Đón xuân nơi đầu sóng

Bài 2: Vui tết Trường Sa

Khi những chuyến tàu chở hàng cập bến các đảo, điểm đảo ở Trường Sa thì tết cũng đã bắt đầu từ đó. Mùa xuân ở Trường Sa mang những nét đặc trưng riêng, thi vị và đậm chất lính Trường Sa.

Những chiếc bánh chưng do bộ đội gói vuông vức và khéo léo.

Khi lính vào bếp

Trong chuyến hải trình đến các đảo phía Nam thuộc quần đảo Trường Sa, ở đảo Trường Sa và Trường Sa Đông chúng tôi được lưu lại một hôm cùng đón xuân sớm với bộ đội. Đảo nhỏ, mưa to, nhưng không khí đón xuân nơi đây rộn ràng và ấm cúng như một đại gia đình. Các anh kể rằng ngoài đảo vẫn đón tết như trong đất liền, nhưng khi có đoàn ra thì tổ chức sớm hơn.

Tại khu bếp đảo Trường Sa Đông, các cán bộ, chiến sĩ bắt đầu từ việc vo nếp, vo đậu, người thì thái thịt heo, người lo cắt lá dong, bày biện chỗ nơi để chuẩn bị gói bánh chưng. Nếu trong đất liền, bánh được gói vuông vức tỉ mẩn bởi bàn tay người vợ, người mẹ thì ở đảo các anh cũng thạo việc không kém. Những chiếc lá dong được gấp nếp rồi đưa vào khuôn, lần lượt đến đậu, thịt mỡ được xếp vào khéo léo. Không khí gói bánh rôm rả nói cười, các anh chia sẻ cho nhau những câu chuyện đón xuân ở quê nhà.

Một vật liệu dùng để gói bánh mang nét đặc trưng của Trường Sa là lá của cây bàng vuông, loại cây chỉ sinh trưởng ở vùng hải đảo. Bộ đội trên đảo cho biết, bàng vuông là loại cây đặc thù ở quần đảo Trường Sa. Dù quanh năm chịu nhiều nắng gió, mưa bão, hơi nước mặn nhưng cây bàng vuông vẫn mọc rễ cắm sâu bám chặt vào nền đá san hô. Thân cây xù xì nhưng khỏe khoắn, chồi non vươn lên tươi tốt phủ xanh hòn đảo. Có lẽ vì vậy mà sức sống mãnh liệt của nó được thi vị hóa như tinh thần quả cảm, hiên ngang vượt bao gian khó của những người lính biển. Xuân này, trên các đảo nổi Trường Sa, Trường Sa Đông, những cây bàng vuông với sức sống mãnh liệt lại đơm hoa nẩy lộc giữa nắng gió trùng khơi.

Thiếu tá Bùi Văn Công cho biết sau bão Tembin, lá bàng vuông trên đảo càng hạn chế, nhưng may mắn là các anh em có chuẩn bị từ trước để gói bánh tết. Bánh chưng trong bờ và bánh chưng ngoài đảo đều giống nhau. Nhưng gói bánh bằng lá bàng vuông có hương vị đặc thù. “Dùng tay tách lá ra chúng ta sẽ cảm nhận được mùi hương thơm phức. Bánh gói bằng lá bàng vuông có màu sắc riêng. Khi cắt ra, lớp màu trên bánh xanh mát đẹp mắt. Nếm thử sẽ cảm nhận chút vị đăng đắng dịu nhẹ từ đầu lưỡi, rất ngon!”, thiếu tá Công nói.

Thông thường, hoạt động đón tết ở Trường Sa sớm hơn trong đất liền. Nhưng không vì thế mà không khí xuân nơi hải đảo kém vui. Trái lại, còn chất chứa tình cảm thiêng liêng, tình đồng đội, tình quân dân gắn bó. Trong chuyến công tác đặc biệt đầu năm 2018 đến quần đảo Trường Sa, chúng tôi được vinh dự đón tết sớm cùng các cán bộ, chiến sĩ đang canh giữ tuyến đầu của Tổ quốc. Tại các điểm đảo chìm Đá Đông, Đá Tây, Đá Lát cùng với quà tết, bánh mứt, thực phẩm, những nhành quất, mai, đào lần lượt được chuyển lên để trang trí hội trường. Giữa muôn trùng sóng vỗ, các cán bộ, chiến sĩ quây quần, người thì dọn dẹp hội trường, sắp xếp cây kiểng, người bày biện trái cây lên bàn thờ Bác Hồ chuẩn bị đón tết.

Các hộ dân trên đảo Trường Sa đi chùa cầu quốc thái dân an và những điều tốt đẹp đến trong năm mới Mậu Tuất 2018.

Quân, dân sum vầy chào năm mới

Cũng tương tự các hoạt động đón xuân ở đảo chìm, tết của quân và dân đảo Trường Sa cũng tương tự đất liền nhưng được tổ chức gói gọn để các cán bộ, chiến sĩ vừa vui xuân, vừa đảm bảo nhiệm vụ. Theo lời kể của người dân nơi đây, từ ngày 23 tháng Chạp, nhà nhà bắt đầu bày biện mâm ngũ quả lên bàn thờ Bác Hồ. Chị nào khéo tay thì cắt vải làm hoa đào, hoa mai gắn trên những cành phong ba và trang trí thêm đèn nháy với đủ màu sắc. Ngày cuối năm âm lịch, các gia đình trên đảo họp nhau lại tổ chức nấu ăn chuẩn bị bữa cơm tất niên và mời các cán bộ, chiến sĩ, đại diện chính quyền tham dự. Bữa cơm diễn ra trong không khí đoàn kết, đầm ấm, vui vẻ, thắm tình quân dân.

Vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, tại Hội trường lớn đảo Trường Sa, toàn thể quân, dân tập trung để đón giao thừa, dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp. Chương trình văn nghệ, hái hoa dân chủ được tổ chức trong niềm hân hoan của các cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trên đảo. Giữa “thủ đô” của quần đảo Trường Sa, các ca khúc hát ngợi ca biển đảo quê hương cất lên trong đêm giao thừa. Đặc biệt là các tiết mục có sự kết hợp giữa bộ đội cùng Nhân dân.

Chiến sĩ Đào Hữu Quang, phân đội 2, cụm chiến đấu 1, đảo Trường Sa, phấn khởi cho hay: “Lần đầu tiên đón tết trong quân đội và được ở quần đảo Trường Sa, tôi cảm thấy rất xúc động lẫn tự hào. Tết ở Trường Sa nhận được sự quan tâm của lãnh đạo chỉ huy các cấp cùng tình cảm nồng ấm của Nhân dân trong đất liền. Ở đây tình cảm cán bộ, chiến sĩ trên đảo dành cho nhau như anh em trong một nhà. Được đón tết ở nơi tuyến đầu Tổ quốc là niềm tự hào, vinh dự của tuổi trẻ trong quân đội”.

Chị Lê Thị Hoa, hộ dân ở thị trấn Trường Sa, vui vẻ cho biết: “Đã 5 năm tôi ăn tết trên đảo, mỗi cái tết đều có các trò chơi rất vui, bộ đội với dân gắn kết. Các anh chỉ huy trên đảo luôn quan tâm tới gia đình anh em và đến thăm hỏi, chúc tết mỗi độ xuân về”.

Sau đêm văn nghệ chào xuân sớm, người dân trên thị trấn Trường Sa đón buổi sáng đầu năm trong tâm thế vui tươi phấn khởi. Theo thông lệ, sáng mùng một tết, toàn thể quân và dân trên thị trấn Trường Sa tập trung chào cờ, hát Quốc ca bày tỏ niềm tự hào về Tổ quốc Việt Nam anh hùng, tri ân công ơn của thế hệ đi trước. Dự lễ chào cờ xong, các hộ dân đến thắp hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và các khu tâm linh trên đảo. Nhiều hoạt động sôi nổi như trò chơi dân gian, kéo co, nhảy bao bố, thi đấu bóng chuyền, cờ tướng được tổ chức trong những ngày tết tạo nên không khí xuân rộn ràng.

Hộ dân Nguyễn Bình Phương Thái chia sẻ: “Chúng tôi giữ truyền thống ngày tết đi thắp hương dâng Bác. Các hộ dân ở đây đều có ảnh Bác bên cạnh để tưởng nhớ công ơn người đã mở đường chỉ lối, dẫn dắt nước ta hòa bình. Ước mong lớn nhất của tôi trong năm mới là gia đình hạnh phúc, con cái chăm ngoan, học giỏi, đất nước mãi mãi được phồn vinh”.

Thay mặt cán bộ, chiến sĩ, Nhân dân trên đảo, trung tá Lương Quốc Anh, Chỉ huy trưởng đảo Trường Sa, bày tỏ: “Những cán bộ, chiến sĩ đang ở tuyến đầu Tổ quốc chúng tôi xin hứa với Đảng, Nhà nước, Nhân dân dù trong bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào, quân và dân trên đảo Trường Sa cùng chung sức chung lòng khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc”.

Bài, ảnh: KỲ ANH