Những mảng sáng trong bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội

Bài 3: Về ấp 100%

Thế mạnh của tỉnh Hậu Giang là nông nghiệp nhưng cũng là “yếu điểm” trong thực hiện chính sách bảo hiểm y tế hộ gia đình, bảo hiểm xã hội tư nguyện. Toàn tỉnh có khoảng 80% dân số khu vực nông thôn, trong đó số hộ có thu nhập giàu, khả giả còn hạn chế; chủ yếu là hộ có mức thu nhập trung bình, hộ cận nghèo và hộ nghèo. Nên khi biết được có một ấp vùng sâu, vùng xa, cuộc sống người dân còn nhiều khó khăn thuộc địa bàn Hậu Giang nhưng toàn bộ người dân ở đây đều mua bảo hiểm y tế, tôi đã đến đây ngay.

Ngày nay đường ô tô đã về tận trung tâm xã Trường Long A, huyện Châu Thành A. Từ trung tâm xã đi thêm 4km nữa theo Đường tỉnh 929, đến cây cầu Kinh Tế, rẽ trái và chạy thêm 2km nữa trên con đường bê tông 2m mới làm là về đến ấp Trường Thắng.

Trong ngôi nhà khang trang, sạch đẹp kiểu mái Thái rộng rãi, Bí thư kiêm Trưởng ấp Trường Thắng Nguyễn Văn Hùng đưa ra cuốn sổ theo dõi bảo hiểm y tế do ông tự thiết kế các mục, cột trên phần mềm Excel rồi in ra bản giấy gần 50 trang.

Trang đầu tiên cuốn sổ có các cột: mã hộ khẩu, thứ tự khẩu, ngày tháng năm sinh (nam, nữ), quan hệ với chủ hộ, tham gia (mã thẻ), thời gian sử dụng (từ ngày, đến ngày), đang tham gia, chưa tham gia, vắng địa phương (đi làm ăn xa), bỏ địa phương (lấy chồng nước ngoài), và cột ghi chú. Trang cuối cuốn sổ có các thông tin: Đến thời điểm 15/9/2019, tổng hộ 350; tổng khẩu 1.333, số khẩu vắng, bỏ địa phương, chết 366. Số khẩu còn ở địa phương 973. Số người chưa tham gia 47; đã tham gia 926. Tỷ lệ tham gia/hộ ở địa phương 95,17%.

"Bốn bảy người chưa tham gia là do hết hạn chưa mua lại. Cũng vì nhiều việc nên tôi chưa gặp họ kịp thời. Nhưng từ nay đến cuối năm, tôi vận động chắc chắn họ sẽ mua, vì những người mua rồi họ sẽ tiếp tục mua lại, vì họ đã biết được quyền lợi khi tham gia bảo hiểm y tế "- ông Nguyễn Văn Hùng nói.

Toàn bộ cư dân ấp Trường Thắng ở cặp hai bên con kênh Kinh Tế dài khoảng 2,5 km. Ấp Trường Thắng hình thành với việc chính quyền đưa dân về đây xây dựng vùng kinh tế mới sau những năm đất nước vừa giải phóng. Lúc đó, một hộ dân được Nhà nước cấp cho 0,2ha đất vườn, ruộng. Một thời gian dài, ấp Trường Thắng là vùng đất “khỉ ho cò gáy”, đặc biệt khó khăn.

Đường sá đi lại lúc đó vô cùng gian truân. Người dân đi thuyền, ghe là chính. Tới năm 2008, người dân trong ấp mới đóng góp và làm được hai con đường bằng bê tông cặp hai bên kênh, rộng 2m để đi lại thuận tiện hơn. Hôm nay tôi đến thì một bên vừa được Nhà nước đầu tư nâng cấp làm con đường bê tông còn sáng màu xi măng; bên còn lại vẫn con đường từ năm 2008 đã xuống cấp nghiêm trọng.

Có lẽ đi lên từ “xuất phát điểm” thấp như vậy, nên ấp Trường Thắng hiện nay vẫn là ấp có số hộ nghèo cao nhất xã Trường Long A với 16 hộ nghèo, 7 hộ cận nghèo. Toàn ấp có 45 hộ dân tộc thiểu số người Khmer, Hoa, Ê-đê, Chăm và 45 hộ tôn giáo Tin lành, Thiên Chúa, Hòa Hảo. Nghèo khó, “khỉ ho cò gáy” như thế nhưng vì sao từ chỉ vài chục phần trăm người dân tham gia bảo hiểm y tế, đến năm 2017 ấp Trường Thắng tăng lên hơn 60% và đến năm 2018 thì 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế?

“Càng nghèo càng phải mua bảo hiểm y tế. Người giàu, người khá giả họ bệnh lúc nào là có tiền chữa bệnh lúc đó. Mình nghèo, mình đâu có tiền sẵn đâu, nên phải “thủ” cái thẻ bảo hiểm y tế”. Đấy, gặp những hộ khó khăn, chú giải thích với họ như vậy, họ hiểu rồi mua bảo hiểm y tế - Bí thư kiêm Trưởng ấp Trường Thắng Nguyễn Văn Hùng cho biết.

Rồi ông Nguyễn Văn Hùng kể: Trong ấp có bà Kiều Thị Ái Trang cũng đã có tuổi, chưa có chồng và bệnh rề rề lại nuôi một đứa cháu mồ côi, nên khi vận động mua bảo hiểm y tế, bà Trang nói không có tiền mua. Đồng chí trưởng công an ấp nghe bà Trang nói thế thì hỗ trợ bà 500 ngàn đồng mua bảo hiểm y tế 6 tháng. Sau lần đó, bà Trang tự mua bảo hiểm y tế liên tục đến nay. Bây giờ bà Trang đi làm thuê bán quán được 100 ngàn đồng/ngày đều để dành một phần để mua bảo hiểm y tế.

Cũng có trường hợp gia đình khá giả trong ấp nhất quyết không mua bảo hiểm y tế. Kể cả cán bộ xã xuống tuyên truyền, vận động cũng không mua vì cho rằng đi khám dịch vụ tốt hơn bảo hiểm y tế. "Rồi nhà đó có người con trai cưới vợ ra riêng, không may bị bệnh khô não. Lúc này gia đình mới chạy đi mua bảo hiểm y tế. Cũng nhờ cán bộ ở xã xem xét rồi làm thủ tục thì được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Từ đó đến nay hộ này chủ động mua bảo hiểm y tế cho cả nhà 10 người", ông Hùng chia sẻ.

Hay có anh con trai đưa mẹ là chủ hộ nghèo đi khám bệnh bằng thẻ bảo hiểm về, thì chạy qua nhà Trưởng ấp nói mua thẻ bảo hiểm cho ảnh. Ảnh bảo thấy mẹ đi chữa bệnh nếu không có thẻ bảo hiểm là “chết chắc”, vì có tiền đâu mà đóng. Nên bản thân về mua bảo hiểm y tế phòng thân, chứ nhà nghèo tiền đâu chữa trị khi có bệnh.

- Vậy đó, mưa dầm thấm lâu, trước đây chú cứ đi tuyên truyền, vận động từng hộ dân mua bảo hiểm y tế. Từ từ rồi người dân họ hiểu biết lợi ích của tấm thẻ bảo hiểm y tế. Nhất là những trường hợp cụ thể của ấp khi đi khám chữa bệnh có bảo hiểm y tế, làm cho các hộ dân nhận thức thêm về quyền lợi khi mua bảo hiểm y tế - ông Nguyễn Văn Hùng nhớ lại.

Bí thư kiêm Trưởng ấp Trường Thắng dẫn tôi vào phòng làm việc trong ngôi nhà của ông. Phòng có bộ bàn ghế ngồi, có bộ máy vi tính còn mở sẵn và một cái máy in cùng một vài cuốn sổ các loại. Bằng vài cái nhấp chuột, ông Hùng mở bảng theo dõi bảo hiểm y tế do ông xây dựng trên chương trình Excel lên. Cứ một biến động ở hàng, cột nào là kết quả tổng ở cuối bảng sẽ được thay đổi.

Đang làm trên máy vi tính thì cái điện thoại thông minh kế bên vang lên tiếng “tít tít” báo có tin nhắn. Ông Hùng lấy cái điện thoại rồi cho biết có tin nhắn Zalo, có người nói cần mua bảo hiểm y tế gấp. Họ chụp hình chân dung rồi gửi qua Zalo cho ông Hùng. Rồi cũng bằng Zalo, ông Hùng chuyển tiếp tấm hình chân dung kèm thông tin của người dân mua bảo hiểm y tế cho cán bộ xã. Vậy là xong, chỉ còn chạy lên xã lấy thẻ bảo hiểm về cho người dân.

Ông Hùng lấy trong hộc bàn máy vi tính cái túi đựng một xấp bao nhựa trong, lớn hơn tấm thẻ bảo hiểm y tế một chút rồi cho biết: Khi lấy thẻ bảo hiểm y tế về, chú cho vô cái bao này. Đồng thời có kèm thêm tấm giấy nhỏ in thời gian sử dụng thẻ từ ngày mấy, đến ngày mấy để để người dân biết mà mua lại khi hết hạn.

- Chú làm Trưởng ấp Trường Thắng từ năm 2009, đến năm 2011 thì được điều động lên làm Mặt trận Tổ quốc xã, rồi đến năm 2014 được điều trộng trở lại ấp làm Bí thư ấp. Và từ tháng 7/2018 đến nay làm Bí thư kiêm Trưởng ấp Trường Thắng. Nên chú thấy, nếu giữ được uy tín thì vận động bà con làm gì cũng dễ. Không riêng gì việc vận động người dân mua bảo hiểm y tế mà tất cả công tác khác cũng vậy.

Bí thư kiêm Trưởng ấp Trường Thắng chia tay tôi bằng những lời thổ lộ như thế. Tôi lên xe về, hình ảnh người Bí thư kiêm Trưởng ấp 59 tuổi rành công nghệ, được người dân tin tưởng đang xây dựng ấp 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế năm thứ hai, thật rõ nét.

DUY BA – THU HIỀN

--------------

Bài 4: Khi người nông dân được nhận lương hưu