TÌM HIỂU PHÁP LUẬT: Luật Trợ giúp pháp lý

Ngày 20-6-2017, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Trợ giúp pháp lý, đánh dấu mốc quan trọng trong việc hoàn thiện thể chế công tác trợ giúp pháp lý tới tất cả các nhóm đối tượng yếu thế trong xã hội có hoàn cảnh khó khăn về tài chính, không đủ khả năng chi trả thù lao dịch vụ pháp lý. Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 còn thể hiện rõ công tác đền ơn đáp nghĩa của Đảng và Nhà nước đối với những người có công với cách mạng và những người là người thân của họ và chính sách đối với những người dưới 18 tuổi bị buộc tội phù hợp với Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Đây là một trong những Luật về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được quy định cụ thể trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 có hiệu lực từ ngày 1-1-2018.

Nhằm giúp cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân có nhu cầu tìm hiểu, Sở Tư pháp - Cơ quan Thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh giới thiệu một số nội dung cơ bản của luật dưới dạng hỏi - đáp sau:

Hỏi: Trợ giúp pháp lý là gì ?

Trả lời: Điều 2 Luật Trợ giúp pháp lý quy định:

Trợ giúp pháp lý là việc cung cấp dịch vụ pháp lý là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được trợ giúp trong vụ việc trợ giúp pháp lý theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật.

Hỏi: Người được trợ giúp pháp lý gồm những người nào ?

Trả lời: Theo Điều 7, Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 quy định người thuộc diện trợ giúp pháp lý:

1. Người có công với cách mạng.

2. Người thuộc hộ nghèo.

3. Trẻ em.

4. Người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

5. Người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.

6. Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo.

7. Người thuộc một trong các trường hợp sau đây có khó khăn về tài chính:

a) Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ;

b) Người nhiễm chất độc da cam;

c) Người cao tuổi;

d) Người khuyết tật;

đ) Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự;

e) Nạn nhân trong hành vụ việc bạo lực gia đình;

g) Nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người;

h) Người nhiễm HIV;

* Quy định điều kiện khó khăn về tài chính của người được trợ giúp pháp lý là người thuộc hộ cận nghèo hoặc là người đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng theo quy định của pháp luật.

Hỏi: Người được trợ giúp pháp lý có quyền như thế nào ?

Trả lời: Điều 8 của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017, người được trợ giúp pháp lý có các quyền:

1. Được trợ giúp pháp lý mà không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác.

2. Tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu trợ giúp pháp lý.

3. Được thông tin về quyền được trợ giúp pháp lý, trình tự, thủ tục trợ giúp pháp lý khi đến tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và các cơ quan nhà nước có liên quan.

4. Yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc trợ giúp pháp lý.

5. Lựa chọn một tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và người thực hiện trợ giúp pháp lý tại địa phương trong danh sách được công bố; yêu cầu thay đổi người thực hiện trợ giúp pháp lý khi người đó thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 25 của Luật Trợ giúp pháp lý.

6. Thay đổi, rút yêu cầu trợ giúp pháp lý.

7. Được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

8. Khiếu nại, tố cáo về trợ giúp pháp lý theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý và quy định khác của pháp luật có liên quan.

(Còn tiếp)