Tờ giấy khai sinh làm ở Hoàng Sa

Thứ Sáu, ngày 19/01/2024 | 14:49

Trong hàng trăm bức ảnh của triển lãm, tôi đã dừng lại rất lâu trước một tư liệu chụp tờ khai sinh của một công dân Việt Nam được làm tại Hoàng Sa.

Hôm nay, ngày 19-1 là tròn 50 năm Trung Quốc đã cưỡng chiếm quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam (19-1-1974 -19-1-2024). Một tháng trước, đoàn gần 100 cán bộ tuyên giáo, phóng viên, biên tập viên đã tham gia chuyến Hành trình về nguồn “Qua miền Tây Bắc” năm 2023 do Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM tổ chức và một trong những điều ấn tượng nhất với chúng tôi là khi đến thăm nhà tù Sơn La, đã tham dự được một cuộc triển lãm về chủ quyền biển đảo Việt Nam với rất nhiều cảm xúc.

Đã có hàng trăm triển lãm chuyên đề như thế này được trưng bày trên khắp cả nước, nhưng nhìn những bức ảnh tư liệu minh chứng chủ quyền biển đảo của đất nước trong khoảng sân đầy nắng của một di tích lịch sử - biểu tượng về ý chí quật cường, giữa núi rừng Tây Bắc xa xôi, thật khó để diễn tả hết niềm xúc động của những người có mặt. Trong hàng trăm bức ảnh của triển lãm, tôi đã dừng lại rất lâu trước một tư liệu chụp tờ khai sinh của một công dân Việt Nam được làm tại Hoàng Sa. Tờ khai sinh được lấy từ nguồn lưu trữ của Ủy ban Biên giới quốc gia - Bộ Ngoại giao. Tờ khai sinh bằng tiếng Pháp được dịch ra tiếng Việt:

“Họ và tên: Mai Kim Quy - giới tính: nữ; Ngày và nơi sinh: 7/12/1939 lúc 15 giờ tại đảo Pattle (Hoàng Sa) thuộc quần đảo Hoàng Sa. Là con gái ông Mai Xuân Tập, nhân viên khí tượng và bà Nguyễn Thị Thắng, nội trợ.

Người làm chứng thứ nhất: Nguyễn Tăng Chuẩn, bác sĩ Đông Dương

Người làm chứng thứ hai: Đỗ Đức Mùi, Giám đốc Đài phát thanh

Đại diện phái đoàn ký tên: Chauvet (Đây là bản sao làm tại đảo Pattle (Hoàng Sa) ngày 28-6-1940)

“Em bé” sinh ra ở quần đảo Hoàng Sa năm ấy, nếu còn sống thì nay đã 85 tuổi.

Tư liệu chụp tờ khai sinh của một công dân Việt Nam được làm tại Hoàng Sa tại di tích nhà tù Sơn La.

Đứng trước tờ khai sinh của một công dân được sinh ra gần một thế kỷ trước ở Hoàng Sa, tôi chợt nhớ câu chuyện không thể quên của một đồng nghiệp đàn anh - nhà báo Vĩnh Quyền, vẫn thường hay kể mỗi khi nhắc đến Hoàng Sa. Năm 1993, trong một lần chuẩn bị ra công tác ở Trường Sa, anh tìm đến nhà người thầy giáo cũ để mượn tài liệu biển đảo tham khảo. Khi đến nhà thầy giáo, anh được giới thiệu 2 người con trai sinh đôi của thầy tên Quang Ảnh và Hữu Nhật cùng con gái út tên Duy Mộng. Vốn chưa hiểu rõ nên anh cũng không để trong lòng. Sau đó khi về khách sạn, đọc bản dịch luận án của thầy, anh mới xúc động hiểu ra và không giấu được sự xấu hổ khi biết được địa danh Quang Ảnh, Hữu Nhật và Duy Mộng là tên 3 đảo lớn thuộc quần đảo Hoàng Sa. “Tôi đã vô tâm nghe lướt qua khi người thầy cũ trang trọng giới thiệu tên những đứa con…”, nhà báo Vĩnh Quyền tâm sự.

Nhưng, đó không chỉ là tên 3 hòn đảo của quần đảo Hoàng Sa được người thầy ấy chọn đặt cho những đứa con của mình. Quang Ảnh, Hữu Nhật và Duy Mộng - cũng chính là tên của những vị Suất đội thủy quân đã được vua Gia Long và vua Minh Mạng cử ra ngàn khơi trấn giữ Hoàng Sa từ đầu thế kỷ XIX. Trong đó, Suất đội Phạm Quang Ảnh đem đoàn ra khảo sát trong các năm 1815, 1816; còn các Suất đội Phạm Hữu Nhật, Lê Duy Mộng, Trương Phúc Sĩ, Phạm Văn Nguyên cùng Đội Hoàng Sa đã ra Hoàng Sa, Trường Sa cắm trụ chủ quyền, dựng bia, lập miếu, trồng cây, đo đạc, vẽ bản đồ…

Tên của những tiền nhân có công khảo sát, xây dựng được lấy làm tên đảo. Tên của đảo được hậu thế đặt tên cho con cái mình… Từ bao đời, tình yêu Hoàng Sa vẫn như những hồng cầu luân lưu trong huyết quản mỗi người dân Việt Nam!

Nhìn tờ khai sinh, nhớ đến những tên đảo đã thành tên người, tôi lại nhớ về người thầy Nguyễn Mai Trọng ở một ngôi trường miền Tây Quảng Trị âm thầm hành động, góp phần truyền đi tình yêu biển đảo trong các em học sinh. Gần mười năm trước khi làm hiệu trưởng trường Hướng Phùng (huyện Hướng Hóa), thầy Nguyễn Mai Trọng đã phục dựng một mô hình về trận chiến bảo vệ Gạc Ma, đặt tên Hoàng Sa, Trường Sa cho những con đường trong khuôn viên trường. Sau này chuyển về làm hiệu trưởng trường tiểu học và THCS ở xã A Xing, thầy Trọng cũng đặt tên khối nhà học của cấp tiểu học là Hoàng Sa, khối nhà của THCS là Trường Sa và các dãy phòng học được đặt tên theo tên những hòn đảo. Trong đó có 2 dãy phòng được đặt tên là Lưỡi Liềm và An Vĩnh (2 đảo thuộc Hoàng Sa), 2 dãy phòng khác được đặt tên Song Tử và Thị Tứ (2 đảo thuộc Trường Sa)…

Có hàng ngàn câu chuyện nhỏ như thế vẫn hiện diện quanh ta mỗi ngày như nhắc nhớ về mảnh đất yêu thương giữa trùng dương giờ vẫn chưa về cùng đất mẹ Việt Nam. Và những câu chuyện lặng thầm như thế lại là lời nhắc nhớ thẳm sâu rằng chúng ta phải làm tất cả những gì có thể để mảnh đất máu thịt không còn bị cắt rời, mà việc đầu tiên là không được phép lãng quên!

Theo AN DU (sggp.org.vn)

Xem thêm

Biển đảo với chiến sĩ Hậu Giang

09:35 20/03/2025

Thời gian qua, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh rất quan tâm đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức và hành động về biển đảo, chủ quyền quốc gia cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang.

Huyện Vị Thủy: Tuyên truyền biển đảo cho 200 giáo viên và học sinh

08:54 20/03/2025

(HG) - Trường THPT Vị Thủy vừa phối hợp với Hải đoàn 129, Quân chủng Hải quân tổ chức tuyên truyền biển, đảo và thu hút nguồn nhân lực xây dựng lực lượng Quân chủng Hải quân năm 2025 cho 200 giáo viên và học sinh lớp 12 của trường.

Những người con Hậu Giang đi giữ biển

06:31 31/01/2025

Cuối năm, những con sóng lớn làm nhà giàn rung lắc, nhưng những trái tim nóng của cán bộ, chiến sĩ hải quân bám trụ ở những nhà giàn DK1 không hề lung lay, vẫn kiên gan, bền chí bảo vệ chủ quyền trên biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Hải đoàn 129 hỗ trợ cứu kéo thành công tàu cá Bình Định bị hỏng máy trên biển

08:02 03/09/2024

(HGO) - Ngày 2-9, Tàu 746 phối hợp Trung tâm dịch vụ Hậu cần – Kỹ thuật đảo Trường Sa, Hải đoàn 129 Hải quân hỗ trợ cứu kéo thành công tàu cá BĐ96095TS bị hỏng máy, mất khả năng cơ động trên biển và đưa vào Âu tàu đảo Trường Sa để sửa chữa, khắc phục sự cố máy chính.

Phát huy truyền thống 60 năm chiến thắng trận đầu, quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng kết hợp kinh tế

07:59 02/08/2024

Cách đây 60 năm, ngày 2 và 5-8-1964, Hải quân nhân dân Việt Nam trong lần đầu tiên ra quân chiến đấu đã anh dũng, mưu trí, kiên cường đánh đuổi thành công tàu khu trục Ma-đốc của đế quốc Mỹ ra khỏi vùng biển nước ta;

Đa dạng hình thức tuyên truyền về biển đảo

06:55 23/07/2024

(HG) - Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 20 trường học (8 trường tiểu học, 12 trường THCS) xây dựng mô hình “Cột mốc Trường Sa”.

Góp phần nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về biển, đảo Việt Nam

08:13 18/07/2024

(HG) - 5 năm thực hiện Chương trình phối hợp tuyên truyền biển, đảo giai đoạn 2019- 2024 giữa Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân với các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương và cơ quan trung ương, cơ quan báo chí trong cả nước, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân đánh giá đạt nhiều kết quả tích cực.

100 cán bộ, công đoàn viên được tuyên truyền về biển, đảo

06:44 19/06/2024

(HGO) - Chiều ngày 18-6, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Công đoàn Viên chức tỉnh phối hợp với Hải đoàn 129 Hải quân tổ chức Hội nghị tuyên truyền về biển, đảo Việt Nam cho khoảng 100 cán bộ, đoàn viên ở các công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn Viên chức tỉnh.

Đẩy mạnh tuyên truyền chủ quyền biên giới, biển, đảo

09:54 22/04/2024

(HG) - Một trong những yêu cầu của Kế hoạch công tác giáo dục quốc phòng và an ninh năm 2024 vừa được Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh (hội đồng) tỉnh ban hành, đó là đẩy mạnh tuyên truyền chủ quyền biên giới, biển, đảo.

Đón xuân sớm trên tuyến đảo tiền tiêu

15:18 24/01/2024

Đến với Trường Sa dịp cuối năm thường là những chuyến đi biển nhiều sóng gió. Lần này cũng vậy, những con sóng cấp 5 đã ngăn không cho đoàn nhà báo vào khá nhiều đảo. Từ boong tàu, chúng tôi dõi theo những chuyến xuồng vận tải rập rờn trên sóng đưa hàng Tết vào đảo nhỏ. Cũng từ đây, chúng tôi thấy gương mặt lấp lánh nụ cười của các chiến sĩ kiên cường trước sóng gió...