Những trăn trở khi thực hiện chính quyền cấp xã, phường mới

Những trăn trở khi thực hiện chính quyền cấp xã, phường mới.mp3

Theo Bộ Nội vụ, chính quyền cấp xã sau sắp xếp dự kiến hoạt động từ ngày 1-7 tới đây. Tuy nhiên, trước khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động (bỏ cấp huyện) thì hiện vẫn còn nhiều vấn đề được ngành chức năng và địa phương trong tỉnh Hậu Giang đặt ra cần có hướng tháo gỡ.

Sau sáp nhập xã, phường, ngành NN&MT tỉnh đề xuất chia lại khu vực hoạt động để công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân được thuận lợi hơn. 

Tại cuộc họp trực tuyến với UBND tỉnh về sơ kết tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tháng 5, triển khai nhiệm vụ tháng 6 vào sáng ngày 3-6, một trong những nội dung được nhiều địa phương cấp huyện băn khoăn đặt ra là việc thực hiện thanh, quyết toán các nguồn vốn của cấp huyện đối với những công trình, dự án đã và đang được thực hiện trước khi ngưng hoạt động từ ngày 1-7. Trước vấn đề này, lãnh đạo Sở Tài chính tỉnh cho biết hiện Bộ Tài chính đã có hướng dẫn từng nội dung cụ thể.

Theo đó, việc xử lý tài chính, quyết toán ngân sách năm 2024 sẽ thực hiện theo quy định và trình tự của Luật Ngân sách, trong đó có rút ngắn về mặt thời gian để đảm bảo quá trình thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Riêng đối với nguồn vốn năm 2025, do Luật Ngân sách không có quy định về việc thanh, quyết toán nửa năm mà chỉ thực hiện tổng hợp, báo cáo. Do đó, thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính thì các địa phương cấp huyện chỉ thực hiện tổng hợp và báo cáo, không thực hiện quyết toán giữa năm, kể cả nguồn ngân sách cấp huyện khi kết thúc hoạt động thì cũng chỉ tổng hợp báo cáo.

Đẩy nhanh tiến độ thi công để tăng giải ngân vốn đầu tư công là một trong những vấn đề quan tâm lớn trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong lúc này.  

Ông Nguyễn Đăng Hải, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh, cho hay: Để tháo gỡ những vấn đề băn khoăn trên thì trong quá trình sắp xếp bộ máy chính quyền 2 cấp, dự kiến Ban quản lý dự án ở cấp huyện sẽ được bàn giao về trực thuộc đơn vị có liên quan của Ban quản lý dự án cấp tỉnh. Khi đó, toàn bộ các dự án đang triển khai ở cấp huyện sẽ được chuyển về tỉnh quản lý nhằm tạo thuận lợi về mặt thủ tục và công tác quyết toán về sau, đồng thời không làm xáo trộn và gián đoạn tiến độ thi công các công trình, dự án đang triển khai. Bước đầu là vậy, nhưng sau khi việc sáp nhập chính quyền cấp xã, phường mới được ổn định thì sẽ tính toán đến việc thành lập ban quản lý thực hiện các nhiệm vụ đầu tư công ở đơn vị cấp xã, phường.  

Một điều khác khá quan trọng được Sở Tài chính thông tin đó là để có cơ sở pháp lý về tài chính, ngân sách thì đơn vị đã tổng hợp được 10 dự thảo nghị quyết cần phải được HĐND tỉnh thông qua trước khi tỉnh thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp để có cơ sở xử lý về tài chính, ngân sách. Do đó, Sở Tài chính tỉnh đã trình và đang chờ UBND tỉnh xem xét cho ý kiến 10 dự thảo nghị quyết liên quan đến công tác tài chính của tỉnh trước khi trình tại kỳ họp chuyên đề của HĐND tỉnh trong tháng 6 này để được thông qua, từ đó áp dụng vào tháng 7 tới được kịp thời.   

Ngoài vấn đề về tài chính, ngân sách thì công tác giải ngân vốn đầu tư công bị chậm tiến độ cũng đang đặt ra nhiều dấu hỏi trước khi sáp nhập cấp xã, phường, bỏ cấp huyện. Bởi theo báo cáo của Sở Tài chính tỉnh, hiện tổng vốn đầu tư công mà Trung ương giao cho Hậu Giang là 6.604 tỉ đồng, còn HĐND tỉnh giao là 7.464 tỉ đồng. Về công tác giải ngân, hiện toàn tỉnh giải ngân được 1.391 tỉ đồng, mới đạt 20% vốn Trung ương giao và đạt 18% chỉ tiêu HĐND tỉnh giao. Với kết quả trên thì Hậu Giang đang đạt tiến độ giải ngân thấp hơn bình quân cả nước (cả nước hiện đạt 24%), đồng thời không đạt theo chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh. Trong các dự án đang có tiến độ giải ngân đạt thấp thì có một dự án mà tỉnh gặp khó và chưa có hướng xử lý cụ thể là liên quan đến tuyến đường cao tốc, với nguồn vốn 1.500 tỉ đồng.

Theo đánh giá của một số ngành có liên quan của tỉnh, một điều lạ hiện nay là trước giờ khối lượng giải ngân vốn đầu tư công luôn cao hơn khối lượng thực hiện do có một số công trình, dự án thực hiện việc tạm ứng. Thế nhưng, từ đầu năm đến nay thì lại ngược lại, đó là khối lượng thực hiện nhiều nhưng công tác giải ngân lại đạt ở mức thấp. Cụ thể, hiện khối lượng thực hiện đạt hơn 1.715 tỉ đồng, nhưng việc giải ngân chỉ có 1.391 tỉ đồng.

Ông Nguyễn Đăng Hải, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh, cho hay: Trước tình hình trên, Sở Tài chính tỉnh đề nghị các đơn vị có liên quan và chủ đầu tư cần khẩn trương hoàn thành các thủ tục đối với những khối lượng đã hoàn thành tại các công trình, từ đó thực hiện công tác giải ngân vốn đầu tư công được kịp thời để giúp cho tỷ lệ giải ngân chung của tỉnh được tăng lên. Ngoài ra, khi thực hiện tốt công việc trên còn tạo thuận lợi trước khi chuyển giao hồ sơ công trình, dự án về cấp tỉnh quản lý khi cấp huyện ngưng hoạt động từ ngày 1-7.

Cũng theo Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Nguyễn Đăng Hải, vấn đề trăn trở về thu ngân sách, sau khi rà soát cụ thể thì tới đây Sở Tài chính tỉnh sẽ có hướng điều chỉnh dự toán tiền thu thuê đất khi chỉ tiêu giao quá cao, trong khi thực tế khó thực hiện được, từ đó ảnh hưởng đến công tác giải ngân vốn đầu tư công. Bởi chỉ tiêu giao trong đầu tư công là 428 tỉ đồng tiền thuê đất, chiếm đến 6% tổng nguồn vốn đầu tư công của tỉnh. Do đó, nếu không thực hiện được thì tỉnh gặp rất nhiều khó khăn.

Cùng niềm băn khoăn khi bỏ chính quyền cấp huyện thì ngành nông nghiệp và môi trường (NN&MT) tỉnh sẽ có sự ảnh hưởng không nhỏ. Do đó, để thuận lợi trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, vừa qua, Sở NN&MT tỉnh đã có tờ trình và đang chờ ý kiến của UBND tỉnh là khi bỏ cấp huyện sẽ tiến hành chia lại khu vực hoạt động cho các đơn vị xã, phường sau sáp nhập được phù hợp. Trong đó, quan điểm chung của ngành là không có phát sinh thêm mà thực hiện 8 khu vực. Tuy nhiên, có một số địa điểm được đề xuất thay đổi so với hiện trạng hiện nay; qua đây nhằm tạo thuận lợi về bán kính di chuyển cho người dân địa phương.

Ông Nguyễn Hoàng Anh, Giám đốc Sở NN&MT tỉnh, cho hay: “Hiện đơn vị đã gửi tờ trình qua UBND tỉnh để xin ý kiến về việc sắp xếp, chia lại khu vực hoạt động của các đơn vị trực thuộc Sở ở cơ sở sau khi sáp nhập xã, phường. Khi UBND tỉnh có ý kiến chính thức, chúng tôi sẽ thực hiện công bố lên phương tiện thông tin đại chúng và các đơn vị xã, phường sau sáp nhập. Ngoài ra, Sở NN&MT tỉnh mong các đơn vị cấp huyện giữ lại trụ sở làm việc hiện hữu của ngành NN&MT cấp huyện nhằm phục vụ tốt cho công việc chuyên môn và không bị gián đoạn”.

Để sớm giải quyết các vấn đề đang băn khoăn trước khi bỏ cấp huyện và sáp nhập cấp xã, phường mới đi vào hoạt động từ ngày 1-7 tới, ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, đề nghị Văn phòng UBND tỉnh bố trí cuộc họp vào sáng ngày 4-6 để lãnh đạo UBND tỉnh xem xét  giải quyết những yêu cầu, đề xuất của các sở, ngành và địa phương trong tỉnh, nhất là về hồ sơ, thủ tục sau khi bỏ cấp huyện để việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương không bị gián đoạn.

HỮU PHƯỚC