Phải xác định đúng nguy cơ từng người từ các tỉnh, thành trở về địa phương

Sau khi áp dụng Nghị quyết số 128 của Chính phủ, một số tỉnh, thành phố cho biết: Khó xác định cấp độ dịch tại nơi ở của người dân trước khi về địa phương. Thực tế cho thấy: Xác định được cấp độ dịch là một chuyện, quan trọng là phải xác định chính xác nguy cơ từng người đi vào hoặc trở về tỉnh mới là quan trọng.

Khai báo y tế đúng sự thật và test nhanh SARS-CoV-2 tại trạm y tế giúp hạn chế nguy cơ phát sinh dịch tại cộng đồng từ người ngoài tỉnh về.

Cùng cấp độ dịch, nhưng nguy cơ lây nhiễm khác nhau

Việc thực hiện Nghị quyết số 128 của Chính phủ Quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” và Quyết định số 4800 Hướng dẫn tạm thời về chuyên môn y tế thực hiện Nghị quyết số 128 của Bộ Y tế đã nới lỏng nhiều biện pháp kiểm soát, cho phép người dân lưu thông giữa các địa phương, đặc biệt là những nơi có cùng cấp độ dịch 1, 2. Do đó, những ngày qua, lượng lớn người di chuyển giữa các tỉnh, thành phố là rất lớn. Trong đó, có một số người về từ nơi nguy cơ cao, làm phát sinh dịch trong cộng đồng, đã trở thành nỗi lo lớn của nhiều địa phương. Vì vậy, việc xác định đúng cấp độ dịch tại nơi ở của người dân trước khi về địa phương là một điều rất quan trọng để áp dụng biện pháp kiểm soát, quản lý phù hợp, hạn chế tối đa nguy cơ dịch bệnh trong cộng đồng.

Trong những ngày đầu thực hiện Nghị quyết số 128 của Chính phủ, nhiều tỉnh, thành phố khá băn khoăn, lo lắng trong việc xác định đúng nguy cơ dựa trên cấp độ dịch tại nơi ở của người dân trước khi về địa phương. Trong cuộc họp với Chính phủ mới đây, lãnh đạo tỉnh Bình Định cho rằng: “Các địa phương có thể cùng cấp độ với nhau, nhưng thực tế mức độ nguy cơ và khả năng lây nhiễm lại khác nhau, nên nếu ứng xử như nhau mà không có các biện pháp quản lý việc đi lại, xét nghiệm tầm soát, cách ly thì nguy cơ sẽ rất cao. Như Thành phố Hồ Chí Minh tuy có cấp độ 2, nhưng khi người dân về các tỉnh thì khả năng lây nhiễm lại rất cao, nếu không kiểm soát sẽ rất khó khăn cho địa phương”.

Trong khi đó, đại diện tỉnh Cà Mau cho biết: “Trên Cổng thông tin của Bộ Y tế, các tỉnh, thành chỉ thông tin mức độ nguy cơ đến cấp xã, phường, thị trấn, chưa đánh giá đến ấp. Do đó, chúng tôi gặp khó khăn trong việc xác định các trường hợp khai báo y tế, không biết là người đó có trở về từ vùng có dịch hay không”. Đặc biệt là với những trường hợp di chuyển nhiều nơi, qua nhiều địa bàn, có tiếp xúc với nhiều người, thì việc xác định đúng nơi cư trú của họ chỉ mang ý nghĩa tương đối. Nếu họ khai báo y tế không đúng sự thật, thì rất khó để phát hiện và xử lý kịp thời.

Nếu không xác định đúng nguy cơ, không biết chính xác cấp độ dịch tại nơi ở của người dân trước khi về địa phương, thì sẽ áp dụng hình thức xét nghiệm, cách ly không phù hợp. Đặc biệt là những trường họp đến từ vùng có nguy cơ cao, nhưng lại không xác định đúng, dẫn đến việc áp dụng như người đến từ vùng nguy cơ thấp, không cần cách ly hay theo dõi sức khỏe tại nhà, sẽ dẫn đến những hậu quả rất nặng nề khi có thể phát sinh các ổ dịch trong cộng đồng.

Có xác định đúng nguy cơ, kiểm soát mới chặt chẽ

Qua hơn 2 tuần thực hiện Nghị quyết số 128 của Chính phủ, các trạm y tế cơ sở trên địa bàn tỉnh không còn gặp nhiều khó khăn trong việc xác định cấp độ dịch tại nơi ở của người dân trước khi về địa phương như những ngày đầu. Dựa trên Tổng hợp đánh giá cấp độ dịch tại địa phương theo Nghị quyết số 128 của Chính phủ và Quyết định số 4800 của Bộ Y tế, được công bố và cập nhật thường xuyên trên Cổng thông tin Bộ Y tế, tất cả mọi người có thể truy cập và xác định cấp độ dịch tại bất kỳ xã, phường, thị trấn nào trên cả nước.

Theo bà Đặng Thu Kiền, Trưởng Trạm Y tế phường I, thành phố Vị Thanh: “Những ngày trước, với một số tỉnh, thành phố chưa cập nhật thông tin cấp độ dịch đến cấp xã, phường, thị trấn, chúng tôi được lãnh đạo Sở Y tế hướng dẫn dựa trên số liều vắc-xin của người dân để áp dụng hình thức cách ly, theo dõi sức khỏe phù hợp. Sau khi các địa phương này cập nhật cấp độ dịch, thì việc xác định cấp độ dịch không gặp khó khăn gì nữa, chỉ hơi mất thời gian vì phải tra kỹ từng trường hợp”.

Vì vậy, muốn xác định rõ cấp độ dịch của từng địa phương, những người phụ trách khai báo y tế tại các trạm y tế cơ sở phải dựa vào Cổng thông tin Bộ Y tế, còn nếu dựa vào bản đồ cấp độ dịch theo cấp tỉnh, cấp huyện thì khó nắm bắt chính xác, chi tiết được. Việc xác định cấp độ dịch đến cấp xã được đánh giá là khá cụ thể. Còn trường hợp người dân từ vùng dịch cấp độ 4 về địa phương là khó có thể xảy ra. Vì nếu nơi đó đang có ổ dịch, thì việc đi lại của người dân sẽ bị hạn chế, không thể tự do di chuyển đến địa bàn khác được.

Xác định cấp độ dịch của từng địa phương không khó, nhưng để xác định đúng nguy cơ của từng người về địa phương thì lại khó hơn. Nhất là đối với những trường hợp khai báo không đúng sự thật. Để hạn chế, ngăn chặn điều này, các địa phương đã có nhiều biện pháp để nâng cao ý thức và sự tự giác của người dân. Bên cạnh công tác tuyên truyền của chính quyền địa phương, thì các trạm y tế cơ sở cũng có những cách thức riêng. Ông Nguyễn Văn Thiền, Trưởng Trạm Y tế xã Hòa An, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Tại nơi khai báo của trạm có treo bảng về những hình thức xử phạt nếu khai báo không đúng sự thật để cảnh báo người dân. Khi cho người dân khai báo y tế, chúng tôi hướng dẫn kỹ người dân phải khai báo trung thực. Trước đây, có một vài trường hợp khai không trung thực, chúng tôi mời công an xã làm việc để người dân hiểu. Từ đó, người dân có ý thức hơn, ít có tình trạng khai báo sai”.

Những ngày gần đây, bình quân có khoảng 600-800 người trở về Hậu Giang mỗi ngày, tăng so với trước. Còn từ đầu tháng 10 đến nay là khoảng 20.000 người. Trong số này đã có hơn 500 người nhiễm Covid-19.

Trước một số ổ dịch cộng đồng phát sinh do người dân ngoài tỉnh về, không thực hiện nghiêm việc khai báo y tế và các biện pháp cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà, ông Nghiêm Xuân Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh, yêu cầu công tác kiểm soát các trường hợp này phải chặt chẽ hơn nữa. Đối với tất cả người từ ngoài tỉnh về, phải tiến hành test nhanh SARS-CoV-2 để sàng lọc. Khuyến khích người từ ngoài tỉnh về ký cam kết tự nguyện thực hiện các quy định phòng, chống dịch hiệu quả cho bản thân, gia đình và xã hội. Với những trường hợp có nguy cơ mà không cách ly tập trung, phải tăng cường giám sát, xét nghiệm để chặn trước các nguồn lây. Cấp ủy, chính quyền các cấp, tổ Covid cộng đồng tăng cường lực lượng kiểm tra, quản lý chặt chẽ, không bỏ sót các trường hợp về từ vùng dịch và cách ly tại nhà. Từ đó, ngăn chặn các nguồn lây nhiễm để bảo vệ sức khỏe và cuộc sống “bình thường mới” của người dân.

Bài, ảnh: ĐANG THƯ