêm nền tảng thể lực, sức mạnh để duy trì thành tích. Cần tính đến phương án đào tạo ra nhiều vận động viên có thể tranh chấp huy chương vàng tại đấu trường SEA Games, ASIAD và xa hơn là giành vé trực tiếp tham dự Olympic. Điều cần là điền kinh Việt Nam phải đầu tư mạnh tay để vận động viên trẻ có cơ hội cọ xát, mau chóng ổn định, tiến bộ về chuyên môn.

Điền kinh Việt Nam từng sở hữu thế hệ vận động viên đồng đều ở nhiều nội dung, nền tảng tốt nhưng sau đó lại trở nên rời rạc, chủ quan, thành tích chỉ mang dấu ấn của một vài cá nhân riêng lẻ. Thi đấu châu lục, thế giới thì phải chọn thế mạnh có khả năng nhất, rèn cho giỏi, chứ dàn trải thể lực sẽ bị bào mòn. Đó là bài học cần được lưu tâm, đừng chỉ nhìn vào số lượng huy chương vàng SEA Games rồi đánh giá ngang ngửa thành tích có thể chinh phục ASIAD hay Olympic.

Đã đến lúc các nhà quản lý bắt buộc phải tìm hướng đi, chiến lược mới, tạo nên những bước đột phá nhằm duy trì vị thế của điền kinh Việt Nam ở đấu trường quốc tế.

HỒNG NHUNG tổng hợp