“Chảo lửa” Trung Đông rực cháy

Việc Mỹ tấn công nhiều cơ sở hạt nhân của Iran đã khiến “chảo lửa” Trung Đông vốn đã âm ỉ lâu nay giờ đã bùng cháy dữ dội khiến thế giới quan ngại.

Biểu tình ủng hộ Iran ở thủ đô Baghdad, Iraq ngày 21-6-2025. Ảnh: Reuters

Mới đây, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về các diễn biến gần đây tại khu vực, đặc biệt là tình hình leo thang căng thẳng giữa Iran và Israel, cũng như là chương trình hạt nhân của Tehran.

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cảnh báo, những cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran đánh dấu một bước ngoặt nguy hiểm tại khu vực, đồng thời lên án bất kỳ sự leo thang quân sự nào thêm nữa ở Trung Đông.

Ông Guterres lưu ý, Trung Đông “không thể chịu đựng thêm một vòng xoáy hủy diệt nào nữa”, nhưng hiện khu vực này đang đứng trước nguy cơ “rơi vào vòng xoáy trả đũa không hồi kết”. Tổng thư ký LHQ cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế “phải hành động ngay lập tức và dứt khoát để chấm dứt xung đột và quay lại đàm phán nghiêm túc, lâu dài về chương trình hạt nhân Iran”.

Trong khi đó, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi tuyên bố, ông sẵn sàng đến Iran để bảo đảm việc sử dụng công nghệ hạt nhân tại nước này vì mục đích hòa bình. Đồng thời, ông Rafael Grossi nhấn mạnh: “Với sự ủng hộ của các nước, IAEA có thể triển khai các chuyên gia về an toàn và an ninh hạt nhân tới Iran, bên cạnh các thanh sát viên hiện có, tới bất cứ nơi nào cần thiết”.

Tại cuộc họp, Nga và Trung Quốc đều lên án các cuộc tấn công của Mỹ. Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Phó Thông nêu rõ: “Hòa bình ở Trung Đông không thể đạt được bằng vũ lực. Các giải pháp ngoại giao cho vấn đề hạt nhân Iran vẫn chưa bị bế tắc và vẫn còn hy vọng cho một lối thoát hòa bình”.

Trong khi đó, quyền Đại sứ Mỹ tại LHQ Dorothy Shea tuyên bố đã đến lúc Washington phải hành động dứt khoát và kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ yêu cầu Iran chấm dứt “âm mưu xóa sổ Israel” và từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. “Chế độ Iran đã cố tình che giấu chương trình vũ khí hạt nhân và cản trở thiện chí đàm phán của chúng tôi... Iran không thể được phép sở hữu vũ khí hạt nhân”, bà Shea nêu rõ.

Về phần mình, Đại sứ Iran tại LHQ Amir Saeid Iravani, cáo buộc Mỹ và Israel phá hoại nỗ lực ngoại giao, cho rằng tất cả các cáo buộc nhằm vào Iran là vô căn cứ và Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) đã bị “biến thành công cụ chính trị”.

Ông Amir Saeid Iravani phân tích: “Thay vì đảm bảo quyền chính đáng về năng lượng hạt nhân hòa bình, thỏa thuận này đã bị lợi dụng làm cái cớ cho hành động gây hấn vi phạm nghiêm trọng lợi ích tối cao của đất nước tôi”.

Về phía Israel, Đại sứ Danny Danon ca ngợi hành động của Mỹ, gọi đây là “tuyến phòng thủ cuối cùng” sau khi mọi nỗ lực khác thất bại. Ông khẳng định: “Cái giá của việc không hành động sẽ là thảm họa. Một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ là bản án tử không chỉ với chúng tôi mà với cả quý vị”.

Đại sứ Anh Barbara Woodward kêu gọi các bên kiềm chế và quay lại bàn đàm phán: “Hành động quân sự đơn lẻ không thể mang lại giải pháp bền vững. Chúng tôi kêu gọi Iran thể hiện sự kiềm chế, đồng thời thúc giục tất cả các bên tìm giải pháp ngoại giao nhằm chấm dứt khủng hoảng”.

Trong khi Tổng thống Mỹ Trump cho biết, Israel và Iran đã đạt thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 10 ngày thì IRGC đã lên tiếng Tehran đã phát động một “cuộc tấn công tên lửa mạnh mẽ và có tính hủy diệt” nhằm vào căn cứ không quân Al Udeid của Mỹ tại Qatar và một số mục tiêu quân sự khác ở Iraq. Động thái này cho thấy “Chảo lửa” ở Trung Đông đã thực sự bùng cháy.

HN tổng hợp