Báo cáo kinh tế thường niên ĐBSCL 2024: Huy động đầu tư cho phát triển bền vững

(HG) - Sáng ngày 27-3, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), phối hợp với Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright (FSPPM) đã công bố Báo cáo Kinh tế Thường niên đồng bằng sông Cửu Long 2024, với chủ đề trọng tâm: Huy động đầu tư cho phát triển bền vững. Tham dự có lãnh đạo các cơ quan Trung ương, lãnh đạo chính quyền địa phương của các tỉnh, thành ĐBSCL, Thành phố Hồ Chí Minh; các doanh nghiệp FDI và các tổ chức quốc tế tại Việt Nam cùng chuyên gia, doanh nghiệp trong nước. Về phía tỉnh Hậu Giang, dự có ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.

Quang cảnh lễ công bố Báo cáo kinh tế thường niên 2024.

Báo cáo nhấn mạnh rằng thiếu hụt đầu tư đã trở thành một trong những nguyên nhân cốt lõi dẫn đến “vòng xoáy đi xuống” của nền kinh tế ĐBSCL trong nhiều năm qua. Dù là vùng sản xuất nông nghiệp và xuất khẩu chủ lực, đóng góp hơn 50% vào thặng dư thương mại của Việt Nam, ĐBSCL lại có tỷ lệ vốn đầu tư rất thấp. Cụ thể là, tính theo bình quân đầu người, so sánh trong 6 vùng kinh tế - xã hội của Việt Nam, ĐBSCL đứng thứ 3 về vốn ODA, thứ 4 về đầu tư công, thứ 5 về FDI và thứ 6 về đầu tư tư nhân trong nước. Hệ quả là cơ sở hạ tầng yếu kém, cơ hội việc làm suy giảm, năng suất lao động trì trệ và sức cạnh tranh suy yếu.

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phát biểu khai mạc.

Trong giai đoạn 2021-2023, tổng vốn đầu tư toàn xã hội ở ĐBSCL chỉ chiếm 11,2% của cả nước, giảm từ mức 13,2% trong giai đoạn 2011-2016, thấp hơn tỷ lệ đóng góp của ĐBSCL vào GDP cả nước. Đầu tư tư nhân, động lực tăng trưởng quan trọng nhất cũng tăng trưởng chậm. Hệ quả là trong 10 năm qua, tỷ trọng vốn đầu tư tư nhân vào ĐBSCL giảm từ 14,9% của cả nước xuống chỉ còn 12,4%. Đáng chú ý, thu hút FDI vào ĐBSCL trong năm 2023 chỉ chiếm 2% tổng vốn FDI cả nước, phần lớn tập trung ở tỉnh Long An, trong khi các tỉnh còn lại gần như vắng bóng nhà đầu tư nước ngoài.

TS Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright đồng chủ biên, Trưởng nhóm nghiên cứu chia sẻ tại buổi công bố.

Báo cáo đề xuất bốn nhóm giải pháp then chốt nhằm tháo gỡ nút thắt đầu tư và thúc đẩy phát triển bền vững cho ĐBSCL, trong đó các chính sách cần tập trung vào xác định chính xác ưu tiên đầu tư, nâng cao hiệu quả đầu tư; mở rộng nguồn lực tài chính từ cả khu vực công và tư nhân, trong đó đầu tư công hiệu lực và hiệu quả là điều kiện then chốt để thu hút đầu tư tư nhân vào ĐBSCL.

Ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, phát biểu tại buổi lễ công bố.

Ngoài ra, báo cáo nhấn mạnh rằng, để đảo ngược xu hướng suy giảm kinh tế, ĐBSCL cần một chiến lược huy động nguồn lực đầu tư toàn diện và dài hạn, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, chính quyền địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Chỉ khi thu hút được dòng vốn đầu tư bền vững, khu vực này mới có thể tận dụng được tiềm năng kinh tế to lớn của mình, nâng cao năng suất lao động và đảm bảo sinh kế bền vững cho 18 triệu người dân đồng bằng.

Ban tổ chức trao hoa và biểu trưng cho Ban nghiên cứu.

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) khẳng định, báo cáo này góp phần thực hiện Nghị quyết 57/NQ-CP ngày 21-4-2022 của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện thể chế vùng kinh tế xã hội, trong đó Chính phủ giao nhiệm vụ cho VCCI chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan đánh giá độc lập và có báo cáo định kỳ về tính tổng thể trong phát triển kinh tế - xã hội các vùng. Đến nay qua 4 năm thực hiện, kết quả nghiên cứu của báo cáo đã được VCCI báo cáo tới các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành… và đều được đánh giá cao, trở thành tài liệu hữu ích phục vụ cho việc lập quy hoạch và xây dựng chính sách.

Ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, trao đổi với tổ chức quốc tế bên lề lễ công bố.

Đồng thời, báo cáo cũng được các địa phương ĐBSCL đánh giá cao, xem như là nguồn thông tin quan trọng phục vụ cho điều hành kinh tế tại địa phương. Báo cáo được nhiều chuyên gia tại các viện, trường, các cơ quan, tổ chức quốc tế sử dụng và đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước lấy làm căn cứ quan trọng cho thực hiện các quyết định đầu tư vào vùng trong tương lai…

MỘNG TOÀN