Tìm giải pháp khắc phục tình trạng 70% lượng rơm rạ được tạo ra tại ĐBSCL còn đốt và vùi vào đồng ruộng

(HG) - Chiều ngày 13-7, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Hậu Giang, Cục Trồng trọt - Bộ NN&PTNT phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế (IRRI) và Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang tổ chức hội thảo “Tham vấn chính sách về quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp”; đồng thời công bố ban hành quy trình và sổ tay hướng dẫn quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp tại ĐBSCL. Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo cục, vụ, viện thuộc Bộ NN&PTNT, Viện IRRI, sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, cùng nhiều nhà khoa học, chuyên gia trong nước và quốc tế về lĩnh vực nông nghiệp. Đây là một trong những hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện về hội thảo và trình diễn đồng ruộng về quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp được Cục Trồng trọt tổ chức tại Hậu Giang từ ngày 13 đến 14-7.

Ông Cao Đức Phát, Chủ tịch Hội đồng quản trị IRRI, nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, chia sẻ tại hội thảo.

Cục Trồng trọt cho biết, trong tổng số khoảng 47 triệu tấn rơm rạ được tạo ra mỗi năm trên cả nước thì hiện chỉ có khoảng 20% được thu gom và sử dụng với mục đích làm nấm rơm, thức ăn chăn nuôi, đệm lót vận chuyển trái cây… Riêng tại vùng ĐBSCL, sản lượng lúa thu hoạch mỗi năm đạt khoảng 24 triệu tấn lúa, đồng thời tạo ra khoảng 26-27 triệu tấn rơm rạ. Trong tổng số lượng rơm rạ được tạo ra tại vùng ĐBSCL thì hiện có đến khoảng 70% là được người dân đốt trên đồng ruộng hoặc vùi vào đất. Việc đốt rơm rạ trên đồng ruộng đã gây mất chất dinh dưỡng có trong rơm rạ, đồng thời làm mất đa dạng sinh học và gây ô nhiễm môi trường; còn việc vùi rơm rạ vào đất ruộng sẽ gây tăng phát thải khí mê-tan và khí thải nhà kính.

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, đề xuất cần làm nhiều hơn, liên kết chặt chẽ hơn giữa chính sách, công nghệ và thực hành, nhân rộng áp dụng thực tiễn một cách đồng bộ trong quản lý rơm rạ tại ĐBSCL.

Từ thực trạng trên, tại hội thảo đã diễn ra 2 phiên thảo luận, gồm: “Định hướng chính sách cho quản lý rơm rạ phục vụ đề án phát triển bền vững một triệu héc-ta lúa chuyên canh chất lượng cao” và “Liên kết các tác nhân về nhà nước - doanh nghiệp - hợp tác xã hoặc nông dân - khoa học công nghệ trong quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp”. Thông qua các phiên thảo luận, nhiều đại biểu là ngành chức năng, nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp cho rằng, việc ngành chức năng nghiên cứu, đề xuất những chính sách hợp lý, cũng như ban hành quy trình, sổ tay hướng dẫn quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp tại ĐBSCL là rất cần thiết.

Ngành chức năng, nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp trao đổi, định hướng nhiều chính sách trong quản lý rơm rạ trong thời gian tới tại hội thảo.

Phát biểu tại hội thảo, ông Cao Đức Phát, Chủ tịch Hội đồng quản trị IRRI, nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, thông tin: Gần đây, IRRI đã phối hợp với Bộ NN&PTNT và các đối tác liên quan triển khai nhiều giải pháp công nghệ chuyển đổi lúa chất lượng cao và phát thải thấp cho Việt Nam; đồng thời tổ chức nhiều sự kiện trình diễn đồng ruộng về cơ giới hóa trong gieo sạ chính xác, cũng như chuyển giao các công nghệ và thiết bị hỗ trợ nông nghiệp tuần hoàn như: cơ giới hóa thu gom rơm khô và rơm ướt, sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm… Thông qua các hoạt động trên, IRRI thực hiện cam kết đồng hành và hỗ trợ Bộ NN&PTNT trong việc tham vấn và thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL”.

Đông đảo đại biểu trong nước và quốc tế tham dự hội thảo.

Cùng chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, cho biết: Thông qua hội thảo, chúng tôi thấy rằng nông nghiệp Việt Nam và ngành trồng trọt có nhiều cơ hội và cần làm nhiều hơn, liên kết chặt chẽ hơn giữa chính sách, công nghệ và thực hành, nhân rộng áp dụng thực tiễn một cách đồng bộ trong quản lý rơm rạ. Trước mắt, Bộ NN&PTNT ban hành sổ tay hướng dẫn quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn và phát thải thấp tại ĐBSCL, gồm: một số kỹ thuật mới nhưng đã có minh chứng áp dụng thực tiễn và khả thi về mặt kinh tế cần được nhân rộng để đóng góp tích cực vào chương trình phát triển bền vững một triệu héc-ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL trong thời gian tới.

Sau buổi hội thảo này, sáng ngày 14-7, dưới sự chủ trì của Bộ NN&PTNT, Cục Trồng trọt phối hợp Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang tổ chức buổi tham quan trình diễn thực tế trên đồng ruộng về công nghệ thu gom, xử lý và sử dụng rơm rạ bền vững; đồng thời trao đổi về công tác thu gom, xử lý và sử dụng rơm rạ bền vững.  

Tin, ảnh: HỮU PHƯỚC