Tháo “nút thắt” dự án giao thông trọng điểm

Bài 3: Quyết liệt triển khai các giải pháp

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã quán triệt 6 yêu cầu trong quá trình triển khai các dự án, đồng thời chỉ đạo nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các dự án giao thông trọng điểm đang được các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện.

Các bộ, ngành tăng cường phối hợp đẩy nhanh tiến độ các dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 1 và 12 dự án thành phần giai đoạn 2 vừa khởi công.

Quyết liệt từ giai đoạn đầu

Năm 2023 là năm bản lề quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, chương trình phát triển kinh tế - xã hội 2021-2025, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Do vậy hơn lúc nào hết, ngành Giao thông Vận tải xác định phải phát huy vai trò, truyền thống đi trước mở đường, vượt nắng, thắng mưa, đoàn kết, chủ động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn thách thức, nỗ lực quyết tâm hoàn thành kế hoạch năm 2023. Tạo tiền đề đến năm 2025, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ của ngành, trong đó có dự án Đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025, đảm bảo tiến độ, chất lượng, hiệu quả, gắn với công tác giải ngân vốn đầu tư công, thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, các địa phương đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, thực hiện giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2 cơ bản đáp ứng yêu cầu khởi công, nhiều địa phương đã bàn giao mặt bằng vượt yêu cầu. Bộ Giao thông Vận tải đã hoàn thành các thủ tục đầu tư để khởi công đồng loạt 12 dự án thành phần giai đoạn 2 vào ngày 1-1-2023, đến nay đã ký hợp đồng toàn bộ các gói thầu để tổ chức thi công đồng loạt theo đúng Nghị quyết của Chính phủ. Vào cuối năm 2022 đã đưa vào khai thác đoạn Cam Lộ - La Sơn, thông xe kỹ thuật đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây, đã khởi công dự án nhà ga hành khách T3 và tuyến đường kết nối Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất…

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ, điều kiện thời tiết hiện đang rất thuận lợi để triển khai thi công xây dựng. Tuy nhiên, tiến độ một số dự án còn chậm so với kế hoạch đề ra. Vì vậy, trong thời gian tới Bộ Giao thông Vận tải đề nghị các bộ, ngành phối hợp các địa phương cần quyết liệt tập trung tháo gỡ các vướng mắc bảo đảm tiến độ yêu cầu theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt tháo gỡ về vật liệu xây dựng cho các dự án. Đồng thời, các tỉnh cũng cần đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phối hợp với các chủ đầu tư, ưu tiên triển khai trước các vị trí tiếp cận công trường, các đoạn tuyến phải xử lý nền đất yếu; đẩy nhanh các thủ tục cấp phép các mỏ vật liệu xây dựng, bãi đổ thải…

Bộ Giao thông Vận tải sẽ tăng cường đôn đốc các nhà thầu thi công quyết liệt ngay từ giai đoạn đầu dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2. Đồng thời, phối hợp và hướng dẫn các địa phương triển khai các công việc để khởi công các dự án cao tốc trục ngang trước ngày 30-6-2023. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm hoàn thiện các thủ tục phân bổ nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và nguồn vốn Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội cho các dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.

Hiện, danh mục dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải gồm 21 dự án lớn với khoảng 70 dự án thành phần. Được biết, sắp tới Chính phủ sẽ bổ sung thêm một số dự án cao tốc vào danh mục dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải để triển khai các kết nối đồng bộ trên cả nước theo trục dọc Bắc - Nam và trục ngang Đông - Tây, phấn đấu tới năm 2025 thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng, Lạng Sơn, Móng Cái xuống tới Cà Mau.

Bộ Giao thông Vận tải sẽ tăng cường đôn đốc các nhà thầu thi công quyết liệt ngay từ giai đoạn đầu dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2.

Quán triệt 6 yêu cầu trong triển khai dự án

Ghi nhận công việc đã có nhiều tiến bộ sau phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hoan nghênh các địa phương đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong triển khai nhiệm vụ. Đặc biệt là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Hậu Giang, Cà Mau, Đồng Nai… cũng triển khai tích cực công tác giải phóng mặt bằng các dự án giao thông trọng điểm Quốc gia.

Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng Chính phủ cho rằng tiến độ tổng thể nhiều dự án còn chậm, nhiều mốc thời gian chưa hoàn thành đúng yêu cầu. Công tác lập, thẩm định, điều chỉnh chủ trương đầu tư, chuẩn bị đầu tư chất lượng chưa cao; khâu giải phóng mặt bằng ở một số địa phương còn chậm. Việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật còn có khó khăn, chưa đồng bộ, hỗ trợ người dân có chỗ chưa thỏa đáng, năng lực của nhiều ban quản lý dự án còn hạn chế, còn tình trạng chia nhỏ gói thầu…

Xác định khối lượng công việc trong thời gian tới là rất lớn, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan, đơn vị và nhất là Ban Chỉ đạo Quốc gia phải “quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả”, tạo khí thế thi đua cao nhất có thể trong thực hiện các dự án. Song song đó, phải tăng cường kiểm tra, đôn đốc, giám sát, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, khen thưởng, kỷ luật kịp thời, nghiêm minh.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo các bộ, cơ quan, ban, ngành và các đơn vị liên quan phải quán triệt 6 yêu cầu trong quá trình triển khai dự án: Đó là phải bảo đảm chất lượng; tiến độ; bảo đảm an toàn, kỹ thuật, mỹ thuật, môi trường, sinh thái; không được đội vốn bất hợp lý; chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người dân và doanh nghiệp theo quy định của pháp luật, hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Đối với các dự án chuẩn bị phê duyệt, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải, các địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục phê duyệt; chuẩn bị đầy đủ nguồn lực để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng theo đúng tiến độ tại các Nghị quyết của Chính phủ. Đối với nhóm dự án đã được phê duyệt, các địa phương khẩn trương giải phóng mặt bằng, bảo đảm từ nay đến ngày 30-6-2023, các công trình này phải được khởi công theo Nghị quyết của Chính phủ.

Các ban quản lý dự án, nhà thầu phải quyết liệt hơn nữa thực hiện “3 ca, 4 kíp” tranh thủ thời tiết thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ nhóm dự án đang thi công, trong đó có 3 dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây (dự kiến hoàn thành trước ngày 30-4-2023). Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành tăng cường phối hợp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát các địa phương và các ban quản lý dự án, thúc đẩy các dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 1 và 12 dự án thành phần giai đoạn 2 vừa khởi công.

Các địa phương xử lý dứt điểm tồn tại về giải phóng mặt bằng, di dời các công trình kỹ thuật trong phạm vi dự án; đẩy nhanh tiến độ các công trình giao thông trọng điểm trên địa bàn. Chủ động triển khai các thủ tục liên quan khai thác mỏ, vật liệu xây dựng, bãi đổ thải… Các đơn vị tư vấn thiết kế rà soát lại, bảo đảm các dự án cao tốc đúng chuẩn cao tốc, tốc độ tối thiểu 80 km/giờ, ít nhất có 4 làn xe, “không làm nửa vời” gây lãng phí và nguy hiểm cho các đối tượng tham gia giao thông.

Bài, ảnh: NGỌC ANH