Sáng chế bếp gas mini an toàn

Chỉ với giá thành từ 150.000-200.000 đồng, học sinh Châu Thế Khanh, lớp 9A1, Trường THCS Võ Thị Sáu, thị trấn Bảy Ngàn, huyện Châu Thành A, có thể ngăn chặn cháy nổ từ chiếc bếp gas mini. Sáng chế “Bếp gas mini an toàn” của em vừa đoạt giải khuyến khích trong Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng toàn quốc năm 2018.

Châu Thế Khanh hướng dẫn những vị trí cần lắp ráp thiết bị linh kiện chống rò rỉ khí gas.

Từ trước đến nay, trên thông tin đại chúng, chúng ta đã từng nghe có nhiều vụ cháy, nổ bình gas mini. Hậu quả là người bị nạn nhận nhiều thương tích trên thân thể, thậm chí nặng hơn sẽ tử vong và thiệt hại tài sản do cháy. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc bình gas mini phát cháy, nổ là do chất lượng bình chứa đã quá đát, xuống cấp một cách trầm trọng, khi vỏ bình bị rỉ sét, bị mỏng đi, niêm van đầu bình không còn chắc chắn an toàn... do đã nạp gas vào và qua sử dụng quá nhiều lần. Đó cũng là nỗi lo đau đáu từ lâu mà Châu Thế Khanh suy nghĩ. Để giúp bảo vệ mọi người và cũng đem lại an toàn cho chính gia đình mình, Khanh đã suy nghĩ làm sao dập tắt được mối nguy hiểm từ bếp gas mini. Khanh chia sẻ: “Hiện nay, nhu cầu sử dụng gas khi đun nóng trong đời sống khá lớn, ước tính khoảng 80-90%. Trong đó, có gia đình em dùng thường xuyên bếp gas mini để ăn lẩu trong dịp tiệc tùng. Việc sử dụng gas để đun nấu có nhiều ưu điểm hơn so với các loại chất đốt khác như than, cồn nhưng nhược điểm cũng lớn. Gas là chất rất dễ cháy, nổ nên khi sử dụng, nếu bếp không đảm bảo an toàn, người sử dụng thiếu kiến thức hoặc lơ đễnh thì rất nguy hiểm. Em Khanh thấy quá rủi ro, hầu như ngày nào gia đình em cũng tiếp xúc nên tìm cách để phòng tránh. Qua tìm hiểu trên thị trường, Khanh nhận thấy có rất nhiều loại cảnh báo rò rỉ khí gas nhưng với bếp gas mini vẫn chưa có. Chính vì lý do đó mà em đã suy nghĩ và thực hiện sản phẩm “Bếp gas mini an toàn”.

Theo Khanh, các giải pháp đã có trên thị trường cũng rất đa dạng, phong phú chủng loại như: các loại Robot Gas có thể báo còi khi phát hiện khí gas, sử dụng điện 220V nhưng có giá thành từ 550.000 đồng đến vài triệu đồng và chỉ dùng cho bếp gas lớn. Bếp gas thông minh ở Nhật là loại bếp lớn có khả năng điều khiển bằng điện thoại do giá quá cao nên chưa phổ biến. Còn về bếp gas mini hay bếp du lịch vẫn chưa có hệ thống cảnh báo rò rỉ khí gas và ngắt gas an toàn. Sau khi nghiên cứu thêm các thiết bị, cấu tạo và giá thành, em đã vẽ thiết kế mô hình và nhờ sự trợ giúp của thầy giáo tin học để từng bước hoàn thiện sản phẩm. Thầy Nguyễn Minh Tường, giáo viên hướng dẫn Thế Khanh, cho hay: “Khanh rất sáng dạ, đã tự tìm được các thiết bị cần thiết để cấu thành thiết bị cảnh báo. Tuy nhiên phần lập trình, kết cấu trên hệ thống thiết bị thì còn chưa chặt chẽ. Vì vậy, tôi đã hỗ trợ em làm lập trình và mua thiết bị cần thiết trong phần linh kiện. Sau khi hoàn chỉnh hệ thống, đủ thiết bị, Thế Khanh tự lắp ráp và kết nối vô bếp”.

 Với sản phẩm đầu tiên, Châu Thế Khanh chỉ mất khoảng 2 giờ đồng hồ là có thể lắp ráp hoàn tất các linh kiện gồm: mạch Arduino nano; cảm biến khí gas; mô tơ kéo; rơ le; pin 9V; đèn báo; còi báo và dây điện. Sản phẩm áp dụng giải pháp nhận dạng rò rỉ khí gas bằng cảm biến khí gas; lập trình điều khiển thiết bị cảnh báo cho người sử dụng bằng còi và đèn báo; hệ thống được thiết kế sử dụng giải pháp cơ khí để tạo ra hệ thống ngắt gas an toàn. Toàn bộ hệ thống sử dụng pin 9V hoặc pin sạc để tiện lợi cho tính di động của bếp, vừa tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn trong nghiên cứu và sử dụng thực tế.

Châu Thế Khanh cho biết tiện ích của hệ thống là có thể áp dụng được với tất cả các bếp gas mini, có thể tháo rời để áp dụng với bếp gas lớn gia đình với giá rẻ hơn. Hệ thống được thiết kế nhỏ gọn, mọi người dễ dàng lắp đặt với giá thành dao động từ 150.000-200.000 đồng/thiết bị. Tuy nhiên, vẫn còn nhược điểm là hệ thống ngắt gas tự động chỉ áp dụng với bếp gas mini có cần gạt ngắt chai gas.

Sản phẩm của Châu Thế Khanh đã xuất sắc nhận được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi sáng tạo các cấp ở năm học 2017-2018 như: giải nhì cuộc thi Nghiên cứu khoa học cấp huyện; giải nhì Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh... Tự hào về cháu mình, bà Trần Thị Dung, bà nội của Châu Thế Khanh, phấn khởi khoe: “Nhiều năm nay, tôi cũng sợ sử dụng bếp gas mini để nấu ăn nhưng vì tiện ích cũng phải dùng. Bây giờ, cháu tôi chế tạo ra thiết bị cảnh báo cháy nổ làm tôi yên tâm lắm. Giờ đây, tiệc tùng là ăn uống thoải mái, khỏi lo nguy hiểm”.

Giờ đây, dù đang ở ngưỡng cửa của năm học chuyển cấp, đương đầu với nhiều kỳ thi mới, nhưng Châu Thế Khanh vẫn ấp ủ mong ước: “Em sẽ chế tạo ra nhiều thiết bị hơn để cho nhiều người được sử dụng và bảo vệ chính sức khỏe, sự an toàn cho gia đình mình. Nếu được, em và thầy giáo sẽ đề nghị các cấp cấp bằng sáng chế và sản xuất đại trà để cung ứng cho thị trường, giảm bớt rủi ro cho người dân và hạn chế tốn kém chi phí điều trị không mong muốn từ tai nạn cháy nổ của các bệnh viện”. Hy vọng, mong ước của Khanh sẽ sớm thành hiện thực, chúc cậu học trò nhỏ tuổi đam mê sáng tạo tiếp tục sáng chế ra nhiều thiết bị giúp ích vào thực tế đời sống hàng ngày của mọi người.

Bài, ảnh: TRÚC LINH