Thực hiện tốt các giải pháp trong thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo và ứng phó hiệu quả hạn, mặn

(HG) - Cuối tuần qua, tại thành phố Cần Thơ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cùng một số bộ, ngành liên quan của Trung ương có buổi làm việc với lãnh đạo các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL và doanh nghiệp về tình hình sản xuất, thị trường tiêu thụ lúa gạo và phòng, chống hạn, mặn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà (đứng) yêu cầu các ngành, địa phương và doanh nghiệp cần thực hiện tốt các giải pháp trong thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo tại vùng ĐBSCL.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho biết, 2 tháng đầu năm nay, thương mại lúa gạo toàn cầu diễn biến phức tạp, nguồn cung thế giới tăng cao, nhu cầu nhập khẩu thấp khi các thị trường lớn đang thận trọng trong dự trữ và thu mua gạo, từ đó đã tác động đến xuất khẩu gạo của Việt Nam. Cụ thể, giá gạo xuất khẩu trung bình của Việt Nam từ trên 300 cho đến trên 500 USD/tấn, riêng năm 2024 đạt 627 USD/tấn. Còn trong nước, hiện là thời điểm vào đợt thu hoạch rộ vụ lúa Đông xuân 2024-2025 tại các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL nên có hiện tượng giá thu mua lúa của nông dân đang giảm so với cùng kỳ. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của tình hình xuất khẩu gạo.

Nông dân Hậu Giang đẩy mạnh thu hoạch lúa Đông xuân 2024-2025 trong điều kiện giá bán một số loại giống đang giảm.

Về tình trạng xâm nhập mặn tại các cửa sông vùng ĐBSCL từ đầu mùa khô đến nay đã xuất hiện ở mức cao, trong đó ranh mặn 4‰ đã xuất hiện tại các cửa sông Cửu Long từ 42-60km. Xâm nhập mặn đã ảnh hưởng đến việc lấy nước của  nhiều công trình thủy lợi cách biển từ 40-60km nhưng thời gian xuất hiện ngắn (từ 3-5 ngày triều cường). Tuy nhiên, trong tháng 1 và tháng 2 vừa qua, vùng ĐBSCL có xuất hiện mưa trái mùa và các địa phương còn chủ động vận hành hệ thống công trình thủy lợi tích trữ nước vào hệ thống kênh, mương trước khi nước mặn tăng cao; nhờ vậy xâm nhập mặn đã và sẽ không gây thiệt hại đến sản xuất nông nghiệp và cũng không ảnh hưởng lớn đến nguồn nước phục vụ dân sinh.

Các công trình ngăn mặn tại Hậu Giang đã và đang phát huy hiệu quả.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề nghị các bộ, ngành và địa phương tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ được giao theo mục tiêu là ổn định sản xuất, bảo vệ lợi ích của người nông dân và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành lúa gạo Việt Nam. Trong đó, để nâng cao năng lực quản lý và điều tiết thị trường, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề xuất xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành toàn diện. Hệ thống này sẽ tích hợp thông tin từ nhiều khâu như: sản xuất, khoa học công nghệ, chế biến, bảo quản, thị trường và dự báo. Mục tiêu là cung cấp thông tin kịp thời và chính xác cho các bên liên quan từ nông dân đến doanh nghiệp và cơ quan quản lý; qua đây kịp thời đề xuất các giải pháp khi có vướng mắc xảy ra. Bên cạnh đó, đề nghị các cơ quan liên quan của Trung ương và địa phương thực hiện rà soát kỹ lưỡng các diện tích đất nông nghiệp, trong đó tập trung phát triển những vùng lúa có năng suất cao và khả năng thích ứng tốt với biến đổi khí hậu.

Về ứng phó xâm nhập mặn, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ NN&MT tiếp tục theo dõi diễn biến dòng chảy, diễn biến triều cường khu vực vùng ĐBSCL, từ đó tăng cường công tác dự báo khí tượng, thủy văn, nguồn nước, hạn hán, xâm nhập mặn để tổ chức các giải pháp ứng phó phù hợp. Đối với các địa phương, tiếp tục phát huy tính hiệu quả của các công trình ngăn mặn đã được đầu tư, đồng thời đẩy mạnh khuyến cáo người lấy và trữ nước ngọt trong hệ thống kênh mương, ao hồ, vùng trũng; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn, bảo đảm đáp ứng nhu cầu nước tối thiểu vào các thời kỳ nhạy cảm về nước của cây trồng, đặc biệt với cây ăn trái, cây trồng có giá trị kinh tế cao nhằm hạn chế thiệt hại do hạn, mặn gây ra.

HỮU PHƯỚC