Bài 1: Nhiều băn khoăn

Việc lo sợ chọn sai nghề, lo thất nghiệp đang là nỗi ám ảnh chi phối đến việc lựa chọn ngành nghề của các em học sinh lớp 12.

Việc lựa chọn đúng ngành nghề yêu thích, đúng năng lực của bản thân sẽ quyết định tương lai của các em. Tuy nhiên đây vẫn là câu hỏi khó đối với học sinh.

Các em học sinh luôn quan tâm đến những ngành dễ tìm được việc làm sau khi ra trường tại các buổi tư vấn tuyển sinh.

Trở thành tân sinh viên của các trường đại học chính là ước mơ mà các em luôn cố gắng, nỗ lực hết mình để hướng tới. Tuy nhiên, sau 4-5 năm “dùi mài kinh sử”, khi chuẩn bị hành trang bước vào cuộc sống với tấm bằng đỏ trong tay thì không ít trong số họ băn khoăn với câu hỏi “Sẽ đi đâu, về đâu?”. Em Đinh Duy Khánh, học sinh lớp 12TN, Trường THPT Vị Thủy, huyện Vị Thủy, chia sẻ: “Đến thời điểm này mà em vẫn chưa quyết định được mình sẽ chọn đăng ký vào ngành học nào. Không phải em chưa có ngành mình yêu thích, mà vì em lo học xong sẽ khó tìm được việc làm. Bởi, em thấy gần nhà em, rất nhiều anh chị sau khi tốt nghiệp đại học xong vẫn còn loay hoay với cơ hội việc làm”.

Cũng trong tâm trạng lo ngại, em Lê Văn Phúc, học sinh lớp 12A3, Trường THPT Vị Thanh, thổ lộ: “Em rất thích ngành quản trị kinh doanh hay ngành kế toán và đang có dự định sẽ đăng ký xét tuyển vào 2 ngành học trên. Tuy nhiên, em lại lo lắng sau khi học xong sẽ rất khó tìm được việc làm. Vì theo em được biết, để có thể làm việc trong các ngân hàng hay một doanh nghiệp nào đó thì cũng cần có một số tiền cho đầu vào? Tuy nhiên, gia đình em rất khó khăn. Với kinh tế hiện nay, em nghĩ mình cũng sẽ như các anh chị học về rồi ngồi ở không, tốn tiền của cha mẹ mà thôi, nên em rất đắn đo”.

Thực tế hiện nay, trường hợp sinh viên tốt nghiệp ra trường phải làm trái ngành - những công việc không liên quan đến trình độ, bằng cấp ngành nghề đào tạo đã không còn là chuyện hiếm. Sẽ không quá khó để bắt gặp những hình ảnh sinh viên đã tốt nghiệp ra trường đi tiếp thị sản phẩm hay làm bảo vệ, phục vụ tại các quán nước, nhà hàng… Thậm chí, nhiều người còn chấp nhận phải đi làm công nhân trong các xí nghiệp, nhà máy với công việc nặng nề, vất vả trong khi đồng lương lại quá eo hẹp và chật vật. Em Lương Hữu Thanh, ở xã Vĩnh Thuận Đông, huyện Long Mỹ, chia sẻ: “Em tốt nghiệp đại học ngành kế toán đã hơn 6 tháng nay, nhưng vẫn chưa có việc làm. Em cũng đã thử xin việc ở nhiều nơi nhưng chưa thấy ai gọi. Trong thời gian chờ đợi, hiện tại em xin làm công nhân tại Long An”. Được biết, trong gia đình không chỉ riêng em Thanh, mà cả anh rể và 2 người em của Thanh đã tốt nghiệp (có cả đại học, cao đẳng, trung cấp) cũng đang trong tình trạng thất nghiệp.

Hiện có rất nhiều ngành học mới được mở ra theo nhu cầu xã hội. Bà Nguyễn Thị Út, ở phường IV, thành phố Vị Thanh, có con là học sinh Trường THPT chuyên Vị Thanh, bày tỏ: “Tôi không biết hướng con theo học ngành nào cho đúng. Trong một “rừng” ngành nghề, tôi chỉ biết động viên con chọn ngành mình yêu thích, đúng năng lực. Vì có yêu thích thì sau này có gặp khó khăn gì, con sẽ có động lực để tìm cách vượt qua”.

Một thực trạng thấy rõ hiện nay là đa phần các em học sinh rất quan tâm đến các ngành mới, ngành “hot”, ngành dễ tìm việc làm. Em Lê Khả Tiến, học sinh lớp 12H, Trường THPT chuyên Vị Thanh, thành phố Vị Thanh, thổ lộ: “Em cũng đang rất rối khi lựa chọn ngành cho mình. Vì, theo nhu cầu xã hội cần hiện nay là ngành này, nhưng biết đâu 4 năm nữa nhu cầu xã hội lại là ngành khác. Em thích ngành quản lý đất đai, nhưng cha mẹ và người thân thì muốn em học ngành y. Trong khi ngành y hiện nay rất cần nhưng khó có việc làm”. 

Còn em Trần Hoàng Đang Thư, học sinh lớp 12CB1, Trường THPT Chiêm Thành Tấn, thành phố Vị Thanh, chia sẻ: “Em quan tâm đến các ngành mới. Cụ thể là em đang chọn đăng ký xét tuyển đại học ngành quan hệ công chúng của Trường Đại học Nam Cần Thơ. Theo em tìm hiểu, đây là ngành mới và trường là đơn vị duy nhất ở đồng bằng sông Cửu Long đào tạo ngành này. Nếu chọn học thì sau 4 năm cơ hội việc làm của em sẽ nhiều hơn”.

Lựa chọn ngành nghề, trường nào cho đúng với sở thích, năng lực bản thân và điều kiện kinh tế gia đình đang là những trăn trở mà các em học sinh lớp 12 đang gặp phải. Và đâu là hướng giải quyết?

Bài, ảnh: CAO OANH

--------

Bài 2: Đi tìm lời giải khó