Thứ Sáu, ngày 18/04/2025 | 07:18
Làng Hỏa Lựu lập thời Minh Mạng, đến cuối triều Nguyễn, dân số ở đây chưa được bao nhiêu... Tất cả đều ưu tiên cho việc “an cư”, chưa có mấy ai tính đến chuyện học hành. Vả lại, thầy giáo còn không có, nói chi trường lớp.
Trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp, vùng đất Vị Thanh - Hỏa Lựu còn gặp nhiều khó khăn, song tại các căn cứ kháng chiến việc học tập rất được chú trọng.
Làng Vị Thanh kế cận lập sau đó - lúc thực dân Pháp chưa đặt nền cai trị, cũng chịu chung hoàn cảnh. Dân cư vùng Long Mỹ bên kia sông Cái Lớn dần đông đúc, nhiều nhà khá giả rước thầy đồ về dạy chữ nho cho con em. Một số gia đình ở Hỏa Lựu, Vị Thanh hưởng ứng trả tiền công thầy bằng lúa. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ XX, người Pháp cho tổ chức phổ biến rộng rãi chữ Quốc ngữ, bắt buộc dùng trong văn tự, giấy tờ hành chính. Người biết chữ Quốc ngữ mới được tuyển làm việc ở quận, tổng, làng.
Tại mỗi quận lỵ, đều có trường tổng dạy cho con em nhiều làng. Một số làng có trường sơ học. Trước hết là đào tạo đội ngũ nhân sự làm việc cho Pháp, sau mới tới lớp con em nhà địa chủ. Do đó, trong các trường đều dạy chữ Quốc ngữ và chữ Pháp, chưa thấy tài liệu nào ghi nhận tình hình giáo dục tại Hỏa Lựu - Vị Thanh, vào đầu thời Pháp thuộc. Nhưng theo lý lịch soạn giả Vĩnh Điền lưu lại thì lúc nhỏ, ông học tại Trường sơ học Vĩnh Viễn. Như vậy, có lẽ Hỏa Lựu hay Vị Thanh cũng có trường sơ học vào đầu thế kỷ XX.
Theo các vị cao niên người Hoa, lúc này, tại chợ Vàm Xáng (Hỏa Lựu) và chợ Vị Thanh đã có Trường Hoa ngữ. Các gia đình địa chủ, nhà khá giả thì cho con qua Long Mỹ, Giồng Riềng học trường tổng hoặc lên Cần Thơ học trường tỉnh. Còn theo sách “Tự vị tiếng nói miền Nam”, năm 1897, tỉnh Rạch Giá mới có 11 trường tổng, trong đó có trường tổng Giang Ninh (bao gồm các làng Hỏa Lựu, Vị Thanh) đặt tại làng Long Mỹ.
Các cuộc kháng chiến chống Pháp nổ ra ở vùng Vị Thanh (buổi đầu trực thuộc quận Giồng Riềng). Trước hoàn cảnh trên 90% người dân còn mù chữ; chính quyền cách mạng quyết tâm chiến thắng 3 thứ giặc: giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Hoạt động giáo dục lúc này đã hình thành trước, trong vùng địch tạm chiếm. Ở vùng tự do (vùng giải phóng), việc học hành của cán bộ, chiến sĩ và đồng bào được xúc tiến.
Từ việc kêu gọi giáo viên, xây cất trường lớp cho đến huy động mọi người cùng tham gia các lớp bình dân học vụ. Trong cơ cấu ủy ban kháng chiến hành chánh cấp quận, có người phụ trách gọi là kiểm soát viên (như trưởng phòng). Tại mỗi làng đều có ủy viên phụ trách giáo dục. Ngoài ra, các đoàn thể cứu quốc nông, thanh, phụ đều vận động hội viên tích cực tham gia lớp bình dân học vụ. Các cuốn vần quốc ngữ A, B, C, được viết tay, in bột phổ biến rộng rãi. Người biết chữ rồi, dạy lại người chưa biết chữ.
Chính quyền còn dùng thơ, ca động viên, khuyến khích và phê phán nhằm cổ vũ việc học. Nam, nữ thanh niên đi chợ bị chặn lại, buộc đánh vần các chữ trên bảng. Đánh vần được thì cho đi thẳng vào, bằng không thì phải đi vòng phía sau. Sau khi mở các lớp bình dân học vụ, chính quyền cách mạng mở nhiều lớp dạy chữ cho trẻ em từ lớp năm đến lớp nhứt hết bậc tiểu học.
Từ năm 1949-1951, một phần của huyện Giồng Riềng được giao về tỉnh Cần Thơ. Ty Giáo dục Cần Thơ tổ chức các trường nội trú lớp nhứt A, B, C... Quận Giồng Riềng là vùng giải phóng ổn định, nên có một thời là trung tâm giáo dục kháng chiến của tỉnh. Tất nhiên, một bộ phận nhân dân Vị Thanh, Hỏa Lựu đã có điều kiện tham gia học tập. Nhiều cán bộ, chiến sĩ cách mạng được học hành cơ bản, trở thành người chỉ huy, lãnh đạo cơ quan Đảng, chính quyền địa phương.
Trong quyển Sơ thảo Lịch sử Đảng bộ xã Hỏa Lựu (1954-1975), khi đề cập đến giai đoạn kháng Pháp trước đó, sách đã ghi nhận sinh hoạt: “Ngoài phát triển kinh tế, chi bộ (xã) còn chỉ đạo phát động phong trào bình dân học vụ với nhiều hình thức đa dạng như lớp bình dân học vụ hoặc theo từng tổ, nhóm, gia đình. Chính như vậy, mà đại đa số nông dân Hỏa Lựu đều biết chữ và được nâng cao thêm trình độ”.
Tương tự như xã Hỏa Lựu, tại xã Vị Thanh sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, Ủy ban kháng chiến hành chánh đã quan tâm nhiều tới lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục. Sách “Lịch sử truyền thống của Đảng bộ, quân và dân xã Vị Thanh (1945-1954)” ghi nhận:... Phong trào “bình dân học vụ” phát triển khá sôi nổi và rộng khắp. Hầu hết những thanh niên có trình độ văn hóa đều được chính quyền động viên ra làm giáo viên, xóa mù chữ cho Nhân dân. Đêm đêm xóm, ấp vang lên lời ca, tiếng hát và tiếng học bài của các lớp bình dân học vụ.
Thời kháng chiến, vùng Hỏa Lựu - Vị Thanh đã tổ chức được việc học hành cho cán bộ, chiến sĩ và con, em; đào tạo nên lớp trẻ có tri thức, góp phần đắc lực vào sự thành công của cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do.
VỊ THANH
05:55 14/05/2025
(HG) - Tại thị trấn Cái Tắc, huyện Châu Thành A, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Ban Thư ký Ủy ban Hội LHTN Việt Nam tỉnh vừa tổ chức Ngày hội Thanh niên công nhân gắn với các hoạt động bảo vệ môi trường.
08:22 13/05/2025
Góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, thúc đẩy kinh tế tập thể phát triển, Hội Nông dân huyện Châu Thành đã xây dựng mô hình 6 trong 1 và nhân rộng trên toàn huyện.
08:09 13/05/2025
Việc sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, giảm nhiều phường, xã sẽ tạo động lực mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội, nhưng bên cạnh đó cũng đặt ra nhiều bài toán mới, trong đó có vấn đề quản lý, sử dụng hiệu quả trụ sở dôi dư, tránh bỏ hoang, lãng phí.
07:57 13/05/2025
(HG) - Sáng ngày 12-5, tại Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, xã Hỏa Lựu, thành phố Vị Thanh, Hội đồng Đội tỉnh tổ chức Chương trình Kỷ niệm 84 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (15/5/1941 - 15/5/2025), với chủ đề “Tự hào truyền thống - Vững bước tương lai”.
07:33 12/05/2025
(HG) - Trường Chính trị tỉnh vừa tổ chức Hội đồng Khoa học và Công nghệ tư vấn đánh giá nhiệm thu cơ sở kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất, kinh doanh của hợp tác xã nông nghiệp ở tỉnh Hậu Giang”, do Ths. Lê Văn Tuyên làm chủ nhiệm, Trường Chính trị tỉnh là cơ quan chủ trì, được thực hiện từ tháng 5 năm 2023 đến nay, với tổng kinh phí gần 1,2 tỉ đồng.
05:55 12/05/2025
Thiết thực lập thành tích chào mừng đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh đã và đang triển khai nhiều công trình, phần việc ý nghĩa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, lan tỏa tinh thần thi đua xây dựng quê hương giàu đẹp.
10:12 10/05/2025
(HGO) - Sáng ngày 9-5, Liên đoàn Lao động thị xã Long Mỹ tổ chức Lễ ra mắt Nghiệp đoàn dân quân tự vệ và lực lượng bảo vệ an ninh trật tự cơ sở phường Thuận An.
08:21 09/05/2025
Đầu thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, sau Hiệp định đình chiến Giơ-ne-vơ 1954, trong vùng giải phóng Vị Thanh - Hỏa Lựu vẫn tiếp nối, duy trì các trường học dạy con em nhân dân, nhưng khi địch ban hành Luật 10/59 tố cộng, diệt cộng; các thầy, cô giáo cách mạng phải tạm lánh đi.
07:52 09/05/2025
(HG) - Ngày 8-5, Công đoàn UBND tỉnh tổ chức Lễ phát động Tháng công nhân và Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động năm 2025.
05:20 08/05/2025
Từ vùng đất ghi dấu những năm tháng kháng chiến khốc liệt, Vĩnh Viễn hôm nay đang vươn mình mạnh mẽ, “thay da đổi thịt” với hạ tầng hiện đại, kinh tế phát triển và đời sống người dân ngày càng nâng cao.
07:51 14/05/2025
Trong bối cảnh giá điện biến động và nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng cao, việc đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời (NLMT) không còn là xu hướng, mà đã trở thành giải pháp tất yếu giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm chi phí - chủ động nguồn điện - bảo vệ môi trường.
07:12 14/05/2025
(HG) - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Hoàng Phương, Trưởng Đoàn công tác Bộ KH&CN, có buổi làm việc với Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh vào ngày 13-5.
06:03 14/05/2025
Những năm gần đây, phong trào khởi nghiệp của phụ nữ tại tỉnh có những bước tiến đáng kể, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
06:01 14/05/2025
Sản xuất, xuất khẩu nông lâm thủy sản đã mang về giá trị lớn cho nước ta những năm gần đây. Tuy nhiên, việc thay đổi chính sách thuế quan của một số quốc gia sẽ phần nào ảnh hưởng đến xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam tới đây. Thực hiện linh hoạt các giải pháp phù hợp, hiệu quả để chủ động ứng phó là việc làm cần thiết.