Một nhiệm kỳ của trách nhiệm và niềm tin

Đó là ý kiến đánh giá của Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lê Tiến Châu về kết quả hoạt động của HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021. Chính sự trách nhiệm và niềm tin ấy đã góp phần quan trọng tạo nên sự phát triển chung của tỉnh trong 5 năm qua.

Đại biểu thực hiện chất vấn tại Kỳ họp cuối năm 2020 của HĐND tỉnh.

Chất lượng các kỳ họp được nâng lên

Đó là một trong những kết quả nổi bật trong hoạt động của HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021. Trước mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh chủ động tổ chức cuộc họp với Thường trực UBND, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các đơn vị hữu quan để thống nhất về nội dung, chương trình kỳ họp, đồng thời phân công nhiệm vụ cho các cơ quan liên quan chuẩn bị nội dung.

Các kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh được tổ chức đúng theo luật định, nội dung được chia thành từng phiên họp cụ thể, dành thời gian cho phiên thảo luận và chất vấn, trả lời chất vấn. Chủ tọa kỳ họp chủ động, linh hoạt trong công tác điều hành; gợi ý thảo luận để đại biểu, đơn vị tập trung vào những nội dung trọng tâm.

Đáng chú ý là chất vấn và trả lời chất vấn hoặc giải trình những vấn đề mà cử tri quan tâm luôn là nội dung rất được chờ đợi tại mỗi kỳ họp HĐND tỉnh. Hoạt động này được HĐND tỉnh quan tâm cải tiến nội dung và phương thức điều hành; thời gian chất vấn phần lớn được tổ chức trong 1 phiên họp. Đại biểu chất vấn tại kỳ họp tập trung vào các vấn đề bức xúc, nổi cộm được cử tri, dư luận xã hội, đại biểu quan tâm.

Hình thức chất vấn, trả lời chất vấn, giải trình theo hướng “Hỏi nhanh, đáp gọn”, có trọng tâm, trọng điểm. Chủ tọa điều hành linh hoạt, khơi gợi nhiều nhóm vấn đề nên nhận được sự hưởng ứng tham gia chất vấn của nhiều đại biểu. Qua thống kê, tại các kỳ họp thường lệ giữa năm và cuối năm, HĐND tỉnh đã tổ chức 35 phiên chất vấn và trả lời chất vấn theo luật định, luôn dành thời gian thỏa đáng cho hoạt động chất vấn, giải trình tại kỳ họp. Các vấn đề chất vấn đều được sở, ngành giải trình trực tiếp tại hội trường và bằng văn bản cụ thể, đây cũng là cơ sở để HĐND giám sát sở, ngành trong việc thực hiện các vấn đề đại biểu đặt ra tại kỳ họp.

Còn nhớ tại kỳ họp HĐND tỉnh cuối năm 2020, bà Huỳnh Thị Ngọc Hường, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh, mạnh dạn nêu vấn đề về dịch tả heo châu Phi gây ảnh hưởng rất lớn đến tổng đàn heo của tỉnh, đề nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm rõ tổng thiệt hại do dịch tả heo gây ra ở Hậu Giang, nhất là giải pháp tái đàn vào năm sau.

Qua phần giải trình của lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã giúp cử tri toàn tỉnh nắm rõ diễn biến, thiệt hại do dịch tả heo châu Phi gây ra, đặc biệt là khả năng tái đàn trong năm 2021 để đảm bảo nguồn cung ổn định trên thị trường, giúp bình ổn giá thịt heo.

Từng trực tiếp tham dự kỳ họp HĐND tỉnh, cử tri Lê Hoàng Minh, ở huyện Phụng Hiệp, đánh giá: “Kỳ họp của HĐND tỉnh diễn ra thực sự dân chủ, sôi nổi. Tôi ấn tượng nhất là hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, giải trình đã đánh giá khách quan, chính xác những bất cập, nguyên nhân của những hạn chế, bất cập trong hoạt động quản lý điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Qua đây, đưa ra các biện pháp tháo gỡ kịp thời, giúp nghị quyết của HĐND được triển khai thực hiện tốt”.

Chất lượng các kỳ họp HĐND tỉnh nâng lên còn thể hiện ở chất lượng ban hành nghị quyết. Tại các kỳ họp, đại biểu HĐND đã thể hiện vai trò, trách nhiệm, tích cực tham gia ý kiến, thảo luận xây dựng các báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết, từ đó góp phần giúp HĐND có những quyết nghị đúng đắn về phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của địa phương. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tổng số nghị quyết HĐND tỉnh ban hành là 276 nghị quyết, trong đó có 128 nghị quyết quy phạm và 148 nghị quyết cá biệt. Việc ban hành các nghị quyết đúng đắn, phù hợp với thực tế, có tính khả thi cao đã góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nâng cao đời sống người dân trong tỉnh.

Cũng cần phải nhắc đến vai trò thẩm tra của các ban HĐND tỉnh, để đảm bảo các nghị quyết khi được ban hành có tính khả thi và đúng các quy định pháp luật hiện hành. Hoạt động thẩm tra được thực hiện đảm bảo đúng quy trình, từng bước đổi mới theo hướng chuyên sâu vào từng nội dung, lĩnh vực. Các ban HĐND tỉnh đã tăng cường khảo sát, nắm tình hình thực tế và nghiên cứu tài liệu tham khảo để phục vụ hoạt động thẩm tra, do đó chất lượng thẩm tra được nâng lên, đã chỉ ra nhiều nội dung chưa phù hợp trong dự thảo nghị quyết do UBND tỉnh trình, qua đó làm cơ sở để đại biểu HĐND tỉnh nghiên cứu, thảo luận và quyết định các nội dung tại kỳ họp.

Ông Đặng Cao Trí, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, cho biết: “Trên cơ sở bám sát Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh và các chương trình hành động của UBND tỉnh, Tỉnh ủy và từ ý kiến sát hợp của cử tri, Ban Kinh tế - Ngân sách đã thực hiện các cuộc giám sát, khảo sát đảm bảo đáp ứng các điều kiện cần và đủ để xây dựng các nghị quyết trên lĩnh vực kinh tế, ngân sách. Trong nhiệm kỳ 2016-2021, ban đã thẩm tra, tham mưu, đề xuất và đề nghị HĐND tỉnh xem xét ban hành 164 nghị quyết”.

Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát

Xác định hoạt động giám sát góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, giữ gìn ổn định xã hội nên Thường trực và các ban HĐND tỉnh không ngừng nâng cao chất lượng thực hiện hoạt động này qua từng năm. Kết quả là các cuộc giám sát ngày càng thiết thực, nâng cao hiệu quả, đã phát hiện và kiến nghị khắc phục được nhiều vấn đề tồn tại, hạn chế trong công tác lãnh đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ của chính quyền các cấp.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh thực hiện 51 nội dung giám sát. Các nội dung giám sát xoay quanh các vấn đề về: chế độ chính sách; đầu tư xây dựng, quy hoạch bồi thường; nước sạch, môi trường; y tế, giáo dục, đào tạo, việc thực hiện các đề án phát triển kinh tế, xã hội…

Trong đó, có nhiều nội dung giám sát thiết thực, tạo sự lan tỏa, thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Sau giám sát, đoàn giám sát xây dựng báo cáo kết quả giám sát nhằm đánh giá các kết quả đạt được của đơn vị giám sát, chỉ ra những tồn tại, hạn chế, vướng mắc mà đơn vị gặp phải; định hướng, đưa ra giải pháp để đơn vị tháo gỡ những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Đáng chú ý là trên 90% các ý kiến, kiến nghị của đoàn giám sát đều được các đơn vị giám sát thực hiện. Ngoài ra, HĐND tỉnh còn thực hiện tái giám sát đối với các đơn vị đã giám sát trước đây vẫn còn tồn tại nhiều bất cập.

“Điểm đáng chú ý là các đoàn giám sát thường xem xét trực tiếp tại cơ sở trước, sau đó mới giám sát tại các cơ quan của tỉnh. Nhờ vậy mà nhiều vấn đề được phân tích, đánh giá toàn diện và sâu sắc hơn vì thu thập được nhiều thông tin liên quan thông qua các kênh khác nhau, tạo cơ sở đưa ra kết luận và đề xuất, kiến nghị những vấn đề hợp lý, tránh tình trạng giám sát chung chung, hình thức, chiếu lệ”, ông Nguyễn Quốc Ca, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh, từng chia sẻ.

Chẳng hạn như khi thực hiện giám sát công tác quy hoạch đô thị, phát triển nhà ở trên địa bàn tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đánh giá UBND tỉnh đã chỉ đạo thực hiện tốt công tác quản lý quy hoạch, tạo nên diện mạo mới cho các đô thị trên địa bàn tỉnh; công tác quản lý xây dựng, phát triển nhà ở được thực thi, vừa linh động và vừa cương quyết.

Song Đoàn giám sát cũng nêu ra một số hạn chế và đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan chuyên môn khắc phục như: kinh phí cho công tác lập, quản lý các quy hoạch tại địa phương trong thời gian qua chậm được các ngành hướng dẫn thực hiện và sự chủ động, phối hợp của các địa phương cũng chưa kịp thời; một số dự án quy hoạch tính khoa học, tính khả thi chưa cao; công tác quản lý trật tự xây dựng một số nơi chưa kiểm soát chặt chẽ, dẫn đến tình trạng xây dựng sai phép, không phép, sai quy hoạch gây mất mỹ quan đô thị…

Những việc kể trên chỉ là một phần trong nhiều kết quả nổi bật mà HĐND tỉnh đạt được trong nhiệm kỳ 2016-2021.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lê Tiến Châu đánh giá HĐND tỉnh đã trở thành cầu nối giữa cử tri trong tỉnh với các sở, ban, ngành, địa phương. 5 năm qua, trong vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, HĐND tỉnh đã quyết định nhiều chính sách quan trọng nhằm phát triển toàn diện về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh. Đó là các nhóm nghị quyết chuyên về lĩnh vực tài chính ngân sách, lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn, lĩnh vực thu hút, hỗ trợ đầu tư và phát triển doanh nghiệp, lĩnh vực đào tạo nghề,…

Để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động trong thời gian tới, Bí thư Tỉnh ủy đề nghị HĐND tỉnh cần chú trọng đổi mới toàn diện các lĩnh vực công tác, nâng cao chất lượng thẩm tra tại các kỳ họp, trọng tâm là chất lượng ban hành các nghị quyết. Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, đảm bảo thiết thực, có trọng tâm, trọng điểm. Thường xuyên đổi mới phương thức, hình thức chất vấn và trả lời chất vấn, tạo cho hoạt động chất vấn thật sự trở thành một diễn đàn “trách nhiệm” tại kỳ họp…

Bài, ảnh: TRƯỜNG SƠN