Văn hóa, thông tin - thể thao tại Vị Thanh xưa

Từ sau ngày giải phóng Vị Thanh, chính quyền cách mạng chính thức thành lập, gọi là Ủy ban Quân quản, rồi Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời thị xã Vị Thanh. Về mặt công khai, cùng với nhiều phòng, ban trực thuộc được thành lập, có phòng thông tin - văn hóa.

Ngành văn hóa thị xã Vị Thanh tổ chức giải đua xuồng vào dịp Quốc khánh 2-9.

Trải qua các giai đoạn lịch sử, nhất là khi giải thể cấp thị xã, kế thừa là thị trấn Vị Thanh; thực hiện chủ trương cải tạo xã hội chủ nghĩa về kinh tế, tiến hành xây dựng nền văn hóa mới, con người mới; xây dựng đời sống văn hóa cơ sở... Đến khi tái lập thị xã (2004), ngành văn hóa, thông tin, thể thao Vị Thanh đã có nhiều biến động về tổ chức, phương thức, nội dung hoạt động...

Thế nhưng, điều chủ yếu mang tính chiến lược, là công tác quản lý nhà nước và các hoạt động phong trào, sự nghiệp dần được định hình. Đây là điều kiện tốt để củng cố, kiện toàn, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển quê hương Vị Thanh.

Những năm đầu giải phóng, ngành thông tin, văn hóa thị xã Vị Thanh (1975-1978) hoạt động chủ yếu là tuyên truyền cổ động và văn nghệ quần chúng. Để giúp bà con hiểu rõ hơn về cách mạng, thị xã huy động lực lượng đoàn viên thanh niên tiến hành kẻ, vẽ các khẩu hiệu cách mạng. Đồng thời, bôi xóa hàng trăm khẩu hiệu phản động của địch tại các căn cứ quân sự, cơ quan hành chính cũ; tổ chức tổng vệ sinh đường phố vào các ngày chủ nhật.

 Ngoài ra, từng nhóm nhỏ đi vào khu phố, xóm ấp phát loa tuyên truyền các chủ trương, chính sách của chính quyền cách mạng; hoặc trực tiếp gặp gỡ bà con bằng hình thức tuyên truyền miệng, nhằm giải thích rõ các chủ trương chính sách, động viên mọi người tự giác chấp hành. Song song đó, tổ chức các hoạt động văn nghệ trong lực lượng học sinh, truyền tay phổ biến nhiều bài hát cách mạng.

Lần đầu tiên, trong các khu phố, trường học, tiếng hát cách mạng vang lên, tạo sinh khí mới, giúp người thành thị gần gũi với cách mạng hơn. Ngoài ra, còn phát động nhân dân xóa bỏ các văn hóa phẩm đồi trụy, phản động. Thời điểm những tháng cuối năm 1975, lực lượng tuyên huấn, văn công Cần Thơ còn đứng chân tại thị xã Vị Thanh, nên thường xuyên tổ chức các buổi biểu diễn văn nghệ, chiếu phim. Sau đó, mỗi phường, xã đều thành lập được đội văn nghệ quần chúng, tập dợt chương trình phục vụ đồng bào.

 Xem lại các ảnh tư liệu lưu lại cho thấy những tháng cuối năm 1975, tỉnh Cần Thơ tổ chức Hội diễn văn nghệ nghiệp dư lần đầu tiên tại Vị Thanh. Trường Trung học Vị Thanh xây dựng được chương trình văn nghệ mừng giải phóng. Ngành văn hóa và thị đoàn tổ chức giải đua xuồng, mừng Quốc khánh 2-9 và các em thiếu nhi cắm trại tại Hồ Sen. Chính quyền cách mạng đã tiếp thu quản lý nhiều cơ sở văn hóa, tâm lý chiến của chính quyền Việt Nam cộng hòa tại tỉnh Chương Thiện như: Ty thông tin - chiêu hồi tỉnh, chi thông tin chiêu hồi quận Đức Long, cùng các cơ sở kỹ thuật, thiết bị âm thanh, nhạc cụ. Mặt khác, chính quyền cách mạng động viên chủ nhà buôn Kim Châu, tiếp tục quản lý rạp hát Kim Đô, hoạt động bình thường,... Một số đoàn hát từ Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ đến biểu diễn, nhiều phim cách mạng được công chiếu phục vụ bà con.

Chính quyền cách mạng thị xã thành lập đài truyền thanh sử dụng cơ sở vật chất, kỹ thuật của ty thông tin tỉnh Chương Thiện để lại. Đài đảm nhận tốt việc phát thanh tuyên truyền, ngày 2-3 buổi, đạt nhiều hiệu quả nhất là trong các đợt đổi tiền, huy động lương thực, nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ lao động,... Nhạc sĩ Lâm Thành Liêm, người Vị Thanh, nguyên Chủ tịch Hội Văn nghệ Kiên Giang, đã sáng tác ca khúc làm nhạc hiệu cho đài truyền thanh thị xã cho đến bây giờ.

Từ năm 1978, khi thị xã Vị Thanh giải thể, hoạt động văn hóa, thông tin, thể thao (gọi chung là ngành văn hóa) cũng thu hẹp phạm vi, do cơ sở vật chất, kỹ thuật bàn giao lại cho huyện Long Mỹ, rồi Vị Thanh. Tuy nhiên, do Vị Thanh là thị trấn huyện lỵ nên cấp huyện, cấp tỉnh thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa trên địa bàn. Cụ thể, tập trung cho công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, với 6 mặt chủ lực: Thông tin cổ động (bao gồm truyền thanh); xây dựng nếp sống văn hóa mới; phong trào văn nghệ quần chúng; phong trào đọc sách; phong trào giáo dục truyền thống; tổ chức sinh hoạt các câu lạc bộ.

Là địa bàn đô thị, điều kiện nhân lực, cơ sở vật chất, kỹ thuật khá đầy đủ, nên ngành văn hóa - thông tin thị trấn nhanh chóng triển khai tổ chức, xây dựng các phong trào hoạt động thường xuyên. Từ năm 1980, thị trấn lắp trạm truyền thanh, thường xuyên thông báo tin tức địa phương, thực hiện chương trình lắp đặt loa gia đình tại khu chợ.

Mỗi dịp lễ, tết, ngày kỷ niệm hay các cao điểm đưa quân, huy động lương thực, làm thủy lợi - ngành đẩy mạnh công tác thông tin cổ động, qua thực hiện các băng, cờ, khẩu hiệu; dán tranh cổ động, tờ tin ảnh của tỉnh tại nơi công cộng. Ngoài ra, Đài Truyền thanh thị trấn phát thanh ngày từ 2-3 buổi (sáng - trưa - chiều). Những năm sau đó, được Phòng Văn hóa thông tin huyện Vị Thanh hỗ trợ về đặt nhiều pano tranh cổ động lớn ở các cửa ngõ vào thị trấn, nhất là phía Long Mỹ qua.

VỊ THANH