Chương trình giáo dục mới cấp tiểu học: Vẫn còn bất cập

Giáo viên chủ động đổi mới phương pháp dạy, học sinh đọc thông, viết thạo, phụ huynh quan tâm chung tay cùng nhà trường hỗ trợ con em học tập... là những tín hiệu tích cực sau 2 năm tỉnh thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 lớp 1, lớp 2. Tuy nhiên, bên cạnh mặt được, vẫn còn một số khó khăn cần tháo gỡ.

Học sinh được đánh giá phát huy tốt phẩm chất, năng lực học tập sau thời gian triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2018.

Học sinh phát triển tốt năng lực, giáo viên sáng tạo

Lớp học rôm rả, những cánh tay giơ lên để được cô gọi trả lời, là giờ học môn toán của cô Đặng Kim Tươi, giáo viên chủ nhiệm lớp 1A2, Trường Tiểu học Kim Đồng, thành phố Vị Thanh. Cô Tươi chia sẻ: “Tôi phải hướng dẫn các em từ nhận biết mặt chữ cái, cách đánh vần, phát âm, đến phát triển kỹ năng học tập, tính toán và kỹ năng sống. Cặp sách đôi khi lỉnh kỉnh những đồ dùng dạy học tự làm, laptop luôn theo trong cặp để mang đến trường trình chiếu cho học sinh xem. Quan trọng là mình dạy theo năng lực từng học sinh, để từng em phát triển kỹ năng học tập và phát huy tốt năng lực bản thân”.

Sau 2 năm thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, các trường tiểu học từ bỡ ngỡ, lúng túng, lo lắng trong xây dựng chương trình, phương pháp dạy học, tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, nay trở thành những trải nghiệm, rút được nhiều bài học kinh nghiệm thực tế trong năm học này. Các trường tiểu học đảm bảo 100% học sinh (lớp 1, lớp 2, lớp 3) được học 2 buổi/ngày; 100% giáo viên giảng dạy khối lớp 1, lớp 2 đạt chuẩn về trình độ chuyên môn; hơn 3.400 giáo viên cán bộ quản lý được bồi dưỡng, tập huấn theo chương trình mới.

Ông Trần Văn Chum, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Vĩnh Thuận Đông 1, huyện Long Mỹ, cho biết: “Lo ngại nhất là việc tổ chức 100% học sinh học 2 buổi/ngày và đủ giáo viên. Khi bắt tay thực hiện chương trình mới năm đầu tiên, chúng tôi đã rà soát phòng lớp và tính theo lộ trình thí điểm 5 năm, đến giờ trường được đầu tư đảm bảo mỗi lớp 1 phòng học, tất cả học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 được học 2 buổi/ngày. Chúng tôi còn dư 2 phòng học để bố trí ôn luyện học sinh giỏi, học sinh có năng khiếu...”. Trường luôn tranh thủ các sự hỗ trợ để trang bị đầy đủ thiết bị dạy học, giáo viên chủ động bổ sung thêm đồ dùng dạy học tự làm, đảm bảo đủ giáo viên, 100% giáo viên đạt chuẩn theo quy định. 2 năm học qua, trường có 100% học sinh khối lớp 1, lớp 2 hoàn thành và hoàn thành tốt chương trình năm học.

Khó vì thiếu phòng lớp, trang thiết bị, giáo viên

Cùng những hiệu quả và thuận lợi, sau 2 năm triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 vẫn còn gặp một số khó khăn nhất định cần giải pháp tháo gỡ kịp thời. Khó nhất là đảm bảo 1 phòng/1 lớp, để tổ chức học 2 buổi/ngày cho 100% học sinh các khối lớp 3, lớp 4, lớp 5 tiếp theo. Hiện nay, những địa phương đang trong nỗi lo này là huyện Phụng Hiệp, huyện Vị Thủy, thị xã Long Mỹ, huyện Châu Thành…

Ông Phạm Công Danh, Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành, cho biết: “Huyện còn một vài trường tiểu học thiếu phòng học, thiếu thiết bị dạy học, thiếu giáo viên, đây là những trăn trở khi triển khai tiếp chương trình ở các khối lớp 3, lớp 4, lớp 5 cho các năm học tới, nhất là bố trí học 2 buổi/ngày cho học sinh. Năm học 2023-2024 tới sẽ có vài trường không đảm bảo được điều kiện này cho học sinh khối lớp 4 là nỗi lo không nhỏ”.

 Huyện Châu Thành có 15 trường tiểu học. Năm học 2020-2021, toàn huyện có 4.828 học sinh các khối lớp từ lớp 1 đến lớp 5 học 2 buổi/ngày, tỷ lệ chỉ đạt 70,86%; năm học 2021-2022, tỷ lệ này chiếm 86,32%, tăng lên được gần 16%. Thiếu phòng học nhưng để đảm bảo triển khai tốt Chương trình giáo dục phổ thông mới, huyện chọn giải pháp ưu tiên phòng cho học sinh khối lớp 1, lớp 2 và năm học này là đối với khối lớp 3 được học 2 buổi/ngày 100%.

Ngoài ra, thực trạng thiếu giáo viên (nhất là cho các môn tin học, tiếng Anh), tỷ lệ giáo viên chưa đạt chuẩn theo Luật Giáo dục 2019 hơn 19%, một vài giáo viên lớn tuổi khả năng tiếp nhận công nghệ thông tin, đổi mới trong giảng dạy hạn chế nên còn chậm nhịp so với tiến độ chương trình; thực trạng chưa đảm bảo trang thiết bị dạy học, số lượng trường bán trú của tỉnh còn khá thấp… là những trở ngại không nhỏ trong việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới thời gian tới. Ông Nguyễn Minh Trực, Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Vị Thanh, chia sẻ: “Thành phố còn 2 trường chưa có phòng bộ môn tin học, còn 1 trường chưa có giáo viên dạy môn học này… dù đã tranh thủ các nguồn. Thực trạng thiếu giáo viên là bài toán nan giải nhiều năm nay”.

Chủ động gỡ khó để Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phát huy tích cực các lợi thế, hiệu quả trong phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh là giải pháp dài hơi mà ngành giáo dục và đào tạo đang nỗ lực thực hiện. Toàn tỉnh có 150 trường tiểu học và 1 trường dạy trẻ khuyết tật (giảm 3 trường so năm học 2020-2021 (năm đầu tiên triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 1), với tổng số lớp là 2.408 lớp, 66.943 học sinh. Tổng số giáo viên trực tiếp giảng dạy là 3.209 người, tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn là 80,7%, chưa chuẩn là 19,20% theo Luật Giáo dục 2019. UBND tỉnh cho chủ trương mua sắm thiết bị dạy học lớp 1, 2 với số tiền hơn 71 tỉ đồng.

Bà Trần Thị Huyền, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết: “Chúng tôi yêu cầu các trường tiếp tục rà soát, sắp xếp trường lớp, dồn ghép các điểm trường phụ về điểm chính theo điều kiện thực tế để đảm bảo điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh; trách nhiệm, tích cực, chủ động mọi mặt tập trung bồi dưỡng giáo viên, ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả… để Chương trình giáo dục phổ thông 2018 triển khai đúng tiến độ đề ra. Thực trạng thiếu giáo viên ngành đã nắm và sẽ có giải pháp cùng với địa phương hỗ trợ các trường trong thời gian tới…”.

Bài, ảnh: CAO OANH