Lên phương án ứng phó các tình huống dịch Covid-19 có thể xảy ra dịp cuối năm

Chưa đầy một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, đây là thời điểm diễn ra nhiều hoạt động, họp mặt người thân... nếu chủ quan, lơ là, nguy cơ lây lan dịch bệnh là điều khó tránh khỏi. Vậy ngành y tế tỉnh có những giải pháp, chuẩn bị gì để đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh và điều trị bệnh nhân Covid-19 đạt hiệu quả? Bác sĩ chuyên khoa II Trương Văn Khanh (ảnh), Phó Giám đốc Sở Y tế, Phó Chỉ huy Sở Chỉ huy phòng, chống dịch Covid-19, có trao đổi với Báo Hậu Giang vấn đề này.

Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về tình hình dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh hiện nay ?

- Tình hình dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, số trường hợp nhiễm mới Covid-19 vẫn ở mức cao. Bình quân mỗi ngày có khoảng 350 trường hợp và Hậu Giang chưa chạm đỉnh dịch. Bên cạnh đó, cảnh báo việc xuất hiện và xâm nhập của chủng biến thể mới Omicron (chưa có dữ liệu đánh giá mức độ nguy hiểm) là điều đáng lo ngại.

Tỷ lệ tử vong do Covid-19 của tỉnh vẫn đang ở mức thấp so với mặt bằng chung của khu vực và cả nước. Tuy nhiên, diễn biến trong thời gian gần đây đã có dấu hiệu gia tăng, đặc biệt là tỷ lệ bệnh nhân nặng, nguy kịch đang có dấu hiệu tăng cao ở “Tầng 3” (7,15%) cũng rất đáng lo, trong khi các cơ sở điều trị Covid-19 ở “Tầng 2” chưa được đầu tư hoàn chỉnh về hệ thống oxy lỏng, máy thở, thuốc kháng vi-rút, trình độ, năng lực về chuyên môn kỹ thuật, kinh nghiệm điều trị của cán bộ y tế; hệ thống y tế tư nhân chưa đóng góp nhiều trong công tác điều trị.

Từ ngày 1-1-2022, tỉnh triển khai đưa F0 không triệu chứng điều trị tại nhà, thời điểm này tỷ lệ bao phủ vắc-xin mũi 2 của tỉnh đạt trên 94%, đây là cách làm phù hợp nhằm giảm tải cho các bệnh viện dã chiến, khu điều trị. Bên cạnh đó, việc đưa F0 không triệu chứng về điều trị tại nhà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh mức độ nhẹ được chăm sóc toàn diện về thể chất, tinh thần, vật chất; nâng cao nhận thức, ý thức, thái độ và trách nhiệm của người dân về phòng, chống dịch Covid-19 đối với xã hội; giảm chi phí ngân sách nhà nước cho việc cách ly điều trị người nhiễm Covid-19 tại các cơ sở y tế, từng bước thích ứng, đảm bảo an toàn, hiệu quả phòng, chống dịch trong tình hình mới.

Với những nỗ lực điều trị bệnh nhân Covid-19, tỷ lệ tử vong do Covid-19 thấp hơn mặt bằng chung của cả khu vực và cả nước, xin ông cho biết rõ hơn về điều này ?

- Số liệu phân tích vào đầu tháng 1 này: Tỷ lệ tử vong do Covid-19 của tỉnh thấp hơn tỷ lệ bình quân chung của đồng bằng sông Cửu Long 2,96 lần và thấp hơn tỷ lệ tử vong chung của cả nước 3,65 lần. Hiện nay, số trường hợp nhiễm mới và tỷ lệ tử vong do Covid-19 của tỉnh đang thấp nhất so với 13 tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long. Theo số liệu báo cáo, tỷ lệ tử vong do Covid-19 của trẻ em chung của toàn quốc là 0,45%, còn tại Hậu Giang thời gian qua, một điều hết sức đáng mừng là không ghi nhận trường hợp tử vong ở trẻ em.

Độ tuổi trung bình tử vong là 68,26 tuổi, trong đó nhóm trên 50 tuổi chiếm tỷ lệ đa số, với 93,26%, có đến 85,39% bệnh nhân tử vong do Covid-19 là chưa tiêm chủng hoặc tiêm chủng chưa đủ liều. Số bệnh nhân này nằm trong nhóm các bệnh nhân lớn tuổi, có nhiều bệnh lý nền. Đây là hệ quả tất yếu dẫn đến tử vong do thời gian qua đã không đồng ý tiêm hoặc hoãn tiêm vì nhiều lý do khác nhau (trong đó có cả nguyên nhân chủ quan). Những bệnh nhân này nằm trong nhóm nguy cơ rất cao, diễn biến suy hô hấp rất nhanh dẫn đến tình trạng nguy kịch và các biện pháp cấp cứu không hiệu quả. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm đáng sợ của Covid-19.

Riêng công tác tiêm vắc-xin phòng Covid-19, đã và đang được ngành y tế tỉnh triển khai như thế nào ?

- Theo phân tích của chúng tôi, hơn 85% số bệnh nhân tử vong do Covid-19 tại tỉnh chưa tiêm chủng hoặc tiêm chủng chưa đủ liều. Vì vậy, để đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch trong thời gian tới, cần phải rà soát và tiêm vét cho người dân, trừ những trường hợp chống chỉ định.

Hiện nay, tỷ lệ tiêm chủng vắc-xin phòng Covid-19 trên địa bàn tỉnh đang thực hiện tiến độ khá tốt. Tính đến cuối ngày 12-1-2022, độ tuổi từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi, đã tiêm được 144.468 liều, đạt tỷ lệ 104,14%. Độ tuổi từ 18 tuổi trở lên, đã tiêm được hơn 1,03 triệu liều, đạt tỷ lệ  99,02%. Tổng số người được tiêm vắc-xin đạt tỷ lệ 99,62% trên tổng dân số tỉnh từ 12 tuổi trở lên.

Ngoài ra, tỉnh đang triển khai tiêm vắc-xin mũi 3 phòng Covid-19 cho người đã tiêm đủ liều vắc-xin cơ bản, đến cuối ngày 12-1-2022 đã tiêm được 88.586 liều.

Với tiến độ tiêm chủng như hiện nay, tỷ lệ bao phủ vắc-xin phòng Covid-19 của tỉnh đã đảm bảo đạt miễn dịch cộng đồng. Bên cạnh đó việc tiêm bổ sung mũi 3 và tiêm chủng cho trẻ em từ 5-11 tuổi trong năm 2022, hy vọng rằng tỷ lệ mắc mới, tỷ lệ bệnh nặng và tử vong sẽ giảm trong thời gian tới là có thể khẳng định (nếu không có tình huống đột biến ngoài dự báo).           

Bệnh nhân Covid-19 đang được điều trị tại Trung tâm ICU tỉnh  (Bệnh viện Phổi tỉnh).

Dự báo cuối năm, dịch bệnh sẽ còn diễn biến phức tạp, ngành y tế tỉnh có những chuẩn bị gì để chăm sóc, điều trị tốt nhất cho bệnh nhân Covid-19, thưa ông ?

- Tăng cường hơn nữa các biện pháp nhằm quản lý, điều trị tốt các bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là cao huyết áp và đái tháo đường ở tuyến y tế cơ sở. Tiếp tục hoàn thành việc tiêm vét nhóm nguy cơ, ưu tiên đưa nhóm người trên 50 tuổi có bệnh nền vào kế hoạch tiêm chủng vắc-xin bổ sung mũi 3 trong năm 2022 ngay sau nhóm lực lượng tuyến đầu chống dịch. Thay đổi phương án phòng, chống dịch sau khi nghiên cứu mô hình chống dịch của một số địa phương trên cả nước, đảm bảo chuẩn bị tốt nhất cho tình huống xấu nhất có thể xảy ra, cụ thể như:

Bổ sung phương án mở rộng quy mô điều trị bệnh nhân Covid-19 cho sản phụ và trẻ em tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh lên quy mô 100 giường (bao gồm 40 giường ICU). Nghiên cứu có thể đầu tư thêm khu lọc thận định kỳ (cho bệnh nhân suy thận mãn) và lọc máu liên tục đối với các bệnh nhân rất nặng (không thể chuyển tuyến) tại Khu nhà 3 tầng Bệnh viện Đa khoa tỉnh đối với các bệnh nhân Covid-19 (khi cần). Bổ sung phương án chuyển trạng thái thành bệnh viện đa tầng ở các bệnh viện dã chiến “Tầng 2” hiện tại: huyện Châu Thành, Châu Thành A và Phụng Hiệp; trong đó mỗi bệnh viện phải đảm bảo có từ 25-30 giường ICU để hạn chế chuyển về “Tầng 3” (Trung tâm ICU tỉnh). Bên cạnh đó, cho phép ghép các khu điều trị F0 “Tầng 1” tại tuyến huyện vào chung bệnh viện dã chiến trở thành bệnh viện đa tầng và tăng quy mô giường bệnh (để dễ dàng điều phối và hỗ trợ). Khi có bệnh nhân nặng sẽ hội chẩn trực tuyến với Trung tâm ICU tỉnh để được hỗ trợ trong chẩn đoán, điều trị và xử lý kịp thời. Kêu gọi sự đồng thuận, hợp tác của các bệnh viện tư nhân trong công tác phòng chống dịch: mỗi bệnh viện có phương án thành lập riêng khu điều trị bệnh nhân Covid-19 (tối thiểu 50 giường, trong đó có khoảng 10 giường ICU).

Bên cạnh đó, tranh thủ nguồn vận động các nhà tài trợ, mua sắm thêm các máy thở HFNC, máy thở chức năng cao bổ sung hoàn chỉnh cho các tầng điều trị. Tập trung nguồn lực, phân công, điều phối phù hợp nhằm duy trì lực lượng phục vụ các tầng điều trị, đặc biệt là tại ICU. Bên cạnh đó, tranh thủ nguồn nhân lực hỗ trợ từ các bệnh viện tuyến trên để đào tạo tại chỗ, nâng cao trình độ và kỹ năng chuyên môn cho cán bộ y tế; chú trọng việc đào tạo theo ê kíp cấp cứu (1 bác sĩ, 2 điều dưỡng) để sẵn sàng luân phiên hỗ trợ cho các tầng điều trị khi có nhu cầu. Đề xuất Bộ Y tế nhanh chóng bổ sung nguồn thuốc kháng vi-rút (Remdesivir) để điều trị bệnh nhân nặng, thuốc kháng vi-rút dạng uống (Molnuparivir) để hỗ trợ điều trị F0 tại nhà.

Xin cảm ơn ông !

NHẬT MINH thực hiện