Cuộc sống của bộ lạc Brokpa ở chân dãy Himalaya

Bộ lạc Brokpa ở làng Merak và Sakten, khu vực xa xôi hẻo lánh nhất ở phía Đông của Bhutan, có lối sống bán du mục và phụ thuộc vào đàn gia súc, nay họ đứng trước nhiều thay đổi khi một con đường dẫn đến làng Merak sắp hoàn thành.

Người Brokpa sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi gia súc. Nguồn: DAILY MAIL

Làng Merak và Sakten ở chân dãy núi Himalaya, thuộc khu vực phía Đông Bhutan, nơi bộ lạc bán du mục Brokpa di cư đến từ vài thế kỷ trước, những phong tục được truyền lại trong thời gian dài vẫn giữ vai trò chủ đạo trong đời sống xã hội của họ. Do ở vùng vĩ độ cao, khí hậu khắc nghiệt, trồng trọt không phát triển, người Brokpa chủ yếu chăn nuôi gia súc là bò yak (một loài bò lông dài, sống ở vùng Himalaya), cừu và ngựa.

Người Brokpa chăn thả gia súc theo mùa, những tháng mùa hè họ mang gia súc tới những cánh đồng cỏ, cắm trại ở đó và trở về nhà khi mùa đông. Tháng 5 và tháng 6 hàng năm là lúc lấy lông gia súc. Từ những căn lều trại cho đến trang phục của người Brokpa đều dùng loại len dệt từ lông bò yak. Chiếc mũ đặc biệt họ thường đội (gọi là Tsipee cham) cũng được làm bằng lông bò yak với những sợi xoắn dài để giữ cho nước mưa không táp vào mặt. Ngoài lấy lông, bò yak còn được nuôi để lấy thịt, sữa để làm bơ, phô mai. Người dân Brokpa rất thân thiện và hiếu khách, những người đến thăm làng đều được họ chiêu đãi món trà bơ với nguyên liệu chính là loại bơ làm từ sữa bò yak - một thức uống phổ biến ở vùng này.

Sự sung túc, giàu có của người dân Brokpa cũng được đánh giá bằng số lượng gia súc mà họ có. Một người giàu có khi sở hữu 150-180 con bò trong khi những người thuộc tầng lớp trung lưu ở đây có khoảng 20-50 con. Dù hầu hết người dân đều chăn nuôi gia súc nhưng vẫn có những người theo nghề khác, chủ yếu là thợ mộc, thợ may, thợ rèn. Bộ lạc Brokpa vẫn sử dụng phương thức trao đổi hàng hóa, họ mang sữa, phô mai, bơ đổi lấy muối, đường, ớt, dầu và các loại thực phẩm cần thiết khác. Người Brokpa cũng có thổ ngữ và tín ngưỡng riêng. Trong gia đình, phụ nữ thường là người quyết định những vấn đề quan trọng như việc kết hôn của con cái hay thời gian chăn thả gia súc trong năm.

Làng Merak nằm ở độ cao 3.500m so với mực nước biển, có dân số chỉ trên 1.900 người. Lối sống của người dân và cảnh quan thiên nhiên kết hợp giữa những cảnh rừng, thung lũng trên núi và đồng cỏ trở thành điểm thu hút du khách đến đây, dù cách duy nhất để tiếp cận khu vực này là đi bộ. Điều này sắp thay đổi bởi con đường đầu tiên sẽ hoàn thành trong vài tháng tới đây. Con đường mới mang hy vọng sẽ cải thiện điều kiện sống của người dân, giảm sự phụ thuộc vào gia súc nhưng cũng đặt ra một câu hỏi: Liệu truyền thống và bản sắc của người Brokpa sẽ tiếp tục tồn tại như trước đây khi “cuộc đua hiện đại hóa” bắt đầu? Trong nỗ lực để giữ gìn những nét văn hóa độc đáo, một dự luật về di sản cũng được chính phủ soạn thảo với mong muốn bảo tồn được những giá trị truyền thống của những cộng đồng người ở vùng xa xôi như bộ lạc Brokpa.

THIÊN NGỌC (tổng hợp từ Maptia, RAOnline)