Thêm cơ hội tiếp cận vốn vay chương trình nhà ở xã hội

Trong tháng 8 này, Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) chính thức triển khai chương trình cho vay nhà ở xã hội mới. Xoay quanh vấn đề này, phóng viên Báo Hậu Giang có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Triều (ảnh), Giám đốc NHCSXH Chi nhánh Hậu Giang. Ông Triều cho biết:

- Ngày 27-7-2016, NHCSXH Việt Nam đã ban hành Văn bản số 2526 về việc hướng dẫn nghiệp vụ cho vay để mua, thuê nhà ở xã hội; xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nhà để ở. Văn bản có hiệu lực thi hành từ ngày 15-8 này.

Thưa ông, chương trình cho vay nhà ở xã hội của NHCSXH theo quy định mới có điểm gì khác biệt so với trước đây ?

- Thực chất chương trình cho vay nhà ở xã hội mới do NHCSXH thực hiện cũng giống như cho vay theo gói 30.000 tỉ đồng do các ngân hàng thương mại triển khai trong thời gian qua. Chỉ khác với các chương trình cho vay nhà ở xã hội đối với hộ nghèo theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ; hay xây nhà trong cụm, tuyến dân cư vùng vượt lũ đồng bằng sông Cửu Long mà NHCSXH thực hiện trước đây là được mở rộng đối tượng cho vay, mức vay, thời hạn vay cao hơn. Đặc biệt, từ trước đến nay các chương trình cho vay của NHCSXH triển khai đều thực hiện theo chỉ định của Chính phủ, nhưng chương trình cho vay nhà ở xã hội lần này là theo chỉ định của Quốc hội.

Đến nay, NHCSXH đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để triển khai thực hiện như ban hành các quy trình nghiệp vụ, tổ chức tập huấn cho các đơn vị, chỉ chờ khi có nguồn vốn ngân sách chuyển qua sẽ thực hiện cho vay ngay. Tuy nhiên, theo đánh giá nguồn vốn trước mắt còn nhiều khó khăn. Bởi nguồn vốn cho vay theo Quyết định 33 của Thủ tướng Chính phủ để cho vay hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở giai đoạn 2 theo kế hoạch triển khai năm 2016, chỉ mới đáp ứng 50% kế hoạch, trong khi chương trình này cũng hết sức bức xúc. Cho nên khả năng sang năm 2017 nguồn vốn cho vay theo chương trình mới được phân bổ.

Những đối tượng nào được vay nguồn vốn này, thưa ông ?

- Đối với chương trình thì có 5 đối tượng được vay. Đó là người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân và Quân đội nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Tuy nhiên, các đối tượng nêu trên phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân. Riêng trường hợp là hộ nghèo, cận nghèo thì phải thuộc hộ nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.

Thưa ông, muốn vay vốn thì khách hàng phải đáp ứng điều kiện nào ?

- Khi vay vốn tại NHCSXH, khách hàng phải thực hiện gửi tiền tiết kiệm hàng tháng tại NHCSXH với thời gian gửi tối thiểu 12 tháng kể từ ngày ký hợp đồng tín dụng với NHCSXH. Mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn. Bên cạnh đó, khách hàng phải có vốn tự có tối thiểu 20% giá trị hợp đồng mua bán, hợp đồng thuê mua nhà ở xã hội đối với vay vốn để mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội; có tối thiểu 30% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành đối với vay vốn để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.

Ngoài ra, có đủ hồ sơ chứng minh về đối tượng, thực trạng nhà ở, điều kiện cư trú, thu nhập để được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo quy định; có nguồn thu nhập và khả năng trả nợ theo cam kết với NHCSXH; có giấy đề nghị vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở, trong đó có cam kết của cá nhân và các thành viên trong hộ gia đình chưa được vay vốn hỗ trợ ưu đãi nhà ở xã hội tại ngân hàng khác hoặc các tổ chức tín dụng khác.

Mặt khác, đối với vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội, có hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội với chủ đầu tư dự án mà dự án của chủ đầu tư đó có trong danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội thuộc chương trình, kế hoạch đầu tư nhà ở xã hội của cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đối với vay vốn để xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất nơi đăng ký thường trú do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định của pháp luật về đất đai; có thiết kế, dự toán hoặc phương án tính toán giá thành theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Còn thời hạn vay, lãi suất cho vay và trả nợ vay ra sao, thưa ông ?

- Trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội thì mức vốn cho vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trường hợp xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở thì mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay. Riêng lãi suất cho vay do Chính phủ quy định đối với từng kỳ hạn. Trong đó, lãi suất hiện nay là 4,8%/năm; còn lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay.

Thời hạn cho vay tối thiểu là 15 năm và tối đa không quá 25 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên. Thời hạn cho vay cụ thể đối với từng người vay vốn được tính bằng tổng số tiền vay chia cho mức trả nợ hàng tháng. Mức trả nợ hàng tháng do NHCSXH nơi cho vay và người vay vốn thỏa thuận. Trường hợp người vay vốn có nhu cầu vay với thời hạn thấp hơn thời hạn cho vay tối thiểu thì được thỏa thuận với NHCSXH nơi cho vay về thời hạn cho vay thấp hơn.

Thưa ông, chương trình này có sự ràng buộc điều kiện khách hàng phải gửi tiết kiệm trong 12 tháng, điều này có tạo áp lực cho khách hàng trả nợ vay không ?

- Sự ràng buộc này không tạo áp lực cho khách hàng vay vốn, mà đây chỉ nhằm tạo thói quen cho khách hàng gửi tiết kiệm hàng tháng. Vì trong 12 tháng đầu là thời gian ân hạn nên khách hàng không phải trả nợ vay. Tuy nhiên, khi gửi tiết kiệm phải đảm bảo thường xuyên trong 12 tháng liên tục, không gửi kỳ hạn 6 tháng và không dưới mức trả nợ hàng tháng. Nếu khách hàng gửi dưới mức quy định thì ngân hàng sẽ ngưng giải ngân. Còn sau 12 tháng đầu, việc gửi tiết kiệm của khách hàng thì ngân hàng không có ràng buộc mà chỉ vận động khách hàng gửi tiết kiệm.

Xin cảm ơn ông !

T.XOÀN thực hiện