50 năm sau ngày giải phóng

Dù 50 năm đã trôi qua kể từ ngày thị xã Vị Thanh (nay là thành phố Vị Thanh) hoàn toàn giải phóng, nhưng trong tâm trí của bao thế hệ người dân nơi đây, ký ức về những ngày tháng lịch sử vẫn còn in đậm, sống động và thiêng liêng. Chiến thắng vĩ đại của dân tộc đã mở ra một chương mới cho vùng đất Vị Thanh kiên cường, nhanh chóng vươn mình phát triển mạnh mẽ.

Đô thị Vị Thanh ngày càng phát triển sau 50 năm giải phóng.

Vào những năm tháng kháng chiến, Mỹ - Ngụy chọn thị xã Vị Thanh làm căn cứ trung tâm hành quân của tỉnh Chương Thiện, là bàn đạp đánh phá căn cứ địa cách mạng U Minh. Đây là nơi đóng căn cứ tiền phương sư đoàn 21 và trung đoàn 31 ngụy, là căn cứ quân sự tiếp giáp với Cần Thơ, nơi có Bộ Tư lệnh vùng IV chiến thuật của Ngụy.

Hân hoan ngày giải phóng

Theo kế hoạch chung của quân khu, địa bàn trọng điểm 1 giải phóng là thành phố Cần Thơ, còn ở thị xã Vị Thanh sẽ nổ súng tấn công vào đêm 1-5-1975, rạng ngày 2-5-1975. Với tình hình diễn ra có nhiều điều kiện thuận lợi, ta tấn công sớm hơn dự kiến. Ông Trần Văn Kỷ, nguyên Tham mưu trưởng Thị đội Vị Thanh, kể đúng 5 giờ sáng ngày 1-5-1975, các cánh quân của ta đồng loạt nổ súng tấn công địch.

Các mũi tiến công vào bộ chỉ huy tiền phương sư đoàn 21 và căn cứ trung đoàn 31 ngụy, hướng tiến công vào tiểu khu Chương Thiện, ty cảnh sát và chi khu Đức Long. Thấy tình hình diễn biến bất lợi, tên Hồ Ngọc Cẩn, Tỉnh trưởng Chương Thiện sử dụng vô tuyến điện ra lệnh cho các cứ điểm ở trung đoàn 31, Vịnh Chèo, chi khu Đức Long dùng pháo binh bắn yểm trợ cho bọn địch ở nội ô thị xã.

Thế nhưng, các cứ điểm trên đã đầu hàng hoặc bị pháo của ta khống chế nên không chi viện được. Hồ Ngọc Cẩn ra lệnh cho lính lái xe đưa hắn xuống trung đoàn 31 để liên hệ lực lượng tại đây phản công, song bị quân ta chặn bắt sống. Ta buộc tên Hồ Ngọc Cẩn dùng vô tuyến điện kêu gọi binh lính địch trong tiểu khu và các điểm còn lại buông súng đầu hàng. Thị xã Vị Thanh hoàn toàn giải phóng vào 9 giờ 30 phút, ngày 1-5-1975.

Với những người từng tham gia kháng chiến, trong đó có cựu chiến binh Võ Thanh Kèn, ở ấp Thạnh Thắng, xã Hỏa Tiến, thì ngày giải phóng thị xã Vị Thanh 1-5-1975 được xem như ngày được sinh ra thêm lần nữa, bởi niềm mơ ước về cuộc sống hòa bình, sum họp đã thành hiện thực. Khi ấy, ông Kèn 25 tuổi, cùng các đồng đội trong tiểu đội trinh sát thuộc Xã đội Hỏa Lựu trực tiếp tham gia quá trình giải phóng thị xã Vị Thanh.

Rồi chàng trai trẻ năm đó cũng được tận hưởng niềm hạnh phúc vỡ òa của ngày toàn thắng. “Ngày giải phóng thị xã, người dân tràn xuống các nẻo đường của trung tâm thị xã Vị Thanh, hô vang: “Hoan hô Quân giải phóng”, “Hoan hô hòa bình, độc lập”, “Bác Hồ muôn năm!”. Từ người già đến trẻ nhỏ đều chung một niềm hân hoan. Mọi người mừng ứa nước mắt, reo hò đến khản cả tiếng mừng ngày toàn thắng”, ông Kèn nhớ lại.

Và Vị Thanh hôm nay

Nửa thế kỷ sau ngày giải phóng, Vị Thanh ngày nào giờ đã khoác lên mình “chiếc áo mới” - trở thành trung tâm tỉnh lỵ của Hậu Giang, với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội ấn tượng, hạ tầng đô thị hiện đại và đời sống Nhân dân ngày càng nâng cao. Cựu chiến binh Nguyễn Thanh Bình, ở phường VII, hồi tưởng, những năm đầu sau giải phóng, điều kiện kinh tế, xã hội của thị xã Vị Thanh gặp rất nhiều khó khăn. Lúc đó, giao thông trên địa bàn hạn chế; điện, nước sinh hoạt thì thiếu thốn.

Thế nhưng, 50 năm sau, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn. “Giờ đây, phố xá khang trang, điện, đường, trường, trạm được đầu tư xây dựng, con cháu có điều kiện học hành, làm ăn. Vị Thanh như khoác lên mình chiếc áo mới rực rỡ, đó là niềm vui, niềm tự hào của chúng tôi”, ông Bình chia sẻ.

Cảm nhận của ông Bình cũng là cảm nhận chung của rất nhiều người về sự thay đổi không ngừng của Vị Thanh từ ngày được giải phóng đến nay. Ông Võ Thanh Kèn, ở ấp Thạnh Thắng, xã Hỏa Tiến, bộc bạch: “Giờ thấy đường được mở rộng thênh thang như đường Nguyễn Trãi, Lê Quý Đôn, Nguyễn An Ninh, Đại lộ Võ Nguyên Giáp mà tôi và các đồng chí, đồng đội cảm thấy rất mừng. Bởi từ đó, mới giúp Vị Thanh kết nối được nhiều tỉnh, thành phố khác trong khu vực”.

Cũng theo cựu chiến binh Võ Thanh Kèn, từ những căn nhà sàn lụp xụp dưới mé sông, nhưng sau khi được xây dựng thành bờ kè Xà No hôm nay, thì không chỉ tạo điểm nhấn mà tuyến kênh xáng Xà No còn là con đường giao thương hàng hóa bằng đường thủy rất quan trọng, giúp thành phố phát triển, vươn xa hơn. Không chỉ ở nội ô đô thị Vị Thanh mà cơ sở hạ tầng nông thôn ở các xã trên địa bàn cũng được đầu tư đồng bộ, khang trang.

Đặc biệt, thông qua chương trình xây dựng nông thôn mới được phát động từ cuối năm 2010, thành phố Vị Thanh đã tranh thủ mọi nguồn lực để xây dựng và ngày càng hoàn thiện về hệ thống giao thông, trường học, điện, cơ sở vật chất văn hóa, y tế… Nhờ sự đầu tư đó, đã giúp cho việc đi lại, giao thương hàng hóa của người dân được thuận tiện, con em được học trong những ngôi trường mới đạt chuẩn, với đầy đủ tiện nghi.

Có thể thấy, sau 50 năm kể từ ngày giải phóng, Vị Thanh hôm nay đổi thay rõ nét. Từ một vùng quê nghèo khó, hạ tầng còn nhiều hạn chế, giờ đây, Vị Thanh đang khoác lên mình diện mạo mới khang trang, hiện đại, đáp ứng tốt yêu cầu phát triển năng động của đô thị trung tâm tỉnh lỵ Hậu Giang.

B.B